Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Khủng bố Đỏ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
MiG29VN (thảo luận | đóng góp)
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
 
[[Hình:19180830-grave uritzy red terror.jpg|nhỏ|Lính gác tại mộ của Moissei Urizki, chủ tịch Petrograd, người bị Bạch Vệ ám sát. Lời dịch của biểu ngữ: "Hãy giết chết bọn Tư sản và tay sai của chúng. Khủng bố đỏ muôn năm." (đầu tháng 9 1918).]]
 
'''Khủng bố Đỏ''' là tên gọi chỉ những biện pháp thuộc thời kỳ sau cuộc [[Cách mạng tháng 10]] vào năm 1917, khi quân đội của những người [[Bolshevik]] gây ra một phong trào dùng những biện pháp trấn áp một cách có hệ thống, tra tấn hoặc xử tử tập thể chống lại quân đội [[Bạch Vệ]] và những phe nhóm như cựu thành viên chế độ [[Sa hoàng]], giới Kulaken (Lenin tính có khoảng 2 triệu kulak ở Nga)<ref>Lenin, Genossen Arbeiter! Auf zum letzten, entscheidenden Kampf (August 1918), in: Lenin, Werke, Bd. 28, S. 40–44, hier S. 43. Zitiert nach [[Uwe Backes]]: ''Zum Bedarf an Geschichtspolitik in verschiedenen autokratischen Systemen''. Vortrag auf der Tagung der [[Deutsche Vereinigung für Politische Wissenschaft|DVPW]], Darmstadt, 24. Januar 2009 ([http://www.politikwissenschaft.tu-darmstadt.de/fileadmin/pg/arbeitsbereiche/vergleich/Sektionstagung/Paper/Backes_Geschichtspolitik.pdf PDF], Abruf am 27. Dezember 2010).</ref>, giới tư sản, những nhà cách mạng xã hội chủ nghĩa không thuộc đảng Bolshevik, những giáo sỹ cũng như các công nhân đối lập bị coi là phản cách mạng để giành lấy quyền lực.<ref name=hc1/>Từ này được chính họ dùng nhiều, cũng để đe dọa công khai các phe nhóm khác. Nó xảy ra trong thời [[nội chiến Nga]] như một biện pháp nhằm đáp trả [[Khủng bố trắng]] do Bạch Vệ tiến hành, mà cũng hoành hành cho đến hết cuộc nội chiến, tuy không được lèo lái theo một chiến lược và cơ sở nào.<ref>[[Jörg Baberowski]]: ''Der Rote Terror. Die Geschichte des Stalinismus'', Deutsche Verlagsanstalt, München 2003, hier: Lizenzausgabe für die Bundeszentrale für Politische Bildung, 2007, S. 37–39; [[Nicolas Werth]], ''Ein Staat gegen sein Volk'', S. 96.</ref> Khác với cuộc [[Cách mạng Pháp]] (mà thời kỳ khủng bố kéo dài vài tháng và nhắm vào giới [[quý tộc]], cũng như những đối thủ của cuộc cách mạng), trong cuộc khủng bố đỏ động cơ chính là giai cấp tư sản qua câu nói của người phó điều hành của [[Ủy ban Đặc biệt toàn Nga]] (Tscheka), [[Martin Iwanowitsch Latsi]], công bố vào tháng 11 1918 trên tờ báo ''Krasnnyi terror'' (Khủng bố Đỏ): „Chúng tôi không gây chiến với cá nhân riêng tẻ. Chúng tôi tiêu diệt giai cấp Tư sản."<ref>Zitiert nach Jörg Baberowski: ''Der Rote Terror. Die Geschichte des Stalinismus'', Deutsche Verlagsanstalt 2003, hier: Lizenzausgabe für die Bundeszentrale für Politische Bildung, 2007, S. 38 f.</ref>.Việc thực hiện những biện pháp khủng bố như tra tấn, đưa vào các trại tập trung hoặc hành quyết– được thực hiện bởi cơ quan cảnh sát mật Tscheka, năm 1922 được đổi tên là [[Gossudarstwennoje Polititscheskoje Uprawlenije|GPU]]. Ước lượng khoảng 250.000 đến 1.000.000 đã chết trong thời kỳ này, một phần vì bị xử bắn tập thể.<ref name=hc1>''Im Netz der Spione'' vom 23. September 2007 auf ''[[The History Channel|History Channel]]'', vergleichbar hohe Zahlen werden auch genannt bei: Jörg R. Mettke: ''Putsch oder Revolution. Henker als Heilige'', in : Der Spiegel (Geschichte Spezial) vom 18. Dezember 2007, Seite 32.</ref>
Dòng 7:
 
