Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ngô Thì Nhậm”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Caphenpro (thảo luận | đóng góp)
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi qua ứng dụng di động
→‎Sự nghiệp: clean up, replaced: → (2) using AWB
Dòng 8:
Sau [[Vụ án năm Canh Tý]] ([[1780]]), ông bị nghi ngờ là người tố giác [[Trịnh Khải]] nên phải bỏ trốn về quê vợ ở [[Thái Bình]] lánh nạn.
 
Năm [[1788]], [[Nguyễn Huệ]] ra Bắc lần hai, xuống lệnh "cầu hiền" tìm kiếm quan lại của triều cũ. Danh sĩ [[Bắc Hà]] đã đầu quân cho nhà Tây Sơn từ trước đó mới chỉ có [[Trần Văn Kỷ|Trần Văn Kỉ]]<ref>[[Trần Văn Kỷ|Trần Văn Kỉ]] đỗ [[giải nguyên]], quê ở huyện [[Hương Trà]], [[Thuận Hóa]] chưa làm quan cho triều nào.Theo nhà Tây Sơn từ 1786,sử chép là [[Nguyễn Huệ]] "việc gì cũng bàn với Kỷ, không mấy khi rời"</ref>, [[Ngô Văn Sở]] và [[Đặng Tiến Đông]]<ref>Ðặng Tiến Ðông thuộc dòng họ nhiều đời đỗ đạt, làm quan to dưới triều Lê-Trịnh. Ông tìm vào Quảng Nam ra mắt Nguyễn Huệ năm 1787. Hai năm sau, lĩnh chức đô đốc, ông dẫn đầu cánh quân đánh vào đồn Ðống Ða, kéo quân vào [[Thăng Long]] sớm nhất</ref>. Tuy vậy, tới thời điểm này thì cả vua Lê lẫn chúa Trịnh đều đã đổ. Ngô Thì Nhậm và một số thân sĩ Bắc Hà khác như [[Phan Huy Ích]], [[Bùi Dương Lịch]]<ref>Dương Lịch về sau cũng làm quan cho [[nhà Nguyễn]] [[Gia Long]]</ref>; các tiến sĩ [[Ninh Tốn]], [[Nguyễn Thế Lịch]], [[Nguyễn Bá Lan]]; [[Đoàn Nguyễn Tuấn]] (anh rể [[Nguyễn Du]]); [[Vũ Huy Tấn]]; [[Nguyễn Huy Lượng]] (tác giả "[[Tụng Tây Hồ phú]]")...lần lượt ra làm quan cho nhà [[Tây Sơn]].<ref>Thái độ của danh sĩ Bắc Hà đối với Nguyễn Huệ là chia rẽ và phức tạp. Bên cạnh với những người đầu Tây Sơn, một số khác đi theo hoặc vua Lê hoặc [[chúa Trịnh]], hoặc sau này làm quan cho [[Gia Long]] như [[Nguyễn Ðăng Trường]], [[Nguyễn Ðình Giản]], [[Lê Duy Ðản]], [[Trần Danh Án]], [[Ngô Thì Chí]],[[Nguyễn Du]]...</ref> Sử cũ viết khi được Thì Nhậm, Nguyễn Huệ mừng mà rằng: "Thật là trời để dành ông cho ta vậy", và phong cho ông chức Tả thị lang bộ Lại, sau lại thăng làm thượng thư [[bộ Lại]]-chức vụ cao cấp nhất trong [[Lục bộ]].
 
Cuối năm [[Mậu Thân]] ([[1788]]) do vua [[Lê Chiêu Thống]] cầu viện, 29 vạn [[nhà Thanh|quân Thanh]] kéo sang [[Đại Việt]], với chiêu bài diệt Tây Sơn dựng lại nhà Lê. Ngô Thì Nhậm đã có kế lui binh về giữ phòng tuyến [[Phòng tuyến Tam Điệp|Tam Điệp - Biện Sơn]] ([[Ninh Bình]]) góp phần làm nên chiến thắng của [[nhà Tây Sơn]].
 
Năm [[1790]], vua [[Nguyễn Huệ|Quang Trung]] đã giao cho Ngô Thì Nhậm giữ chức [[Bộ Binh (bộ)|Binh bộ]] [[thượng thư]]. Tuy làm ở bộ Binh, nhưng Thì Nhậm chính là người chủ trì về các chính sách và giao dịch ngoại giao với Trung Hoa. Ông là người đứng đầu một trong những sứ bộ ngoại giao sang [[Tên gọi Trung Quốc|Trung Hoa]].<ref>Sau chiến thắng [[Kỷ Dậu|Kỉ Dậu]] 1789, nhà Tây Sơn đã phái nhiều sứ đoàn sang [[Tên gọi Trung Quốc|Trung Hoa]], trong đó có sứ đoàn do [[Ngô Văn Sở]] cầm đầu, một sứ đoàn khác do [[Võ Văn Dũng]] đứng đầu khi [[Nguyễn Huệ|Quang Trung]] có ý định xin cưới con gái của [[Càn Long]] và xin đất [[Lưỡng Quảng]], nhưng khi đoàn này vừa khởi hành (có tài liệu nói là khi đoàn đã sang tới nơi) thì Quang Trung qua đời</ref>
 
Sau khi Quang Trung mất, ông không còn được tin dùng, quay về nghiên cứu Phật học.