Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đội hình phalanx”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n chính tả, replaced: phiêm → phiên using AWB |
n chính tả, replaced: khỏang → khoảng (19) |
||
Dòng 20:
[[Tập tin:Greek Phalanx.jpg|nhỏ|trái|350px|Tổ chức hoplite truyền thống và cách tiến tới]]
Đội hình hoplite phalanx từ thời [[Archaic]] và Cổ Đại ở Hy Lạp (
Phalanx thường từ từ bước tới, dù họ vẫn có thể tăng tốc độ ở những yard cuối cùng. [[Herodotus]] của Hy Lạp nói rằng, ở [[Trận Marathon]], "đó là những người lính Hy Lạp đầu tiên chúng ta biết xông tới đối thủ (charging) khi đang chạy". Nhiều nhà sử học tin rằng cuộc cách mạng này chủ yếu là vì họ muốn giảm thiểu thương vong từ lính đánh xa Ba Tư. Hai phía có thể chạm nhau, nhiều cây giáo ở hàng đầu có thể rung lên. Trong trận đánh, toàn bộ đội hình sẽ từ từ ấn tới trước để cố đánh xuyên qua đội hình đối phương, vậy khi hai đội hình phalanx chạm nhau, sự run này có thể chủ yếu trở thành một cuộc chiến của sự đâm tới trước, vì vậy khi đó, luật là những phalanx có đội hình sâu hơn thường bao giờ cũng thắng, rất ít ngoại lệ được ghi nhận.
Dòng 30:
{{Quote box|quote="Nói về những kẻ, những kẻ dám, đứng kề sát bên nhau không xê dịch, tiến tới khăng khít và uy hùng, và những chiến binh đứng trước nhất, vì vậy có thể ít gục ngã hơn, và đã cứu thoát những kẻ đứng phía sau; nhưng những tên dám sợ hãi, thì mọi thứ sẽ sụp đổ. Không ai có thể chỉ dựa vào lời nói mà vượt qua cảm xúc đó, cảm xúc đánh gục con người, nếu đã bị hèn yếu chiếm lĩnh. Thật nhục nhã khi bị đâm chết từ sau lưng ở những hàng sau... Sỉ nhục hơn là những xác chết nằm không ai biết, bị thương ngay sau lưng bởi một nhát đâm."|source='''Tyrtaeus: The War Songs Of Tyrtaeus'''}}
Phalanx của [[Vương Quốc Macedonia Cổ]] và những [[thành bang Hy Lạp]] sau này là một sự phát triển đội hình phalanx. ‘Phalangites" được vũ trang bởi giáo dài hơn nhiều và ít được trang bị nặng hơn. [[Sarissa]] được cầm bằng hai tay, phalangiste cầm ít khiên hơn nhiều, được ép vào trong cánh tay. Vì vậy, dù là phalanx Macedonia có cấu trúc tương tự như phalanx hoplite, thì nó có những đặc trưng chiến thuật khác rất nhiều. Với giáo rất dài, tối đa năm hàng phalangites có thể đưa vũ khí tới tận hàng đầu; giữ đối phương không thể tới gần ở
=== Vũ trang cho Hoplite ===
Vũ khí quan trọng nhất là chiếc giáo
Hoplite cũng mang một đỏan kiếm gọi là [[xiphos]]. Đỏan kiếm này sử dụng như vũ khí thứ cấp, chỉ dùng khi hàng giáo bị xuyên thủng, hoặc phalanx bỏ đội hình. Khi đối phương bỏ chạy, hoplite sẽ thả khiên và giáo, sau đó đuổi theo đối phương bằng đỏan kiếm. Một bất lợi của xiphos là nó vô cùng nặng và không có tầm tấn công cao bằng phần lớn kiếm trong giai đọan đó.