==Lịch sử==
[[Tập tin:Kornilostsy standard bearer.jpg|nhỏ|200x|trái|Một lính Bạch vệ thuộc "Đơn vị tử thần"]]
Theo báo điện tử của đảng cộng sản Việt Nam, cách Mạng Tháng Mười Nga đã diễn ra và thành công khi [[Chiến tranh thế giới thứ nhất]] đang diễn ra và vào giai đoạn quyết liệt nên các cường quốc trên thế giới không rảnh tay can thiệp vào tình hình nước Nga. Nhưng sau khi chiến tranh kết thúc, các nước này đã từng bước leo thang chống lại chính quyền Xô Viết. [[Đức]] tuy đã tạm thời kí hòa ước nhưng vẫn muốn chiếm được thêm nhiều vùng đất của Nga. Trong khi đó, từ cuối năm 1917, các cường quốc trong phe Hiệp Ước đã thảo ra một kế hoạch bao vây và tấn công nước Nga Xô Viết: [[Pháp]] sẽ tấn công và lật đổ chính quyền Xô Viết ở Ukraina, Krym, Bessarabia; [[Anh]] sẽ tấn công và lật đổ chính quyền Xô Viết ở phía bắc nước Nga, ở vùng sông Đông, Kuban, Kavkaz; [[Mỹ]] và [[Nhật]] sẽ tấn công ở vùng Viễn Đông và Siberia.<ref name=dcs>http://dangcongsan.vn/cpv/Modules/News/NewsDetail.aspx?co_id=30684&cn_id=371471</ref>
 
Hàng 13 ⟶ 14:
Cũng theo báo đó, mùa hè năm 1918, đất nước Xô Viết ở trong một tình huống cực kì khó khăn và nguy hiểm. Khoảng 14 vạn quân của 11 nước phương Tây (về sau tăng lên tới 30 vạn), cùng khoảng 1 triệu quân Bạch Vệ đã chiếm được khoảng 3/4 lãnh thổ của đất nước Xô Viết. Họ đã chiếm được những trung tâm nguyên liệu, nhiên liệu và lúa mì. Nền kinh tế của đất nước rơi vào tình trạng cực kì khó khăn: các nhà máy phải đóng cửa vì thiếu nguyên liệu và nhiên liệu, giao thông bị đình trệ, nhân dân (nhất là dân các thành phố) lâm vào cảnh đói rét và bệnh tật. Các thế lực chống đối nổi lên ở nơi nơi: kể cả ở [[Moscow]] và [[Petrograd]]. Ngày 30-08-1918, các lực lượng Bạch Vệ đã tiến hành hoạt động ám sát Lenin nhưng thất bại. Tại các vùng bị chiếm đóng, các lực lượng thân Bolshevik bị truy sát ráo riết, các đảng viên Bolshevik bị sát hại dã man. Những nơi mà ruộng đất, tài sản đã được Bolshevik chia cho nông dân thì nay bị cướp lại.<ref name=dcs/>
 
[[Tập tin:PalPronay.jpg|nhỏ|200x|trái|Tướng Bạch vệ Pál Prónay, lãnh đạo [[Khủng bố trắng]] chống Xô-viết tại Hungary năm 1919-1921]]
Cũng theo bài báo, trước tình hình khẩn cấp, lực lượng Bolshevik buộc phải đáp trả bằng những biện pháp cứng rắn và quyết liệt. Trước hết là phải thanh trừng các lực lượng chống phá trong hậu phương của Nhà nước Xô viết. Tháng 9-1918, nước Cộng hòa Xô viết được tuyên bố là một "mặt trận quân sự thống nhất" với việc thực hiện mọi biện pháp khẩn cấp cho cuộc chiến đấu đánh bại thù trong giặc ngoài<ref name=dcs/>.
 
Hàng 25 ⟶ 27:
 
==Xem thêm==
* [[Khủng bố trắng]]
* [[Quần đảo Gulag]]
* [[Đại thanh trừng]]