|
[[Tập tin:Parthenon from west.jpg|nhỏ|Đền [[Parthenon]] là một trong những biểu trưng mẫu mực nhất của kỷ nguyên cổ điển]]
Thời kỳ '''Cổ đại cổ điểnHy-La''' (còncũng được gọi là '''Cổ đại cổ điển''', '''kỷ nguyên cổ điển''' hay '''thời đại cổ điển''') là một thuật ngữ rộng để chỉ một giai đoạn dài của lịch sử [[văn hóa Âu châu]] với trungtrọng tâm là [[Địa Trung Hải]], bao gồm hai nền văn minh đan chồng lên nhau là [[Hy Lạp cổ đại]] và [[La Mã cổ đại]],. Vì vậy thời kỳ cũng được biết đến với tên chung là [[thế giới Hy-La]] (Hy Lạp-La Mã). TrongKỷ thời kỳnguyên này, dưới những tiến bộ của xã hội Hy Lạp và La Mã, pháthai triểnnền mạnhvăn vàminh tạonày đã ảnh hưởng rộng lớn khắptừ [[châu Âu]], đến [[Bắc Phi]] và sang tận vùng [[Trung Đông]].
==Định nghĩa thời gian==
ThờiCổ kỳđại này thườngHy-La được cho là bắtđánh đầudấu từvới bài thơ [[tiếng Hy Lạp được ghi nhận]] sớm nhất của nhà[[thi thơsĩ]] [[Hómēros|Homer]] (thế kỷ 8 - 7 TCN), và kéo dài qua sự khai sinh của [[Kitôtrước giáo|Ki-tôcông giáonguyên]]), vàkéo sựdài suycho tànđến củakhi [[Đế quốc La Mã]] suy tàn của (thế kỷ 5 CN). NóThời kỳ này kết thúc khi nền văn hóa cổ điển tan rã ở giai đoạn cuối của thời [[Hậu Cổ đại]] (năm 300-600 CN), hòachuyển trộntiếp vàosang [[Tiền kỳ Trung cổ]] (năm 600-1000 CN).
Với một lịch sử đa dạng và lãnh thổ rộng lớn, thời kỳ này bao trùm nhiều nền văn hóa và giai đoạn khác nhau. Thuật từ "cổ đại cổ điển" thường được dùng để nói đến một hình dung được lý tưởng hóa của con người thời sau về cái mà theo lời của [[Edgar Allan Poe]] là "niềm tự hào [[Hy Lạp cổ đại|Hy Lạp]], và sự huy hoàng [[La Mã cổ đại|La Mã]]!"
==Ảnh hưởng==
NềnCổ văn minhđại Hy Lạp cổ đại đã-la có ảnh hưởng vô cùngrất lớn đối vớiở Âu châu, biến đổi và bồi đắp [[ngôn ngữ]], [[chính trị]], các[[pháp hệ thốngluật]], [[giáo dục]], [[triết học]], [[khoa học]], [[nghệ thuật]], và [[kiến trúc]] một cách sâu sắc. Hai nền văn minh cổ điển Hy Lạp và La Mã là nguồn gốc của thếcác giớingành hiệnhọc đạithuật mẫu mực, tiếp lửa cho [[phục Hưng|thời Phục hưng]] ở [[Tây Âu]], và tái hiệnlà trongkhuôn nhữngmẫu sựđược hồi sinh đaphong dạngphú theo trường phái [[Tân cổ điển]] trong cáccủa thế kỷ 18-19. Văn minh Âu châu nói chung, ngay cả thời kỳ hiện đại, đều lưu giữ ít nhiều dấu ấn của Cổ đại Hy-La.
{{sơ khai}}
|
