Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nho giáo”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Ngắn gọn lại |
|||
Dòng 13:
Thời Xuân Thu, Đức Khổng Tử đã san định, hiệu đính và giải thích bộ [[Lục kinh]] gồm có [[Kinh Thi]], [[Kinh Thư]], [[Kinh Lễ]], [[Kinh Dịch]], [[Kinh Xuân Thu]] và [[Kinh Nhạc]]. Về sau Kinh Nhạc bị thất lạc nên chỉ còn năm bộ kinh thường được gọi là [[Ngũ kinh]]. Sau khi Đức Khổng Tử mất, học trò của ngài tập hợp các lời dạy để soạn ra cuốn [[Luận ngữ]]. Học trò xuất sắc nhất của Khổng Tử là Tăng Sâm, còn gọi là [[Tăng Tử]], dựa vào lời thầy mà soạn ra [[Đại học]]. Sau đó, cháu nội của Khổng Tử là Khổng Cấp, còn gọi là [[Ngũ Tử Tư|Tử Tư]] viết ra cuốn [[Trung Dung]]. Đến [[chiến Quốc|thời Chiến Quốc]], [[Mạnh Tử]] đưa ra các tư tưởng mà sau này học trò của ông chép thành [[sách Mạnh Tử]]. Bốn sách sau được gọi là [[Tứ Thư]] và cùng [[Ngũ Kinh]] hợp lại làm 9 bộ sách chủ yếu của Nho giáo và còn là những tác phẩm văn chương cổ điển của Trung Quốc. Từ Khổng Tử đến Mạnh Tử hình thành nên Nho giáo nguyên thủy, còn gọi là Nho giáo tiền Tần (trước đời [[Tần]]), '''Khổng giáo''' hay "tư tưởng '''Khổng-Mạnh'''". Từ đây mới hình thành hai khái niệm, Nho giáo và Nho gia. Nho gia mang tính học thuật, nội dung của nó còn được gọi là Nho học; còn Nho giáo mang tính [[tôn giáo]]. Ở Nho giáo, [[Văn miếu|Văn Miếu]] trở thành thánh đường và Khổng Tử trở thành [[giáo chủ]], giáo lý chính là các tín điều mà các nhà Nho cần phải thực hành.
Mục tiêu của Nho giáo là phát huy tính thiện của con người, khiến người dân biết bỏ ác theo thiện, khiến mọi người đạt đến trình độ đạo đức cao nhất. Để làm được điều này mỗi người phải không ngừng rèn luyện nhân cách và đạo đức của bản thân. Sách Đại Học viết ''"Đạo học lớn cốt để phát huy đức sáng, đức tốt đẹp của con người, đổi mới khiến lòng dân bỏ cũ theo mới, bỏ ác theo thiện, khiến mọi người đạt đến mức độ đạo đức hoàn thiện nhất. Có hiểu được phải đạt đến mức độ đạo đức hoàn thiện nhất thì mới kiên định chí hướng. Chí hướng kiên định rồi, tâm mới yên tĩnh. Tâm yên tĩnh rồi, lòng mới ổn định. Lòng ổn định rồi, suy nghĩ sự việc mới có thể chu toàn. Suy nghĩ sự việc chu toàn rồi, mới có thể xử lý, giải quyết công việc được thỏa đáng. Vạn vật đều có đầu có đuôi, có gốc có ngọn. Vạn sự đều có bắt đầu và kết thúc. Biết làm cái gì trước cái gì sau, tức là đã tiếp cận nguyên tắc của đạo rồi.<ref>Tứ thư, Nxb Quân đội Nhân dân, Hà Nội, 2003, trang 11</ref>"''.
Nho giáo chủ trương giáo hóa mọi tầng lớp trong xã hội từ bậc quân vương đến kẻ thứ dân sao cho ai ai cũng thấm nhuần đạo học của thánh hiền, phát huy tính thiện sẵn có của bản thân, tự mình sửa đổi, rèn luyện cho tốt đẹp hơn. Nho giáo khuyến khích người có học dạy cho người ít học, người có đạo đức cảm hóa kẻ vô đạo, cải tạo xã hội, đem văn minh truyền bá khắp nơi. Đây là tư tưởng nhập thế của Nho gia, khác với tư tưởng xuất thế lánh đời của Phật gia hay Đạo gia. Khổng Tử nói: "''Đạo không thể xa lánh người. Nhưng có người muốn thực hành đạo mà lại xa lánh người, như vậy thì không thể thực hành được đạo... Cho nên người quân tử dùng cái đạo lý vốn sẵn có ở người để giáo dục người, lấy cải sửa làm chính, giáo duc mãi cho đến khi thành người mới thôi. Cũng như ta trau chuốt cán rìu vậy, trau chuốt đến mức thành cán rìu mới thôi. Người ta có lỗi mà biết sửa là được rồi, không xa lánh họ nữa.''<ref>Tứ thư, Nxb Quân đội Nhân dân, Hà Nội, 2003, trang 61</ref>".
| |||