Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Edo”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Việt-hóa
Dòng 1:
'''Edo''' ([[tiếng Nhật]]: 江戸, [[phiên âm Hán-Việt]]: ''Giang Hộ'' (nghĩa là "cửa sông"), phát âm [[tiếng Việt]] như là Ê-đô<ref>[http://unescovietnam.vn/index.php?option=com_content&task=view&id=955&Itemid=299 Triều đại hoàng đế Minh Trị (Mutsuhitô)]</ref>) còn được viết là '''Yedo''' hay '''Yeddo''', là tên cũ của [[thủ đô]] nước [[Nhật Bản|Nhật]] hiện tại là [[Tōkyō]]. Vị trí của thành phố, ở nơi mà bây giờ được viết làtức [[Vịnh Tōkyō]], đãngày đượcnay. con người định cư từ nhiều thế kỷ, nhưng nó chỉ được ghi nhận trong [[lịch sử]] với công trình [[thành Edo|lâu đài Edo]] được [[Ōta Dōkan]] cho xây dựng vào năm [[1457]].
[[Tập tin:Panorama of Edo bw.jpg|nhỏ|giữa|600px|Edo, 1865 hoặc 1866. Hình được chụp bởi [[Felice Beato]].]]▼
[[Kyōto]] là nơi ở của các [[Thiên hoàng]] và thủ đô của Nhật Bản cho đến khi [[Mạc phủ Tokugawa]] thành lập, và Edo trở thành trung tâm của triều đình. Từ lúc này, Kyōto trở thành kinh đô trên danh nghĩa, trong khi kinh đô thực sự nằm tại Edo, nơi Mạc phủ Tokugawa nắm thực quyền. Edo nhanh chóng phát triển từ một ngôi làng chài nhỏ bé vào năm 1457 trở thành một khu vực đại đô thị với hơn 1.000.000 dân vào năm 1721. Một trong những thành phố lớn nhất thế giới vào thời gian này.
 
Con người đã có mặt tại khu vực [[Vịnh Tōkyō]] hằng nhiều thế kỷ nhưng trong văn tịch thì mại đến [[thế kỷ 15]] Edo mới được nhắc đến kể từ khi [[Ōta Dōkan]] cho xây [[thành Edo]] vào năm [[1457]].
Edo thường xuyên bị cháy, với vụ cháy ''Meireki no Taika'' xảy ra vào năm 1657 làm hơn 100.000 người chết. Vào [[thời kỳ Edo]] thành phố bị hơn 100 vụ cháy, thường hay do tai nạn và nhanh chóng lan ra các khu vực lân cận (do nhà khi đó thường được xây bằng gỗ và hệ thống sưởi là bằng than). Giữa năm 1600 và 1945, Edo/Tōkyō bị tụt lùi 25-50 năm bởi cháy, động đất, sóng thần, các hoạt động núi lửa và chiến tranh.
 
▲[[Tập tin:Panorama of Edo bw.jpg|nhỏ|giữa|600px|Edo, 1865 hoặc 1866. Hình được chụp bởi [[Felice Beato]].]]
Đô thị trọng yếu nhất của Nhật trước đó là [[Kyōto]] nơi vua Nhật ([[Thiên hoàng]]) chọn làm [[thủ đô|kinh đô]]. Khi [[Mạc phủ Tokugawa]] lên nắm quyền và chuyển hành dinh đến Edo thì địa vị [[Kyōto]] bắt đầu lu mờ. Vua Nhật tiếp tục ngự trị ở [[Kyōto]] nhưng Edo trở thành trung tâm quyền lực. Edo từ đó phát triển nhanh chóng từ làng chài nhỏ bé để trở thành đô thị đông đúc với hơn 1.000.000 dân vào năm 1721. Vào thời điểm đó Edo đã là một trong những thành phố lớn nhất thế giới.
 
Edo thường bị hỏa hoạn. Riêng cơn cháy ''Meireki no Taika'' năm 1657 đã giết hơn 100.000 người. Sử sách [[thời kỳ Edo]] đã ghi lại hơn 100 cơn hỏa hoạn lớn. Đám cháy thường lan rất nhanh vì nhà cửa hầu hết cất bằng [[gỗ]] mà lại dùng [[than]] để sưởi ấm. Tình hình nhiêm trọng đến nỗi các ''[[Shōgun]]'' lập ra chức ''machi bugyo'' (町奉行: đinh phụng hành) để đảm nhiệm việc bảo an. Chức vụ này dưới thời [[Tokugawa Yoshimune]] được củng cố mà hậu thân là ''machibikeshi'' tức hệ thống chữa cháy thành phố ngày nay. Có ước tính cho rằng từ năm 1600 đến 1945, mức phát triển của Edo/Tōkyō bị đẩy lùi 25-50 năm bởi [[chiến tranh]], hỏa hoạn và các [[thiên tai]] như [[động đất]], [[núi lửa]] và [[sóng thần]].
Khi chế độ [[Mạc phủ]] bị lật đổ, thành phố được đổi tên là [[Tōkyō]], có nghĩa là ''Đông Kinh''. Năm 1869, [[Thiên hoàng Minh Trị]] dời Hoàng cung từ Kyōto về Tōkyō, Tōkyō chính thức trở thành thủ đô của đất nước Nhật Bản.▼
 
▲Khi chế độ [[Mạc phủ]] bị lật đổ, thành phố đượcEdo đổi tên làthành [[Tōkyō]], có nghĩa là ''Đông"kinh Kinh''đô ở miền Đông". Năm 1869, [[Thiên hoàng Minh Trị]] dờichính Hoàngthức cungthiên đô từ Kyōto vềra Tōkyō, và Tōkyō chính thức trở thành thủ đô của đất nước Nhật Bản.
Vào thời kỳ Edo, các ''[[Shōgun|Chinh di Đại Tướng quân]]'' chỉ định các người quản lý thành phố (machi bugyo) để điều hành hệ thống bảo an và đây là thời kỳ mà [[Tokugawa Yoshimune]] thành lập một hệ thống mà nó là tiền thân của ''hệ thống chữa cháy của thành phố'' (machibikeshi).
 
== Xem thêm ==
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Edo”