Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chúa”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n clean up, replaced: ( → ( (5), ) → ) (3) using AWB
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
Nghĩa gốc của từ "chúa" là người làm chủ, tức là người sở hữu hoặc có quyền lực rất cao đối với một vùng đất đai, một cộng đồng dân cư (lãnh chúa), hoặc một tổ chức, một thiết chế nào đó. Trong khi ''chủ'' là âm Hán Việt tiêu chuẩn của chữ Hán 主 thì ''chúa'' là âm Hán Nôm-hóa. Nhìn chung có một số cách dùng thông dụng sau:
* Tước vị "chúa", dùng để chỉ người có quyền lực rất cao, sau "đế" và "vương" trong chế độ phong kiến. Ví dụ các [[chúa Trịnh]], [[chúa Nguyễn]] thời Trịnh-Nguyễn phân tranh ([[thế kỷ 16]]–[[thế kỷ 18|18]] ở [[Việt Nam]]) hay các [[lãnh chúa]] ở [[châu Âu]] thời trung cổ. Ngoài ra, ở phương Đông từ "chúa" còn được dùng để chỉ chủ nhân của Đất nước, dù tước hiệu là "đế" hay "vương", Ví dụ: Triệu Đà làm chúa đất Nam Hải..., hay nhiều người xưa gọi vua là "minh chúa". Ngày nay, ở Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ai-len tước hiệu "chúa" (lord) vẫn được Nữ vương Anh phong tặng cho những người có công với Đất nước theo đề nghị của Nội các; những người này được tập hợp lại thành một "Viện của các Lãnh chúa" (Viện Quý tộc) được xem như Thượng nghị Viện của Nước Anh.
* Các tôn giáo độc thần như: [[Do Thái giáo]], [[Kitô giáo]] (gồm cả [[Giáo hội Công giáo Rôma|Công giáo Rôma]], [[Chính Thống giáo Đông phương|Chính Thống giáo]], [[Tin Lành]]), [[Hồi giáo]]..., thường dùng từ "Chúa" (viết hoa) để chỉ về Thiên Chúa tối cao và toàn năng mà họ thờ phượng. Riêng Ki-tô giáo (Cơ Đốc giáo) hầu như luôn dùng từ "Chúa" gắn liền với tên riêng Giê-su (Chúa Giê-su) để nói về một Ngôi vị (Ngôi thứ Hai) trong Ba Ngôi Thiên Chúa. Còn ở Việt Nam, các tín hữu Ki-tô (Cơ Đốc nhân) thường dùng từ "Chúa", "Thiên Chúa" hay "Đức Chúa Trời" như những từ đồng nghĩa và lẫn lộn. Mặc dù về bản chất từ "Chúa" (Lord) và "Thiên Chúa" hay "Đức Chúa Trời" (God) là những từ khác nhau, ít nhất là về mặt từ ngữ. Ví dụ: nhiều khi người ta dịch từ God (Thượng đế, Thiên Chúa) là "Chúa"...
Dòng 8:
**[[chúa ngục]]: người có quyền cao nhất tại nhà tù. Từ này và từ chúa đảo là những từ đã ít được dùng hiện nay, chủ yếu còn lại trong các văn bản tài liệu cũ.
{{Trang định hướng}}
 
[[cs:Pán]]
[[de:Herr (Begriffsklärung)]]
[[en:Lord#Feudalism]]
[[zh:勳爵]]