Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vải lanh”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Alphama Tool, General fixes
clean up, replaced: → , → (7) using AWB
Dòng 1:
[[Hình:Handkerchief.jpg|right|thumb|250px|Một chiếc khăn tay bằng vải lanh với các đường rút chỉ quanh viền]]
[[Hình:Linen cloth.jpg|thumb|right|250px|Mảnh vải lanh được phục hồi trong hang [[Qumran]] gần [[Biển Đen]].]]
 
'''Vải lanh''' là một loại vải được làm từ sợi của [[cây lanh]] (''Linum usitatissimum''). Việc sản xuất vải lanh mất nhiều công sức nhưng đây là loại vải rất có giá trị, được ưa chuộng để may quần áo do sự mát mẻ và thoải mái trong thời tiết nóng.
Dòng 8:
Vải lanh là một trong những loại vải lâu đời nhất trên thế giới, bắt nguồn từ hàng ngàn năm trước. Những mẩu rơm, hạt, sợi, chỉ, và nhiều loại vải khác có nguồn gốc từ khoảng năm 8000 trước Công nguyên đã được tìm thấy tại những nơi có người ở quanh các hồ nước ở [[Thụy Sĩ]]. Những sợi lanh nhuộm được tìm thấy trong một hang đá thời tiền sử ở [[Gruzia]] đã củng cố giả thiết rằng việc sử dụng vải lanh được dệt từ cây lanh dại đã bắt đầu cách đây hơn 30.000 năm.<ref name="Balter M. 2009">Balter M. (2009). Clothes Make the (Hu) Man. Science,325(5946):1329.{{DOI|10.1126/science.325_1329a}} PMID 19745126</ref><ref name="Supporting Online Material">Kvavadze E, Bar-Yosef O, Belfer-Cohen A, Boaretto E,Jakeli N, Matskevich Z, Meshveliani T. (2009).30,000-Year-Old Wild Flax Fibers. Science, 325(5946):1359. {{DOI|10.1126/science.1175404}} PMID 19745144 [http://www.sciencemag.org/cgi/data/325/5946/1359/DC1/1 Supporting Online Material]</ref>
 
Vải lanh đôi khi được dùng làm tiền tệ ở [[Ai Cập]] cổ đại. Những xác ướp Ai Cập được quấn trong vải lanh bởi vì nó được xem là một biểu tượng của ánh sánh và sự tinh khiết, và cũng để phô trương sự giàu có. Một số loại vải lanh này được dệt bằng cách quay tơ, vào thời đó có chất lượng rất tốt. Nhưng chúng vẫn khá thô so với vải lanh hiện đại.<ref name="Harris1824">{{chú thích sách|last=Harris|first=Thaddeus Mason|title=The natural history of the Bible; or, A description of all the quadrupeds, birds, fishes [&c.] mentioned in the Sacred scriptures|url=http://books.google.com/books?id=NtYGAAAAQAAJ&pg=PA135|accessdate=23 October 2012|year=1824|page=135}}</ref> Ngày nay, vải lanh thường khá đắt tiền và chỉ được sản xuất với số lượng tương đối nhỏ. Nó có phần sợi dài hơn so với cotton và các loại vải tự nhiên khác.<ref name="textiles">Textiles, Ninth Edition by Sara J. Kadolph and Anna L. Langford. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall</ref>
 
==Từ nguyên==
Từ "lanh" trong [[tiếng Việt]] có nguồn gốc từ [[tiếng Pháp]] "lin", từ tiếng Pháp này lại gần gũi với tên Latin của cây lanh là ''linum '' và từ tiếng Hy Lạp là λινόν (linon).
 
Trong [[tiếng Anh]], từ "linen" có nguồn gốc từ nhóm ngôn ngữ Tây German. Ngoài ra, từ "line", bắt nguồn từ việc sử dụng chỉ lanh để xác định một đường thẳng.
 
==Lịch sử==
Dòng 21:
Vải lanh được dùng làm khăn trải bàn, trải giường và trang phục qua nhiều thế kỷ. Giá của vải lanh đắt không chỉ vì khó gia công, mà còn vì bản thân cây lanh khó trồng. Thêm vào đó, chỉ lanh không đàn hồi nên rất khó để dệt mà không làm đứt chỉ. Vì vậy mà việc sản xuất vải lanh khá đắt hơn so với bông vải.
 
Việc phát hiện vải lanh nhuộm trong một hang động ở có nguồn gốc cách đây 36.000 năm chứng tỏ rằng người cổ đại đã biết sử dụng sợi của cây lanh dại để làm thành các loại vải như vải lanh từ rất sớm.<ref name="Balter M. 2009"/><ref name="Supporting Online Material"/>
 
Khi lăng mộ của pharaoh [[Ramses II]] được phát hiện vào năm [[1881]], phần vải lanh được tìm thấy trong đó vẫn ở trạng thái được bảo quản hoàn hảo sau hơn 3000 năm.
Dòng 38:
thân Belfast có lẽ là trung tâm sản xuất vải lanh nổi tiếng nhất trong lịch sử; trong thời kỳ Victoria đa số vải lanh trên thế giới được sản xuất tại thành phố này, do đó mà nó đã có tên là Linenopolis.
 
Trong [[Thế chiến thứ nhất]], Cambrai trở nên nổi tiếng là một trong những trung tâm của cuộc chiến dữ dội nhất. Tên "cambric" có nguồn gốc từ thị trấn này. Mặc dù ngành công nghiệp vải lanh đã được thành lập ở Ulster, Louis Crommelin tìm thấy cơ hội cải thiện ngành dệt, và những nỗ lực của ông đã thành công đến nỗi ông được bổ nhiệm bởi chính quyền để phát triển ngành công
nghiệp này trong một phạm vi rộng lớn hơn nhiều so với Lisburn và xung quanh đó. Kết quả trực tiếp của việc này là sự thành lập Hội đồng quản trị của các nhà sản xuất vải lanh ở Ireland theo luật định vào năm 1711.