Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ngụy-Tấn-Nam-Bắc triều”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎Tham khảo: Alphama Tool, General fixes
Tungga56 (thảo luận | đóng góp)
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 4:
Sau khi [[Hán Linh Đế]] qua đời vào năm 189, Đông Hán lâm vào cảnh hỗn loạn trong thời gian dài, dẫn đến sự ra đời của Tam Quốc là [[Tào Ngụy]], [[Thục Hán]], [[Đông Ngô|Tôn Ngô]]. Đến hậu kỳ thời Tam Quốc, Tào Ngụy dần dần bị họ Tư Mã thay thế, đến năm 265 thì triều Tấn của họ Tư Mã hình thành. Sau [[Chiến tranh Thục-Ngụy (263-264)|Chiến tranh Thục-Ngụy]] vào năm 263-264, Thục Hán bị Tào Ngụy tiêu diệt. Đến năm 280, [[Chiến tranh Tấn diệt Ngô|Tấn diệt Ngô]]. Cuối cùng, Tam Quốc thống nhất dưới trướng triều Tấn.
 
Hoàng triều Tây Tấn chỉ duy trì được tình hình thống nhất trong một khoảng thời gian ngắn. Do [[Loạn bát vương|Bát vương chi loạn]] và [[Ngũ Hồ loạn Hoa]], Trung Quốc một lần nữa lại phân liệt, cục thế chính trị lại rơi vào hỗn loạn. Năm 304, khi [[Lưu Uyên]] lập ra [[Thành Hán Triệu|nước ThànhHán]], phương Bắc Trung Quốc tiến vào thời kỳ [[Ngũ Hồ thập lục quốc]]. Năm 316, sau khi [[Lưu Diệu]] tiêu diệt triều Tây Tấn, [[Tư Mã Duệ]] tiến về phương Nam và kiến lập triều [[Đông Tấn]], hai miền Nam và Bắc lại một lần nữa phân liệt. Năm 420, Đông Tấn bị [[Lưu Dụ]] soán vị và lập ra [[Lưu Tống|triều Tống]], mở đầu Nam triều, Trung Quốc tiến vào thời kỳ Nam-Bắc triều. Tuy nhiên, phải đến năm 439 [[Bắc Ngụy]] mới thống nhất hoàn toàn phương Bắc, mở ra Bắc triều, chính thức cùng Nam triều Tống hình thành thế Nam-Bắc triều.
 
Nam triều bao gồm bốn triều đại Tống, Tề, Lương, Trần. Ban đầu, kinh tế và quân sự của Nam triều cường thịnh, song do vận dụng chiến lược sai lầm, cộng thêm việc Bắc triều cũng có quân sự cường thịnh, cùng với hoàng thất đấu tranh nội bộ và dâm loạn, quốc lực dần suy giảm. Trong số bốn triều đại của Nam triều, quốc lực của Lương là cao nhất, song sau [[loạn Hầu Cảnh]] thì đã bị phân liệt thành [[Hậu Lương (Nam triều)|Hậu Lương]] và Nam triều Trần. Nam triều Trần chỉ có thể dựa vào [[Trường Giang]] để phòng ngự Bắc triều. Bắc triều bao gồm các triều đại [[Bắc Ngụy]], [[Đông Ngụy]], [[Tây Ngụy]], [[Bắc Tề]] và [[Bắc Chu]]. Sau khi Bắc Ngụy thống nhất phương Bắc đã nhiều lần [[chiến tranh Bắc Ngụy-Lưu Tống|đánh bại]] Nam triều, có ý đồ thôn tính phương Nam. Tuy nhiên, Bắc Ngụy cũng phải đề phòng [[Nhu Nhiên]] ở phương Bắc, đến khi Nhu Nhiên bị [[Đột Quyết]] thay thế thì lại dư lực để đối phó với Nam triều. Sau khi giới quý tộc và hoàng thất [[Tiên Ti]] ở Bắc Ngụy tiến hành vận động [[Hán hóa]], kinh tế Bắc Ngụy liên tục phát triển, song lại tạo ra xung đột văn hóa giữ quý tộc Tiên Ti ở [[Lục trấn]] và quý tộc Tiên Ti ở kinh thành [[Lạc Dương]], sau đã xảy ra cảnh chính trị hỗn loạn và phát sinh [[loạn Lục trấn|khởi nghĩa Lục trấn]]. Bắc Ngụy bị phân liệt thành [[Đông Ngụy]] và [[Tây Ngụy]] tương ứng do [[Cao Hoan]] và [[Vũ Văn Thái]] cai quản trên thực tế, sau lại phân biệt trở thành [[Bắc Tề]] và [[Bắc Chu]].