Marcus Ulpius Nerva Traianus là con trai của Marcia và [[Marcus Ulpius Traianus]], một Nghị viên có thế lực trong Viện nguyên lão La Mã và là một vị tướng xuất thân từ dòng họ [[Ulpius]]. Gia đình ông chuyển đến sinh sống tại [[Hispania]] (bán đảo [[Bán đảo Iberia|Iberia]], bao gồm lãnh thổ [[Tây Ban Nha]] và [[Bồ Đào Nha]] bây giờ), tại tỉnh [[Hispania Baetica]] ở phần đất nay là tỉnh [[Andalusia]] (nay thuộc Tây Ban Nha), một tỉnh đã hoàn toàn La Mã hóa và được gọi là nam Hispania. Traianus cũng chỉ là một trong số rất nhiều người nổi tiếng thuộc dòng họ Ulpius, dòng họ này tồn tại rất lâu ngay cả sau khi ông đã qua đời. Chị cả của ông là [[Ulpia Marciana]] và cháu gái là [[Salonina Matidia]].
Ông sinh ngày [[18 tháng 9]] năm [[53]], tại thành phố [[Italica]]. Khi còn trẻ, ông thăng tiến bằng con đường binh nghiệp, phụphục vụ tại những vùng đất bất ổn nhất tại các miền biên viễn của đế quốc. Trong thời kỳ 76–77, cha của ông làm quan [[Tổng trấn]] [[Syria]] (''[[Legatus]] pro praetore Syriae''), bản thân ông nắm chức vụ ''[[Hành chính quan]] chiến đoàn - Tribunus legionis''. Vào năm [[76]], chính tại quê hương của ông, người cháu ông là [[Hadrianus|Publius Aelius Hadrianus]] chào đời. Khi cha của Hadrianus mất vào năm [[86]], Traianus trở thành một trong những người giáo dưỡng đứa bé (chính Hadrianus là Hoàng đế kế tục của ông sau này).<ref name="WIllDurant413"/> Traianus được đề cử làm quan [[Tổng tài]] và đưa [[Apollodorus người xứ Damascus]] về kinh thành [[Đế quốc La Mã|La Mã]] cùng ông khoảng năm 91. Dưới triều Hoàng đế [[Domitianus (Hoàng đế)|Domitianus]], ông cũng được phong làm quan Toàn quyền xứ Pannonia.<ref name="Juliebennix"/> Sang triều Hoàng đế [[Nerva]], ông tham chiến trong các chiến dịch dọc theo [[rhine|sông Rhine]] do tiên đế [[Domitianus (Hoàng đế)|Domitianus]] khởi xướng, do Nerva không được lòng ba quân và phải dựa vào những tướng lĩnh dưới quyền để duy trì sự ủng hộ của các chiến binh. Để làm được điều này, khi hay tin Traianus đại phá tan tành [[người Suebi]] thì Hoàng đế Nerva nhận ông làm con nuôi ''vắng mặt'' với đế hiệu '''Nerva Caesar'''. Vào ngày [[25 tháng 10]] năm 97, Nerva chính thức ban bố Thánh chỉ chọn Traianus là người kế thừa ngôi báu.<ref name="Juliebennix">Julian Bennett, ''Trajan: optimus princeps: a life and times'', trang IX</ref> Theo cuốn ''[[Lịch sử Augusta]] - Biên sử các Hoàng đế La Mã'', chính Hadrianus là người mang tin cho Traianus về việc ông được chọn làm con nuôi Hoàng gia.<ref>Augustan History, ''Life of Hadrian'' [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Historia_Augusta/Hadrian/1*.html#2.5 2.5–6].</ref> Sau khi Hoàng đế Nerva mất ngày [[27 tháng 1]] năm [[98]], vào tháng 2 năm ấy Hadrianus đưa hung tin đến cho Traianus, khi đó thuộc địa Agrippina ở miền Hạ Germania. vốn rất được lòng người, kế vị một cách êm thấm. Trong Mùa Xuân, vị tân Hoàng đế đi thị sát ở vùng biên cương sông Danube.<ref name="Juliebennix"/>
