Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hoàn Nhan Doãn Tế”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
clean up, replaced: → (3) using AWB |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 33:
}}
'''
Hoàn Nhan
Trong khoảng thời gian cai trị của ông, [[Thành Cát Tư Hãn]] của [[Mông Cổ]] đem quân xâm lược nước Kim, nước Kim liên tiếp bị thua trận. Bên trong, Hữu phó soát [[Ngột Thạch Liệt Hồ Sa Hổ]] do có ý bất mãn, nhân có hội nắm binh quyền đã tạo phản, sát hại Vĩnh Tế vào năm [[1213]] rồi lập Dực vương Tuân lên nối ngôi, là [[Kim Tuyên Tông]].
== Thân thế và cuộc sống ban đầu ==
Hoàn Nhan Doãn Tế là em trai của [[Hoàn Nhan Doãn Cung]], là thúc của [[Kim Chương Tông]]. Ông là con trai thứ 7 của [[Kim Thế Tông]] Hoàn Nhan Ung, mẹ là Lý nguyên phi, chào đời vào năm [[1168]] dưới triều [[Kim Thế Tông]]. Vào năm Đại Định thứ 11 (1171), được phong làm Tiết vương, cùng năm cải thành Phong vương. Khi trưởng thành, Vệ vương Vĩnh Tế dung mạo tuấn tú, râu đẹp, tính tình kiệm ước không thích khoe khoang. Năm [[1185]], được gia phong Khai phủ nghi đồng tam ti, năm sau là Bí thư giám, rồi lại chuyển làm Thượng thư bộ Hình. Năm [[1187]], đổi làm Điện tiền đô điểm kiểm<ref name="KS13">''[[Kim sử]]'', [[:zh:s:金史/卷13|quyển 13]]</ref>.
Năm [[1189]], Kim Thế Tông mất, người cháu đích là Cảnh lên kế ngôi, là [[Kim Chương Tông]]. Cùng năm đó ông được đổi phong làm Lộ vương, vì kiêng húy Hiển Tông Doãn Cung (bố Chương Tông, anh Doãn Tế) nên ông bị đổi tên thành Vĩnh Tế.
Vào năm Thái Hòa thứ 8 (1208), nông lịch ngày 20 thang 11, Kim Chương Tông tử bệnh, do không có con, Vệ Vương Hoàn Nhan Doãn Tế trở thành hoàng đế.
[[Thành Cát Tư Hãn]] có ý tấn công Kim Quốc, đầu tiên xuất binh tấn công thần thuộc của Kim triều là [[Tây Hạ]], Tây Hạ hướng sang Kim cầu viện song Vệ Thiệu Vương tọa thị không ứng cứu. Tây Hạ sau đó khuất phục Mông Cổ, Thành Cát Tư Hãn vào năm Đại An thứ 3 (1212) đã khởi sự tấn công Kim song bại trước Kim binh. Vào tháng 9, quân Mông Cổ tiến đến gần Trung Đô, do thành phòng vệ kiên cố và có trọng binh phòng thủ nên đành phải rút lui. Năm sau, Thành Cát Tư Hãn lại tấn công Kim Quốc, bao vây Tây Kinh Đại Đồng phủ. Cùng năm, một người Kim tên là [[Da Luật Lưu Ca]] tại tỉnh Cát Lâm đã khởi binh phản Kim, trong vài tháng đã phát triển đến trên mười vạn người. Da Luật Lưu Ca dựa vào Mông Cổ, tại phụ cận [[Xương Đồ]], [[Liêu Ninh]] ngày nay đã dánh bại 60 vạn quân Kim. Tình hình Kim trở nên xấu đi.
| |||