|
'''Kỳ nhông''' (còn gọi là '''kỳ giông''') là tên gọi:
{{Taxobox
| name = Kỳ nhông<br>Cự đà
a) động vật bò sát có vảy, sống trên cạn
| image = [[File:SAIGON ZOO VIETNAM JAN 2012 (7015282287).jpg|300px]]
| image_caption = Một con [[kỳ nhông xanh]] đang được nuôi nhốt tại <br>[[Thảo Cầm Viên Sài Gòn]]
b) các động vật lưỡng cư có đuôi
| regnum = [[Động vật|Animalia]]
| phylum = [[Động vật có dây sống|Chordata]]
| classis = [[Sauropsida]]
| ordo = [[Bò sát có vảy|Squamata]]
| subordo = [[Iguania]]
| familia = [[Họ Kỳ nhông|Iguanidae]]
| genus = ''Iguana''
| genus_authority = [[Josephus Nicolaus Laurenti|Laurenti]], [[1768]]
| subdivision_ranks = [[Loài|Các loài]]
| subdivision = *[[Lesser Antillean Iguana]], ''I. delicatissima''
*[[Green Iguana]], ''I. iguana''
}}
'''Kỳ nhông''' hay '''Cự đà''' (danh pháp khoa học '''''Iguana''''') là một chi gồm các loài [[thằn lằn]] sống ở các khu vực nhiệt đới [[Trung Mỹ|Trung]] và [[Nam Mỹ]] và khu vực [[Vùng Caribe|Caribbe]].
{{dablink|Bài này nói về các động vật bò sát có vảy, sống trên cạn, cần phân biệt với '''[[kỳ giông]]''' là các các động vật lưỡng cư có đuôi.}}
==Tổng quan==
Chúng được [[nhà tự nhiên học]] người Áo [[Josephus Nicolaus Laurenti]] mô tả lần đầu trong quyển sách của ông ''Specimen Medicum, Exhibens Synopsin Reptilium Emendatam cum Experimentis circa Venena'' năm 1768. Chi này có hai loài: [[kỳ nhông xanh]] và [[kỳ nhông Tiểu Antilles]]. Từ "''iguana''" trong các ngôn ngữ châu Âu xuất phát từ tiếng Tây Ban Nha, lấy từ tên gọi của người [[Taino]] cho các loài này "Iwana".<ref name="Coles">
{{chú thích
| last = Coles
| first = William
| title = Green Iguana
| work = U.S.V.I. Animal Fact Sheet #08
| publisher = Department of Planning and Natural Resources US Virgin Islands Division of Fish and Wildlife
| url = http://www.vifishandwildlife.com/Education/FactSheet/PDF_Docs/08GreenIguana.pdf
| date = 2002
}}
</ref>
== Văn hóa ==
Đồng dao Việt Nam có câu: ''Kỳ nhông là ông kỳ đà, [[kỳ đà]] là cha cắc ké, [[họ Tắc kè|cắc ké]] là mẹ kỳ nhông''.
== Ẩm Thực ==
Trong ẩm thực Việt Nam Kỳkỳ Nhôngnhông là món nhậu khoái khẩu của dân nhậu, Kỳ nhông có tác dụng bổ thận, tráng dương tăng cường chức năng sinh lý.
== Hình ảnh ==
{{thể loại Commons|Iguana}}
<gallery>
Hình:Lézard jeune kourou.jpg|Kỳ nhông con nuôi trong nhà.
Hình:Iguana iguana head.jpg|Đầu một con kỳ nhông xanh.
Hình:AA Iguana Fot Ars Summum.JPG|Vảy của con kỳ nhông.
Tập tin:Iguana verde (Iguana iguana), Zoo de Ciudad Ho Chi Minh, Vietnam, 2013-08-14, DD 01.JPG
Tập tin:Iguana verde (Iguana iguana), Zoo de Ciudad Ho Chi Minh, Vietnam, 2013-08-14, DD 02.JPG
</gallery>
==Chú thích==
| 