Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Động Thiên Tôn”

'''Động Thiên Tôn''' là di tích [[lịch sử]] [[văn hóa]] thuộc khu di tích [[cố đô Hoa Lư]]. Động nằm ở [[thị trấn Thiên Tôn]], [[Hoa Lư]], [[Ninh Bình]], [[Việt Nam]]. Nếu như núi [[chùa Bái Đính]] thờ [[thần Cao Sơn]] là vị thần núi trấn ngự ở cửa ngõ phía tây vào thành Tây, [[hang động Tràng An]] thờ [[thần Quý Minh]] là vị thủy thần trấn ngự ở cửa ngõ phía Nam vào thành Nam thì động chùa Thiên Tôn là di tích thờ [[thần Thiên Tôn]], là vị thiên thần trấn ngự ở cửa ngõ phía đông vào thành Đông của khu di tích [[cố đô Hoa Lư]].

Động Thiên Tôn thờ [[thần Thiên Tôn]], vị thần trong truyền thuyết ở [[kinh đô Hoa Lư]] thế kỷ X. Tương truyền, trước khi đem quân đi dẹp [[loạn 12 sứ quân]], [[Đinh Bộ Lĩnh]] đã mang lễ vật vào tế lễ trong động để mong được thần giúp đỡ đánh tan các sứ quân khác. Sau khi lên ngôi vua, [[Đinh Tiên Hoàng Đế]] đóng đô ở [[Hoa Lư]], ông đã cho xây cất nhà Tiền Tế và Kính Thiên Đài là nơi tiếp đón các sứ thần nước ngoài trước khi vào kinh đô.

Theo thần tích đình làng Bích Đào, làng Đại Phong, [[Ninh Bình]], thì [[thần Thiên Tôn]] là một vị thiên thần, nguyên là hoàng tử, do hoàng hậu nằm mộng thấy nuốt mặt trời, có thai rồi sinh ra ngài vào ngày mồng 3 tháng 3 năm Khai hoàng thứ 25 (năm 625), gọi là Huyền Nguyên. Lớn lên hoàng tử dũng mãnh hơn người, đi khắp thiên hạ, vào núi Dũng Dương ([[Hoa Lư]]) tu luyện 42 năm, khi đắc đạo có thể bay lượn, biến hóa, tận trừ tà ma quỷ quái. Ngọc hoàng ban cho thanh kiếm Tam thai thất tinh và phong làm Bắc phương Trấn Vũ đại tướng quân. Sau phóng gươm ở dưới [[núi Cánh Diều]] ([[Ninh Bình]]) mà hóa. Năm 938, Cao Đô Đường Thái sư xây đền ở cửa động Thiên Tôn, tạc tượng tay chống bảo kiếm, chân đạp lên rùa rắn và ban sắc phong là Trấn Vũ An Quốc đại vương... [[Đinh Tiên Hoàng]] khởi nghĩa ở [[động Hoa Lư]] được hai tướng Rùa, Rắn của thần giúp sức nên được sắc phong là An Quốc hoàng đế. Ở phía đông [[cố đô Hoa Lư]] có 7 nơi thờ thần là Bích Đào, Đại Phong, Yên Cư của huyện [[Yên Khánh]], Lực Giá và Phú Gia của huyện [[Gia Viễn]] đều thuộc [[Ninh Bình]].<ref>[http://www.hannom.org.vn/detail_search.asp?param=457&Catid=1&text=động thiên tôn Về tấm bia KIẾN GIA thời LÝ ở Ninh Bình (TBHNH 2003)], TRẦN THỊ TIỆP, Bảo tàng Ninh Bình, Thông báo Hán Nôm học 2003, tr.527-532, Cập nhật lúc 09h58, ngày 17/04/2007</ref>

Như vậy, [[thần Thiên Tôn]], [[thần Quý Minh]] cùng với [[thần Cao Sơn]] là những vị thần có nguồn gốc phát tích ở vùng văn hóa [[Hoa Lư]]. Đều là những vị thần đại diện cho các sức mạnh siêu nhiên của trời, đất và núi được thờ ở các cửa ngõ [[Hoa Lư tứ trấn]] để bảo vệ kinh đô theo quan niệm của người xưa. Toàn cảnh khu vực động - chùa Thiên Tôn là những kiến trúc cổ kính lẫn trong vườn rộng và nhiều cây ăn quả, cây đại thụ. Động Thiên Tôn gồm có hai hang: Hang Ngoài và hang Trong. Ngay cửa hang Trong có một Long Đĩnh làm toàn bằng đá xung quanh đều chạm khắc nổi rồng mây. Trong toà Long Đĩnh chỉ đặt một tượng [[thần Thiên Tôn]] bằng đồng, đứng trên lưng rùa. Tượng được trang trí nhiều màu sắc rực rỡ. Hai tay thần để trước ngực, nắm trắc đốc kiếm thần, chống mũi kiếm xuống lưng rùa. Vì thế động được gọi là động Thiên Tôn.