Dòng 40:
=== Vũ trang cho Phalangites ===
[[Sarissa]] là giáo sử dụng trong quân đội Macedonia cổ. Không biết được độ dài thực sự của sarissa, nhưng có lẽ nó dài gấp đôi doru. Như vậy nó ít nhất cũng 14 feet (~4.3m), nhưng 18 (~5.5m) có vẻ đúng như vậy hơn. (Cây [[xyston]] kỵ binh dài 12.5 feet (~3.8m). Độ dài rất lớn của chiếc giáo được cân bằng trọng lượng bời một đối trọng ở
== Dàn trận và chiến đấu ==
Dòng 46:
=== Cấu trúc phalanx và sức mạnh ===
Thành tố chiến đấu căn bản của quân đội Hy Lạp là stoichis hoặc stoichos (nghĩa là "hàng ngũ") hoặc enomotia (nghĩa là "lời thề") từ sức mạnh 16 đến 25 người, lãnh đạo bởi một decadarchos được hỗ trợ bởi một dimoerites và hai decasteroe(tức decasterous). Từ bốn đến tối đa 32 enomtiae (phụ thuộc vào thời kỳ hoặc vào thành bang) đã tạo nên một lochos được lãnh đạo bởi một lochagos, điều khiển
=== Mặt trước đội hình và chiều sâu ===
Các hoplite phalanx thường dàn với hàng ngũ
Độ sâu của phalanx, dù vậy, có thể thay đổi phụ thuộc vào nhu cầu, và kế hoạch của vị tướng. Khi mà phalanx đang di chuyển, một đội hình eis bathos (dàn trải) đã được sử dụng để tiến tới đơn giản hơn và giữ được trật tự đội hình. Đây cũng là đội hình chiến đấu ban đầu, nghĩa là, cho phép lính phe ta đi qua chỗ trống dù với mục đích tấn công hay rút lui. Trong trạng thái này, phalanx có độ sâu gấp đôi(tính cả chiều dài đất) hơn bình thường và mỗi hoplite phải giữ một độ dài
=== Những bước tiến hành ===
Dòng 80:
== Điểm yếu ==
Hoplite phalanx yếu nhất khi gặp những lực lượng trang bị nhẹ hơn và linh hoạt hơn nếu không có những lực lượng hỗ trợ như vậy. Ví dụ như [[trận Lechaeum]], một lực lượng Athens lãnh đạo bởi [[Iphicrate]] đã đánh cho một Sparta mora (một đơn vị
Phalanx Macedonia cũng có điểm yếu tương tự với các hoplite trước. Về lý thuyết thì nó không thể bị đánh bại trước mặt nhưng hai cánh thì rất yếu, khi đã dàn trận rồi thì rất khó để bỏ trận hoặc để dàn trận lại để bị tấn công từ những hướng đó. Vì vậy, phalanx gặp một đội hình không phải phalangite thì cần được bảo vệ hai bên cánh, quân trang bị nhẹ hơn hoặc ít ra cũng là cơ động hơn, kỵ binh chẳng hạn. Điều này thể hiện rõ ở [[trận Magnesia]], khi mà bộ binh hỗ trợ của [[Seleucid]] đã bị tiêu diệt thì phalanx không còn cách nào chống lại được [[bộ binh La Mã]].
Phalanx Macedonia cũng có thể mất sự khăng khít khi di chuyển qua những địa hình xấu, như vậy có thể tạo ra
Cuối cùng, phần lớn các đội quân giống-phalanx thường thiếu hỗ trợ của những toán quân đằng sau tiền tuyến. Như vậy chỉ cần xuyên thủng tiền tuyến này hoặc tiêu diệt hai cánh quân thì bảo đảm thắng lợi (phanlanx sẽ được phòng thủ tốt hơn nếu đánh giáp chiến bằng kiếm khi bị áp sát, giống như lê dương La Mã phi giáo và chiến đấu bằng kiếm khi cần).
Dòng 90:
== Suy tàn ==
Sự xuống dốc của diadochi và phalanx gắn chặt với sự thăng hoa của [[Roma]] và Legion La Mã, vào
Vẫn còn vài câu hỏi là có phải phalanx đã thực sự lỗi thời vào cuối lịch sử của nó. Trong một vài những trận đánh lớn giữa Quân Đội La Mã và phalanx HY Lạp, [[Pydna]] (168 TCN), [[Cynoscephalae]] (197 TCN) và [[Magnesia]] (190 TCN), phalanx đã chiến đấu khá tốt trước legion, ban đầu đã đẩy lui được bộ binh La Mã. Dù vậy, ở Cynoscephalae và Magnesia, thất bại trong việc phòng thủ các cánh của Phalanx đã dấn tới thất bại, còn trong trận Pydna, mất sự khăng khít trong đội hình Phalanx khi đuổi theo những lính La Mã bỏ chạy đã giúp lính La Mã đánh sâu vào đội hình phalanx, khi mà kỹ năng đánh xáp lá cà trở thành quyết định(tuy nhiên nếu như biết biến đổi phanlanx thì có thể phanlanx sẽ phát triển mạnh cả về thủ lẫn tấn công).
Dòng 105:
* Wees, Hans van, (2004) ''Greek warfare:Myths and Realities'' (Duckworth Press)
* Xenophon, (1986) Translated by George Cawkwell, ''The Persian Expedition'' (Penguin Classics)
[[Thể loại:Quân sự]]
|