Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trận Zorndorf”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
n →‎Các ngày sau: hai bên mệt lừ: clean up, replaced: Trung Tướng → Trung tướng using AWB
Dòng 114:
Quân Khinh Kỵ binh của Friedrich II Đại Đế hiểu được quân nhu của Nga (''Wagenburg''), đang ở Klein Kamin vào lúc này. Tối qua, họ đã lục soát dữ dội vào đống quân nhu này, có khi một cách tùy tiện. Rất nhiều tiền của và chiến lợi phẩm của đối phương bị quân Khinh Kỵ binh Phổ lấy sạch về. Nhà vua Phổ đóng quân cách đó không xa nhưng không rõ tại sao mà ông không hề để ý đến nó ? Nửa đêm Thứ Bảy - [[Chủ nhật|Chủ Nhật]], quân Pháo binh Nga lại một lần nữa nã đạn, lần này cách không xa quân Phổ lắm - một viên đạn bắn trúng xe ngựa của nhà vua Phổ và làm nó bị vỡ. Thậm chí theo như sứ thần Mitchell thì nhà vua cũng súy bị một viên đạn hạ sát.<ref name="RobertAsprey496"/> Quân Phổ cũng phải chịu thêm chút tổn thất.<ref name="ChristopherDuffy167"/> Tuy nhiên, quân Nga hoàn toàn kiệt quệ, và không còn quân số đông đảo để tiếp tục tham chiến nữa.<ref name="CharlesLaveayx177"/> Có tài liệu cho biết rằng quân Nga do mát mát quá bi thương nên đã bị mất hoàn toàn lợi thế về quân số: 23 nghìn chiến binh Phổ và 14 nghìn tàn binh Nga.<ref name="materanotra10"/> Quân Khinh Kỵ binh Phổ đã đánh nhiều trận xáp chiến với quân Cozak Nga trong ngày hôm đấy, và quân Cozak đã thất bại thảm hại trước sự dũng mãnh của người Phổ.<ref name="Dover98"/> Chỉ sau một thời gian ngắn, quân Nga tuyên bố thoái lui, trước khi nhà vua có thể tìm cách đánh phá xe goòng chở quân nhu của bọn họ<ref name="RobertAsprey496"/>. Mặc dù rất có khả năng quân Nga sẽ tấn công trở lại, tổn thất quá nặng nề đã khiến cho bọn họ phải rút quân. Và sau lần này thì trong suốt cả năm 1758 quân Nga sẽ không còn quay trở lại nữa.<ref name="DavidFraser393394"/> Bọn họ rút khỏi làng Zorndorf và theo đường tiến về Klein Kamin, rồi từ đó lại tiến quân đến Landsberg, trong đêm mưa tầm tã ngày [[27 tháng 8]] năm 1758. Vua Phổ thắng rồi cũng không tấn công gì thêm để bảo toàn binh lực của mình và ông hiệu triệu cho ba quân phòng thủ tại Tamsel.<ref name="simonmillar88">Simon Millar, Adam Hook, ''Zorndorf 1758: Frederick Faces Holy Mother Russia'', các trang 85-88.</ref>.<ref name="materanotra10"/> Ông cũng rút đoàn Kỵ binh của ông về Langer-Grund để cho họ đỡ phải giao chiến với lính Cozak Nga<ref name="ChristopherDuffy167"/>. Tầng lớp nông dân cùng nhau đắp mộ các tử sĩ, trong khi đó các chi đội cũng dọn dẹp sạch bãi chiến trường. Hay tin quân Áo của Nam tước [[Gideon Ernst von Laudon|Ernst Gideon von Laudon]] tiến vào vùng [[Hạ Lusatia]], nhà vua xuống quân lệnh cho Trung Tướng [[Hans Joachim von Zieten]] chặn đứng Laudon. Đồng thời, ông còn phái một biệt đội Khinh Kỵ Binh đến khu vực [[Frankfurt am Main|Frankfurt]] để đánh đuổi lính du kích Áo.<ref name="RobertAsprey496"/> Như vậy là trong ngày thứ ba của trận chiến kịch liệt - tức là ngày 27 tháng 8 - trận huyết chiến tại Zorndorf đã kết thúc. Vua nước Phổ - một "Theseus" anh dũng - đã đại thắng được quân Nga - những "Minotaur" khổng lồ.<ref name="ThomasCarlyle2324"/> Ông rất hài lòng trước sự rút lui của quân Nga, quân ông vẫn vững tồn, mà lòng kiên dũng của đại binh Nga đã không thể nào hạ gục được họ.<ref name="bergen154"/><ref name="dupuyfrederickthe">Trevor Nevitt Dupuy, ''The military life of Frederick the Great of Prussia'', Nguyên văn: ''"He had learned a lot about the Russians, and was satisfied to see their threat ended, without having to fight another... Frederick singled Seydlitz out for special praise. He stated publicly that the Prussian victory had been due"''.