Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trường đại học”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Alphama Tool |
n General Fixes |
||
Dòng 4:
'''Trường đại học''' ([[tiếng Anh]]: ''college''; [[La-tinh]]: ''collegium'')<ref>Về cách dịch các từ ''college'' và ''university'', xem, chẳng hạn: Frank H. T. Rhodes, ''Tạo dựng tương lai: Vai trò của các viện đại học Hoa Kỳ'', Hoàng Kháng, Tô Diệu Lan, và Lê Lưu Diệu Đức dịch, NXB. Văn hóa Sài Gòn, TP. Hồ Chí Minh, 2009, tr. 15; hoặc, Donald Kennedy, ''Nghĩa vụ học thuật'', Hoàng Kháng, Tô Diệu Lan, và Cao Lê Thanh Hải dịch, NXB. Tri Thức, Hà Nội, 2012, tr. 9.</ref> là một cơ sở [[giáo dục đại học]] hay một phần của một [[viện đại học]] hay [[viện đại học|đại học]]. ''College'' có nguồn gốc từ chữ [[La-tinh]] ''collegium''. Ở [[La Mã]] thời xa xưa, ''collegium'' là một câu lạc bộ hay một hội, một nhóm người sống với nhau, tuân theo một tập hợp những quy tắc chung. Trong [[tiếng Việt]], ''trường'' có nghĩa [[từ nguyên học|từ nguyên]] là "đám đất rộng, dùng làm nơi tụ tập đông người," ví dụ: ''trường học'', ''trường thi''.<ref name="VNTD">Hội Khai Trí Tiến Đức, [http://www.vietnamtudien.org/vntd-kttd/index.html ''Việt-Nam Tự-Điển''], Trung-Bắc Tân-Văn, 1931.</ref>
Trong tiếng Anh, từ ''college'' còn có thể được dùng để chỉ một trường trung học, một trường giảng dạy chương trình sau trung học nhưng không thuộc [[giáo dục đại học]], hay một trường huấn nghệ cấp các chứng chỉ nghề.<ref name="EB">{{chú thích web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/125627/college |title=College |publisher=Encyclopedia Britannica |date= |accessdate=
Bài này nói về cơ sở giáo dục đại học theo mô hình trường đại học ở [[châu Âu]] thời [[trung cổ]] và được các vùng khác trên thế giới đem áp dụng trong thời [[thời kỳ cận đại|cận đại]]. Về các trung tâm học tập bậc cao thời [[cổ đại]], chẳng hạn [[Học viện Platon]] do triết gia [[Platon]] thành lập khoảng năm 387 trước [[Tây lịch]] ở Athens, [[Hy Lạp]], hay các viện đại học [[Puspagiri]], [[Nalanda]], [[Vikramshila]], và [[Taxila]] ở [[Ấn Độ]] cổ đại, xem bài ''[[Các cơ sở học tập bậc cao thời cổ đại]]''.
Dòng 24:
[[Canada]] có các trường đại học ở các tỉnh New Brunswick, Nova Scotia, Prince Edward Island, và Ontario từ thế cuối thế kỷ 18, nhưng hầu hết các trường đại học ở phần Canada nói [[tiếng Anh]] liên kết với các viện đại học. Các trường đại học được thành lập ở Cape Province, [[Nam Phi]], vào cối thế kỷ 19; hầu hết sau đó trở thành các viện đại học. Ở [[Úc]], các viện đại học không có trường đại học được thành lập vào thế kỷ 19. Nhưng các trường sư phạm và trường giáo dục bậc cao vẫn tồn tại - và cấp bằng cử nhân. Trường đại học duy nhất ở [[New Zealand]] không phải trường sư phạm là một cơ sở giáo dục đại học liên kết với một viện đại học. Các nước cựu thuộc địa Anh ở [[châu Phi]] trước đây có các trường đại học; sau khi giành được độc lập thì lập ra các viện đại học quốc gia, thường theo mô hình [[Viện Đại học London]].<ref name="EB"/>
Ở [[Hoa Kỳ]], trường đại học có thể chỉ một cơ sở giáo dục đại học hệ bốn năm cấp bằng cử nhân, hoặc một [[trường đại học cộng đồng]] hay tư thục hệ hai năm cấp bằng ''associate''. [Điều này không có nghĩa là trường đại học chỉ cấp bằng cử nhân hay ''associate''. Một số trường đại học còn có các chương trình [[đào tạo sau đại học]] và cấp bằng thạc sĩ và tiến sĩ, ví dụ: [[Trường Đại học Boston]]<ref>{{chú thích web|url=http://www.bc.edu/ |title=Boston College |publisher=www.bc.edu. Phân biệt với Viện Đại học Boston (Boston University)|date= |accessdate=
Vào năm 1783, Hoa Kỳ có chín trường đại học trước đó được phép cấp bằng cử nhân và lúc đó đôi khi được gọi là các [[viện đại học]]. Sau khi Hoa Kỳ giành được độc lập, các bang thiết lập các viện đại học tương tự như các trường đại học thời thuộc địa; các trường đại học sư phạm và các trường đại học nông nghiệp cũng được thành lập. [[Đại học Cornell|Viện Đại học Cornell]], ở Ithaca, [[New York]], mở cửa đón sinh viên từ năm 1868 lúc đó là viện đại học Hoa Kỳ đầu tiên được chia thành các trường đại học có các chương trình đào tạo và trao các bằng cấp khác nhau. Khi [[Đại học Johns Hopkins|Viện Đại học Johns Hopkins]] khai giảng vào năm 1876, về mặt quản trị nó được chia thành một trường đại học dành cho bậc đại học và một trường sau đại học. Nhiều viện đại học công lập sau đó nhanh chóng bắt chước mô hình này; vào thập niên 1890, [[Viện Đại học Yale|Yale]], [[Viện Đại học Harvard|Harvard]], và những viện đại học tư thục khác cũng làm theo.<ref name="EB"/>
| |||