Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lagash”

'''Lagash'''{{#tag:ref|[[Tiếng Sumer|Sumer]]: ''Lagaš^ki''; cuneiformchữ hình nêm [[logogramtốc ký]]: {{cuneiform|&#x12262;&#x12053;&#x121B7;&#x121A0;}}, [NU₁₁.BUR].LA^KI<ref>[http://etcsl.orinst.ox.ac.uk/cgi-bin/etcsl.cgi?searchword=l=lagac%20t=SN&charenc=gcirc The Electronic Text Corpus of Sumerian Literature]</ref> orhoặc [ŠIR.BUR].LA^KI, "storehouse;"<ref>''The Pennsylvania Sumerian Dictionary.'' "[http://psd.museum.upenn.edu/epsd/epsd/e3246.html Lagash]." Accessed 19 Dec 2010.</ref> [[Tiếng Akkad|Akkad]]: ''Nakamtu'';<ref>[http://psd.museum.upenn.edu/epsd/epsd/e3246.html Electronic Pennsylvania Sumerian Dictionary (EPSD)]</ref> modern '''Tell al-Hiba''', [[Dhi Qar Governorate]], [[Iraq]]|group=}}{{IPAc-en|ˈ|l|eɪ|ɡ|æ|ʃ}} là một thành phố cổ nằm phía tây bắc ngã ba của sông [[Euphrates]] và [[Tigris]] và phía đông [[Uruk]], khoảng 22 km (14 dặm) về phía đông của thành phố ngày nay là [[Ash Shatrah]], [[Iraq]]. Lagash là một trong những thành phố lâu đời nhất ở vùng [[Cận Đông cổ đại]]. Vị trí cổ đại của Surghul/Nina là khoảng 6 dặm (9,7 km). [[Girsu]] gần đó, khoảng 25 km (16 dặm) về phía tây bắc của Al-Hiba, là trung tâm tôn giáo của thị quốc Lagash. Đền thờ của Lagash là E-Ninnu, dành riêng cho thần [[Ningirsu]].

Vào khoảng năm 2450 TCN, Lagash và thành phố láng giềng [[Umma]] có đánh lẫn nhau sau một cuộc tranh chấp biên giới. Theo như mô tả trong [[Tấm bia Kền kền]] thì vị vua hiện tại của Lagash là [[Eannatum]], lấy cảm hứng từ thần bảo trợ của thành phố [[Ningirsu]], bắt đầu mang quân đánh bại thành phố gần đó. Những chi tiết ban đầu của cuộc chiến vẫn chưa rõ ràng, nhưng tấm bia có thể miêu tả một vài chi tiết mơ hồ về sự kiện này. Theo những hình khắc của tấm bia thì khi hai bên gặp nhau trên chiến trường, Eannatum đã bước xuống cỗ chiến xa của mình và dẫn đầu hàng quân tiến lên. Sau khi hạ thấp những ngọn giáo, quân Lagash liền xông vào hàng ngũ quân Umma theo [[Đội hình phalanx|đội hình Phalanx]] dày đặc. Sau một cuộc đụng độ ngắn ngủi, Eannatum và quân của ông đã giành được chiến thắng trước đội quân của Umma. Dù bị tên bắn trúng mắt, vua của Lagash vẫn còn sống để tận hưởng chiến thắng của quân mình. Cuộc chiến này là một trong những trận đánh có tổ chức sớm nhất được biết đến với giới học giả và sử gia.<ref name=Battle>{{cite book|last=Grant|first=R.G.|title=Battle|year=2005|publisher=Dorling Kindersley Limited|location=Great Britain|isbn=978-1-74033-593-5}}</ref>

===TriềuCác triều đại của Lagash===

===VươngTriều triềuđại thứ nhất của Lagash===

===VươngTriều triềuđại thứ hai của Lagash===

Lagash là một trong những gò khảo cổ học lớn nhất trong khu vực, đo khoảng 2 1 dặm (3,2 1,6 km). Ước tính diện tích của nó nằm trong khoảng 400-600 ha (990 đến 1,480 mẫu Anh). Địa điểm này được chia bởi nền của một con kênh/sông, chạy theo đường chéo qua gò. Di chỉ này lần đầu tiên được [[Robert Koldewey]] khai quật trong sáu tuần vào năm 1887.<ref>Robert Koldewey, Die altbabylonischen Graber in Surghul und El-Hibba, Zeitschrift fur Assyriologie, vol. 2, pp. 403-430, 1887</ref> Nó còn được kiểm tra trong một đợt khảo sát khu vực của [[Thorkild Jacobsen]] và Fuad Safar vào năm 1953, việc tìm kiếm bằng chứng đầu tiên nhận dạng tên gọi của nó là Lagash. Chính thể chủ yếu trong vùng al-Hiba và Tello trước đây được xác định là ŠIR.BUR.LA ('''''Shirpurla''''').<ref>Amiaud, Arthur. "[http://www.sacred-texts.com/ane/rp/rp201/rp20112.htm The Inscriptions of Telloh]." ''Records of the Past,'' 2nd Ed. Vol. I. Ed. by A. H. Sayce, 1888. Accessed 19 Dec 2010. M. Amiaud notes that a Mr. Pinches (in his ''Guide to the Kouyunjik Gallery'') contended ŠIR.BUR.LA^ki could be a logographic representation of "Lagash," but inconclusively.</ref> Al-Hiba lại được khám phá một lần nữa trong năm mùa khai quật từ năm 1968 đến năm 1976 bởi một nhóm từ [[Metropolitan Museum of Art|Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan]] và [[Institute of Fine Arts|Viện Mỹ thuật]] của [[Đại học New York]]. Nhóm nghiên cứu dưới sự dẫn đầu của Vaughn E. Crawford và bao gồm cả Donald P. Hansen và Robert D. Biggs. Mục tiêu chính là khai quật ngôi đền Ibgal của [[Inanna]] và đền thờ Bagara của Ningirsu, cũng như một khu vực hành chính có liên quan.<ref>Donald P. Hansen, Al-Hiba, 1968–1969: A Preliminary Report, Artibus Asiae, vol 32, no. 4, pp. 243-258, 1970</ref><ref>Donald P. Hansen, Al-Hiba, 1970–1971: A Preliminary Report, Artibus Asiae, vol. 35 no. 1-2, pp. 62-70, 1973</ref><ref>Donald P. Hansen, Al-Hiba: A summary of four seasons of excavation: 1968–1976, Sumer, vol. 34, pp. 72-85, 1978</ref><ref>Vaughn E. Crawford, Inscriptions from Lagash, Season Four, 1975-76, Journal of Cuneiform Studies, vol. 29, no. 4, pp. 189-222, 1977</ref>