</ref> Số lượng tù binh của trận đánh kịch liệt này không đáng kể, do hai đoàn quân đều không hề có bất kỳ một sự khoan dung nào cho nhau cả. Nhưng vào ngày 27 tháng 8 thì một mớ những tên bại binh Nga rơi vào tay người Phổ. Cả hai đoàn quân đều phải hứng chịu tổn thất nặng nề. Friedrich II Đại Đế mất đến trên 11 nghìn chiến binh trong trận chiến được xem là thắng lợi đắt giá của ông<ref name="europe247"/>, và tổn thất của quân Nga còn tệ hại hơn nhiều, gấp đôi quân Phổ. Dù cho quân Nga tuyên bố rằng họ chỉ bị mất 30 cỗ pháo<ref name="simonmillar88"/>, quân Phổ cũng chiếm lĩnh được 103 khẩu đại pháo, cùng với 27 quân kỳ và hiệu kỳ của kẻ thù bại trận.<ref name="RobertAsprey496"/><ref name="FranzKugler384"/> Sách khác chép rằng quân Phổ hy sinh 13 nghìn binh sĩ trong khi quân Nga thương vong đến 18 nghìn binh lính.<ref name="Clark203"/> Nhà sử học quân sự [[Trevor Nevitt Dupuy]] (người Mỹ) cho hay quân Nga mất mát đến gần nửa quân số của mình.<ref name="richarddupuy735">Richard Ernest Dupuy, Trevor Nevitt Dupuy, HarperCollins (Firm), ''The Harper encyclopedia of military history: from 3500 BC to the present'', trang 735</ref> Sách ''Austria'' của các tác giả Sidney Whitman, John Robert McIlraith cũng ghi nhận rằng trong trận tấn công của vua Phổ ở Zorndorf, quân Nga bại trận và mất đến 19 nghìn binh sĩ.<ref name="whitman249"/> Trong khi 324 viên Sĩ quan Phổ tổn thất thì có đến 941 Sĩ quan Nga thương vong, trong số đó có 5 viên tướng.<ref name="ThomasCampbell183184"/> Theo Christopher Duffy thì Phổ mất đến 12800 chiến binh - tức là khoảng 1/3 Quân đội của Friedrich II Đại Đế trong khi Nga mất đến 18 nghìn chiến binh (khoảng 2/5 quân số cuả họ theo ghi nhận của Hamish M. Scott<ref name="hamishscot49">Hamish M. Scott, ''The emergence of the Eastern powers, 1756-1775'', trang 49</ref>)<ref name="ChristopherDuffy167"/>. Sau khi toàn thắng một người lính Phổ nhìn đám thương binh Nga và có lời bình luận rằng bọn họ ''"bò bằng những cánh tay và bàn tay, số khác đi khập khiễng trên súng hỏa mai, với những chiếc bia bắn kẹp bên nách để chống đỡ"''.<ref name="ArcherJones302303"/>
 
Theo người lính này, khi quân Nga bại trận rồi thì "''những tàn tích của các xe goòng tiếp tế và xe ngựa chở thuốc súng đều bị nghiền nát, và một mớ lính Pháo Binh bị nướng cháy nửa người đều phải chịu gửi cái mùi thịt cháy thật khó chịu"''. Cũng theo người lính này, động vật cũng chịu thiệt hại, ''"toàn bộ đoàn xe ngựa hai bánh Nga, với những con ngựa trúng đạn ở dây cương của chúng, và trong khắp trận tiền những con ngựa bị thương chạy lung tung, trong khi ruột của chúng lết trên đất hoặc là cố chống đỡ trên ba chân"''.<ref name="ArcherJones302303"/> Phải đến ngày thứ bốn - tức ngày [[31 tháng 8]] năm 1758, viên Đại tá Wendessen và toàn lính của ông lập kế hoạch phá tan kho lương của quân Nga tại Landsberg, nhưng bất khả thi.<ref name="ChristopherDuffy167"/> Hôm ấy, quân Nga chiếm cứ Klein Kamin. Sau đó, họ cũng rời khỏi đây để đi theo đường Landsberg và rút về miền Đông Phổ. Rumyantsev - viên Sĩ quan đã thực hiện tinh thần kỷ luật cao trong trận thua này - lui quân từ Schwedt và Stargard về [[Ba Lan]], đánh dấu hậu quả của chiến bại ở Zorndorf là sự đổ vỡ của cuộc xâm lược của quân Nga vào vùng Brandenburg<ref name="paxton452"/><ref name="ThomasCampbell183184"/>. Trong ngày hôm ấy, Nhà vua Phổ thắng trận lập đại bản doanh tại Blumenberg, và từ đây nhà vua truyền Trung Tướngtướng Manteuffel mang 10 Tiểu đoàn và 20 Sư đoàn truy kích địch quân.