Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tạ Chí Đại Trường”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎Tiểu sử: General Fixes
Dòng 3:
== Tiểu sử ==
'''Tạ Chí Đại Trường''' sinh tại tỉnh [[Khánh Hòa]], [[Việt Nam]], tên của ông, Đại Trường, được ghép từ hai địa danh của tỉnh Khánh Hòa là [[Đại Lãnh]] và Trường Giang (sông Cái).<ref name=sgtt>{{chú thích web|url=http://www.sgtt.com.vn/detail6.aspx?newsid=55054&fld=HTMG/2009/0803/55054|title=Trò chuyện với nhà viết sử Tạ Chí Đại Trường: Có tài liệu, có phương tiện, còn phải biết cách sử dụng|publisher=''[[Sài Gòn Tiếp thị]]''|date=2009-08-03|author=DTH}}</ref>
Ông là con trai Cử nhân Hán học [[Tạ Chương Phùng]], nhà hoạt động phong trào độc lập dân tộc thập niên 40 - 50 cùng với ông [[Ngô Đình Diệm]], sau làm Tỉnh trưởng tỉnh Bình Định và thành viên [[nhóm Caravelle]].
 
Năm [[1964]] Tạ Chí Đại Trường tốt nghiệp bằng [[Thạc sĩ]] chuyên ngành [[Lịch sử]] tại [[Viện Đại học Sài Gòn]] rồi nhập ngũ. Ông phục vụ trong [[Quân lực Việt Nam Cộng hòa]] từ năm 1964 cho tới năm [[1974]] với quân hàm đại úy.<ref name=umb>{{chú thích web|url=http://www.joinercenter.umb.edu/Programs/Education%20Progams/Rockefeller%20Fellowship/Rockefeller%20Fellows%202001_2002%20Bios.htm|title=Ta Chi Dai Truong|publisher=The William Joiner Center, University of Massachusetts Boston}}</ref> Trong thời gian chiến tranh, Tạ Chí Đại Trường bắt đầu sưu tập tiền cổ và tập trung nghiên cứu về đề tài này. Những bài viết của ông về tiền cổ trong thời gian này sau đó đã được giới nghiên cứu sử học quốc tế đánh giá cao.<ref name=ttvh/>
 
Năm [[1964]] trong thời gian học cao học, Tạ Chí Đại Trường cho ra đời một cuốn tiểu luận về lịch sử Việt Nam giai đoạn 1771 đến 1802 trong đó ghi lại những sự kiện xoay quanh cuộc nội chiến giữa [[nhà Tây Sơn]] và [[Gia Long|Nguyễn Ánh]]. Tác phẩm này đã đoạt [[Giải thưởng văn chương toàn quốc (Việt Nam Cộng hòa)|Giải thưởng văn chương toàn quốc]], bộ môn Sử năm [[1970]] và được nhà xuất bản Văn Sử Địa in thành sách năm [[1973]] với tựa đề ''Lịch sử nội chiến ở Việt Nam từ năm 1771 đến 1802''. Sau khi Việt Nam thống nhất năm [[1975]], cuốn sách với nội dung đặt lại vấn đề về nhà Tây Sơn đã khiến Tạ Chí Đại Trường gặp nhiều rắc rối. ''Lịch sử nội chiến'' bị cho là "hạ thấp Quang Trung, đề cao Gia Long" và bị cấm lưu hành tại Việt Nam trong một thời gian dài và chỉ được in lại trong nước từ cuối [[thập niên 2000]].<ref name=rfa1>{{chú thích web|url=http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/InterviewTaChiDaiTruong_MLam-20070110.html|title=Sử gia Tạ Chí Đại Trường nói về việc cuốn "Lịch Sử Nội Chiến" được in ở VN|publisher=Rfa.org|author=Mặc Lâm|date=2007-01-10}}</ref>
 
Sau năm 1975 ông trải qua giai đoạn [[cải tạo]] đến năm 1981.
 
Từ tháng 8 năm [[1994]], Tạ Chí Đại Trường bắt đầu định cư tại [[Hoa Kỳ]]. Do điều kiện cuộc sống, phải tới mười năm sau ông mới quay trở lại Việt Nam và khó có cơ hội tiếp xúc với tài liệu sử học trong nước, vì vậy Tạ Chí Đại Trường phải từ bỏ những đề tài chuyên biệt để tập trung nghiên cứu lịch sử Việt Nam nói chung thông qua các tư liệu ông thu thập được qua nhiều nguồn ở Mỹ, kể cả từ các chợ sách ngoài trời.<ref name=ttvh>{{chú thích web|url=http://www.thethaovanhoa.vn/133N20090821125717570T0/ta-chi-dai-truong-nguoi-viet-su-viet-tu-dat-my.htm|title=Tạ Chí Đại Trường: Người viết sử Việt từ đất Mỹ|publisher=''[[Thể thao & Văn hóa]]''|date=2009-08-24|author=Hoài Thanh}}</ref> Tại Mỹ ông bắt đầu cho in các tác phẩm chính của mình như ''Những bài dã sử Việt'' (1996) vốn là tập hợp các bài viết ở Việt Nam của ông giai đoạn 1984-1986<ref name=sgtt/> hay cuốn ''Thần, Người và Đất Việt'' (1989, 2000). Cuốn ''Thần, Người và Đất Việt'' khi xuất hiện không chính thức ở Việt Nam đã được đánh giá cao, nhiều nhà sử học Việt Nam đã nhận xét rằng Tạ Chí Đại Trường là một chuyên gia sử học, [[dân tộc học]] đáng tin cậy.<ref name=tuoitre/> Kể từ cuối thập niên 2000, sách của Tạ Chí Đại Trường mới được chính thức in và phát hành tại Việt Nam. Năm 2014, Tạ Chí Đại Trường đã được Quỹ Văn hóa Phan Châu Trinh trao [[Giải thưởng Văn hóa Phan Châu Trinh]] hạng mục Giải Nghiên cứu.<ref>[http://thethaovanhoa.vn/van-hoa-giai-tri/giai-thuong-van-hoa-phan-chau-trinh-2014-nguyen-thu-tuong-phan-van-khai-chuc-mung-tan-khoa-n20140325141653675.htm Giải thưởng Văn hóa Phan Châu Trinh 2014: Nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải chúc mừng ‘tân khoa’], Thể thao Văn hóa</ref>