Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bộ Lại”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 3:
Trong Lại bộ sau này mới đặt ra các ti là [[Lại bộ ti]], [[Tư phong ti]], [[Tư huân ti]], [[Khảo công ti]]<ref name=TDT>[[Tân Đường thư]], [http://zh.wikisource.org/wiki/%E6%96%B0%E5%94%90%E6%9B%B8/%E5%8D%B7046#.E5.90.8F.E9.83.A8 Quyển 46: Bách quan chí nhất]</ref>, chủ quản các công việc của [[quan văn]] như bổ nhiệm, bãi miễn, [[khảo khóa]], thăng giáng, huân phong, điều động. Thời kỳ đầu [[nhà Đường]] bộ này còn cai quản cả việc khảo thí [[khoa cử]], đến năm Khai Nguyên thứ 24 ([[736]]) thời [[Đường Huyền Tông]] thì công việc này được giao lại cho [[bộ Lễ]]. Thời kỳ giữa của nhà Đường, các quyền xem xét quan viên và bổ nhiệm, bãi miễn bị thu hồi dần về thượng thư tỉnh. Quan đứng đầu bộ Lại gọi là [[Lại bộ thượng thư]] (hay thượng thư bộ Lại) với hàm chánh tam phẩm, cấp dưới lần lượt là [[Lại bộ thị lang]] gồm 2 người với hàm chánh tứ phẩm thượng. Dưới nữa là [[lang trung]] có 2 người với hàm chánh ngũ phẩm thượng và [[viên ngoại lang]] gồm 2 người với hàm chánh lục phẩm thượng<ref name=TDT />. Có thời đổi thành [[tư liệt]], [[thiên quan]], [[văn bộ]], sau lại đổi về như cũ.
==Các thời kỳ==
===Đế quốc Mông Cổ-nhà Nguyên===
Thời kỳ đầu đặt 3 người làm thượng thư với hàm chánh tam phẩm, thị lang 2 người với hàm chánh tứ phẩm, lang trung 2 người hàm tòng ngũ phẩm, viên ngoại lang 2 người hàm tòng lục phẩm<ref name=NS85>[http://www.guoxue.com/shibu/24shi/yuanshi/yuas_085.htm Nguyên sử: Quyển 85 - Bách quan nhất]</ref>. Năm Trung Thống thứ nhất (1260) thời [[Hốt Tất Liệt|Nguyên Thế Tổ]] thì bộ Lại cùng [[bộ Hộ]] và [[bộ Lễ]] là 3 bộ của tả tam bộ với thượng thư 2 người, thị lang 2 người, lang trung 4 người, viên ngoại lang 6 người. Năm Chí Nguyên thứ nhất (1271) sáp nhập bộ Lại với bộ Lễ làm một với thượng thư 3 người, thị lang 2 người, lang trung 4 người, viên ngoại lang 3 người. Năm 1273 lại phục hồi 3 bộ. Năm 1275, sáp nhập 3 bộ thành một với thượng thư 2 người, thị lang, lang trung, viên ngoại lang mỗi chức 1 người. Năm 1277, lập ra thượng thư lục bộ, trong đó Lại bộ thượng thư 1 người, thị lang 1 người, lang trung 2 người, viên ngoại lang 2 người. Năm 1278, giảm lang trung xuống 1 người. Năm 1283, sắp xếp lại bộ Lại, tăng thượng thư lên 7 người, thị lang 3 người, lang trung 2 người, viên ngoại lang 4 người. Năm 1289, giảm thượng thư còn 2 người, thị lang và lang trung mỗi chức 1 người, viên ngoại lang 2 người. Năm 1291, tăng thượng thư lên 3 người. Năm 1293, mỗi chức nói trên đều có 2 người. Năm 1298, lại tăng thượng thư lên thành 3 người, chủ sự 3 người, Mông Cổ tất đồ xích 3 người, lệnh sử 25 người, Hồi Hồi lệnh sử 2 người, khiếp lí mã xích 1 người, tri ấn 2 người, tấu sai 6 người, Mông Cổ thư tả 2 người, thuyên tả 5 người, điển lại nhất 19 người<ref name=NS85 />.
==Tham khảo ==
* [[Tấn thư]] - chức quan chí
| |||