<ref name="grant274"/><ref name="AntoineJomini377382"/> Tuy nhiên, vào ngày [[2 tháng 9]] năm 1758, Nhà vua có quyết định sáng suốt khi ông giao cho Bá tước Von Dohna nhiệm vụ canh chừng đám bại binh Nga, còn ông thì thân chinh dẫn đại quân về xứ [[Sachsen]] để giúp cho Hoàng thân [[Heinrich của Phổ (1726-1802)|Friedrich Heinrich Ludwig]] chiến đấu với quân Áo. Fermor, trên đường tháo lui (ngày thứ ba họ vẫn chưa lui về, và phải đến thứ bảy thì mới hoàn thành), đầu tiên tuyên bố thắng trận. Ông ta nói: ''"Ta đã ở lại bãi chiến trường trong suốt đêm (thực chất là không xa đó, bởi lẽ các cây cầu đã bị phá hủy), tại sao Ta không được nhiệt liệt hoan nghênh là kẻ chiến thắng? Đây Ta có 26 khẩu đại pháo, lấy được khi Ta mừng rỡ hô vang lên: Thắng rồi"'' (Arah).<ref name="ThomasCarlyle2324"/> Theo như lá thư của Fermor gửi về cho [[Sa hoàng|Nga hoàng]]: ''"Hạ thần không mất nhiều thời gian để báo cáo cho Hoàng Thượng, rằng, sau một cuộc giao tranh đẫm máu kéo dài đến 10 tiếng đồng hồ, chúng ta vẫn làm chủ chiến trường, và chiếm lĩnh được nhiều tù binh, quân kỳ và hiệu kỳ của quân thù"''.<ref name="CharlesLaveayx177"/> Do đó, sau này họ sẽ tự tin đến yết kiến các bậc đế vương này, với niềm vui sướng nhưng điều đó gây cho các đế vương này những hy vọng lệch lạc.<ref name="FranzKugler384"/> Tại các kinh kỳ Sankt-Peterburg, [[Viên]] và [[Paris]], lễ ăn mừng thắng trận được tổ chức trong suốt ba tuần lễ, họ đã nhầm to.<ref name="ThomasCarlyle2324"/>
 
Dĩ nhiên, sau thắng lợi hoàn hảo ở Zorndorf, ca khúc khải hoàn vang lên tại đế đô Berlin.<ref name="dean251"/><ref name="CharlesLaveayx177">Jean-Charles Laveaux, Frederick II (King of Prussia), ''The life of Frederick the Second, king of Prussia: To which are added observations, authentic documents, and a variety of anecdotes'', các trang 177-178.</ref> Theo lệnh của nhà vua, trên khắp Vương quốc Phổ các Thánh đường vang lên bài ca khải hoàn.<ref name="ChristopherDuffy295">Christopher Duffy, ''Frederick the Great: A Military Life'', trang 295</ref> Friedrich II Đại Đế rất khoái chí, sẵn sàng báo tin dữ cho Thống chế Áo là [[Bá tước Leopold Joseph von Daun]] về đại bại của quân Nga trong trận đánh Zorndorf tàn khốc. Ông tóm lấy được một lá thư của Daun gửi cho Fermor, và trong bức thư này vị Thống chế Áo khuyên Fermor không nên quá hung hãn trong việc tấn công một kẻ thù xảo trá mà ông ta hoàn toàn không quen biết. Nhà vua liền ngự bút thư gửi cho Daun, thế nhưng ông lại ký tên của Fermor: ''"Đại Nhân rất đúng khi khuyên Tôi không nên tấn công một tên địch xảo quyết và tinh khôn, mà Hắn không hiểu rõ bằng Ngài, quả thật Hắn đã ban cho Tôi một trận chiến và đánh Tôi đại bại. Ngài thật bất hạnh"''. Thực ra, trước đó thì những phần tử chống Nga trong quân đội của Daun cũng đã hiểu được cái "chiến thắng" của Fermor thực chất là thảm bại.<ref name="ThomasCarlyle322"/><ref name="FranzKugler384"/> Lại nói đến bãi chiến trường Zorndorf đẫm máu, sau khi chiến thắng quân Nga,<ref>''Analytical review: or history of literature, domestic and foreign, on an enlarged plan'', Tập 2, trnag 565</ref> các chiến binh Phổ cùng với những người [[nông dân]] do quá căm thù trước những tội ác của quân Nga trước trận này: thành thử lòng căm hờn địch của họ trở nên hòa quyện với nhau. Giờ đây họ đã đại thắng được quân thù, vậy để cho hả hê, thấy những thương binh Nga nằm la liệt và kêu cứu trên trận tiền thì họ mang cả thảy các thương binh Nga vứt vào hố chôn các tử sĩ, và dĩ nhiên là chôn sống luôn các thương binh Nga. Những lính Nga xấu số đều cố gắng bò lên, nhưng do bị nằm dưới hàng đống thây đồng đội nên bọn họ đều chẳng thể làm gì được và tất nhiên là chết.<ref name="WilhelmArchenholz164"/>