Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Babur”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 11:
|tên đầy đủ = Zāhir ud-Dīn Muǵammad bin `Omar Sheykh
|kế nhiệm = [[Humayun|Humāyūn]]
|hoàng tộc = [[TriềuHoàng đạitộc Timur]]
|thông tin phối ngẫu = ẩn
|phối ngẫu = ʿĀʾisha Ṣultān Begum<br>[[Bibi Mubarika Yusufzay|Bībī Mubārika Yuṣufzay]]<br>Dildār Begum<br>Gulnār Āghācha<br>Gulrukh Begum<br>Maham Begum<br>Ma'suma Begum<br>Nargul Āghācha<br>Sayyida Afaq<br>Zaynab Sultān Begum
Dòng 30:
'''Babur''' (còn được gọi là '''Babar''' hay '''Baber''') ([[23 tháng 2]] năm [[1483]] [theo Lịch cũ là [[14 tháng 2]]] - [[5 tháng 1]] năm [[1531]] [theo Lịch cũ là [[26 tháng 12]] năm [[1530]]) là hoàng đế [[Đế quốc Môgôn|Môgôn]] có nguồn gốc từ [[Trung Á]] đã thành lập [[Danh sách hoàng đế Môgôn|triều đại Môgôn]] ở [[Nam Á]]. Babur không phải tên thật mà là biệt hiệu của ông, nó có nghĩa là hổ, sư tử.<ref name="tdtt"/>
 
Babur tự xưng là cháu sáu đời của của [[Timur Lenk|Thiết Mộc Nhi]], và nếu tính theo mẫu hệ thì có thể xem như ông là con cháu của [[Thành Cát Tư Hãn]], chính vì vậy vương triều của ông mới có tên là Môgôn, một cách nói trại chữ "Mông Cổ" (Mongol) của người Ấn Độ<ref name = "tdtt">Thẩm Kiên (chủ biên), ''Thập đại Tùng thư - 10 đại hoàng đế thế giới. Phần 6: Đại đế Akbar'', NXB Văn hóa Thông tin 2003 (người dịch: Phong Đảo)</ref>. Thật ra ông là một thủ lãnh người [[Đột Quyết]], nắm quyền trị vì ở khu vực [[Deccan]] (thuộc [[Turkestan]] ngày nay) từ năm 1495 và đã từng có thời xâm chiếm được thủ phủ của [[đế quốc TimurTimurid]] là [[Samarkand]]. Nhưng toàn bộ lãnh thổ của ông đã rơi vào tay thế lực của vua [[Muhammad Shaybani]] củaxứ [[Uzbek]] vào năm 1501. Thất bại này đã khiến ông không còn nhà để về, trở thành một con người sống lang thang ở khắp vùng Trung và Tây Á.<ref name = "tdtt"/>
 
Tuy nhiên, cuộc sống lang thang đã khiến Babur gặt hái được những thứ quý giá khác. Ông đã quen biết và tập hợp được xung quanh mình một đội quân mạnh với rất nhiều chuyên gia về thuốc súng và pháo ở [[Ba Tư]], đồng thời đã lĩnh hội được chiến thuật [[Turkoman]] của người [[Uzbek]].<ref name = "tdtt"/> Tiếp đó, ông chụp được một cơ hội kéo quân vào [[Afghanistan]] và chiếm thành [[Kabul]] năm 1504.
Dòng 42:
 
== Tham khảo ==
* Ngọc Lê (chủ biên), ''1001 nhân vật và sự kiên Lịch sử thế giới của Ngọc Lê'', NXB Văn hóa thông tin, trang 205.
{{commonscat|Babur}}
 
Dòng 57:
 
{{start}}
{{s-hou|[[Nhà TimurTimurid]]||14 tháng 4 năm 1483||26 tháng 12 năm 1530}}
{{s-reg|}}
{{s-bef|before=Không có}}
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Babur”