Thực vật phù du có các vi cơ quan thực hiện chức năng quang hợp,, chúng sống trong các đới chịu ảnh hưởng của án nắng mặt trời trong hầu hết tất cả các đại dương và các vực nước ngọt. Chúng là những tác nhân sản xuất sơ cấp, trong việc tạo thành các hợp chất hữu cơ từ [[cacbon điôxít]] hòa tan trong nước, đây là một quá trình duy trì chuỗi thức ăn trong nước.<ref>{{chú thích web|last=Ghosal; Rogers; Wray|first=S.; M.; A.|title=The Effects of Turbulence on Phytoplankton|url=http://ntrs.nasa.gov/search.jsp?R=20040171754&qs=Ntx%3Dmode%2520matchany%26Ntk%3DTitle%26Ns%3DLoaded-Date|work=Aerospace Technology Enterprise|publisher=NTRS|accessdate=ngày 16 Junetháng 6 năm 2011}}</ref> Thực vật phù du lấy năng lượng từ quá trình quang hợp và phải sống trong tầng nước mặt đủ ánh sáng của [[đại dương]], [[biển]], [[hồ]] hoặc các vực nước khác. Thực vật phù du đóng góp vào phân nửa trong tổng số các hoạt động quang hợp trên trái đất.<ref>[http://www.nasa.gov/topics/earth/features/modis_fluorescence.html "NASA Satellite Detects Red Glow to Map Global Ocean Plant Health"] [[NASA]], 28 tháng 5 2009.</ref> Do vậy, thực vật phù du có vai trò rất lớn trong việc cung cấp ôxy cho [[khí quyển Trái Đất]].<ref>{{chú thích web |url=http://earthobservatory.nasa.gov/Newsroom/NasaNews/2005/2005030218443.html |title=Satellite Sees Ocean Plants Increase, Coasts Greening |accessdate=ngày 12 Januarytháng 1 năm 2009 |publisher=[[NASA] |date=ngày 2 Marchtháng 3 năm 2005}}</ref> Sự cố định năng lượng tích lũy trong chúng ở dạng các hợp chất cacbon (sản xuất sơ cấp) là nền tảng cho bộ phận lớn của chuỗi thức ăn trong đại dương cũng như trong nhiều vực] nước ngọt. Những ảnh hưởng của các tác nhân nóng lên do con người lên số lượng thực vật phù du là một lĩnh vực đang được nghiên cứu. Những thay đổi về sự phân tầng theo chiều đứng của cột nước, tốc độ phản ứng sinh học phụ thuộc vào nhiệt độ, và cung cấp thức ăn từ khí quyển được mong đợi là có những tác động quan trọng đến hoạt động của thự vật phù du trong tương lai.<ref>
