Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Thư viện Quốc hội (Hoa Kỳ)”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Cheers!-bot (thảo luận | đóng góp)
5.681.853 sửa đổi
n →‎Liên kết ngoài: clean up, replaced: {{commonscat → {{thể loại Commons using AWB
n AlphamaEditor
Dòng 18:
}}
 
'''Thư viện Quốc hội''' (tên [[tiếng Anh]]: '''Library of Congress'''), trên thực tế là thư viện quốc gia của Hoa Kỳ, là đơn vị nghiên cứu của [[Quốc hội Hoa Kỳ]]. Với trụ sở gồm ba tòa nhà đóng tại [[Washington, D.C.]], đây là thư viện lớn nhất theo diện tích để sách và một trong những thư viện quan trọng nhất trên thế giới. Kho tư liệu của nó bao gồm hơn 30 triệu cuốn [[sách]] được phân loại và các tài liệu in ấn khác được viết bằng 470 thứ [[ngôn ngữ|tiếng]]; hơn 61 triệu bản thảo viết tay; bộ sưu tập các cuốn sách hiếm lớn nhất [[Bắc Mỹ]], bao gồm bản sơ thảo [[Tuyên ngôn độc lập Hoa Kỳ|Tuyên ngôn Độc lập Hoa Kỳ]], [[Kinh Thánh Gutenberg]] (một trong bốn bản in trên [[giấy da]] còn tồn tại nguyên vẹn được biết đến<ref>See [http://www.approvedarticles.com/Article/Gutenberg-s-Bibles--Where-to-Find-Them/1088 Gutenberg's Bibles— Where to Find Them]; http://www.octavo.com/editions/gtnbbl/index.html; http://www.loc.gov/rr/rarebook/guide/europe.html.<!-- ANONS, PLEASE READ THE LINK COMPLETELY before changing it to '3': "A fourth and final perfect vellum copy of the Bible is in Goettigen, Germany's Universitaetsbibliothek." --></ref>); hơn 1 triệu ấn bản các văn kiện của [[Chính phủ Hoa Kỳ]]; 1 triệu ấn bản [[báo chí]] thế giới trong suốt 3 thế kỉ qua; 33.000 bộ nhật báo đóng tập; 500.000 cuộn [[microfilm]]; hơn 6.000 tựa truyện tranh;<ref>{{chú thích web |date=[[ngày 7 tháng 4 năm 2006-04-07]] |url=http://www.loc.gov/rr/news/brochure.html |title=About the Serial and Government Publications Division |publisher=The Library of Congress |accessdate=ngày 8 tháng 8 năm 2006-08-08}}</ref> cơ sở dữ liệu luật lớn nhất thế giới; các bộ phim; hơn 4,8 triệu [[bản đồ]], [[bản nhạc]]; 2,7 triệu [[bản ghi âm]]; hơn 13,7 triệu hình in và chụp bao gồm các tác phẩm nghệ thuật chuyên nghiệp và nghệ thuật quần chúng, các bản vẽ kiến trúc; cây [[vĩ cầm]] cổ [[Betts Stradivarius]];<ref>Nhà làm đàn người Ý Antonio Stradivari chế tạo cây vĩ cầm Betts Stradivarius năm 1704. Cùng bốn cây đàn Stradivari khác thuộc bộ sưu tầm Cremonese, Betts Stradivarius được Gertrude Clarke Whittall hiến tặng Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ vào năm 1935. Xem [[:en:Betts Stradivarius|Betts Stradivarius]]</ref> và cây ''viola'' Cassavetti Stradivarius;<ref>''Cassavetti Stradivarius'' hoàn thành năm 1727 bởi nhà Stradivarius, Gertrude Clarke Whittall tặng Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ</ref>
 
Chức năng chính của Thư viện, thông qua [[Vụ Khảo cứu Quốc hội (Hoa Kỳ)|Vụ Khảo cứu Quốc hội]], là sưu khảo và phân tích thông tin và tư liệu nhằm đáp ứng yêu cầu nghiên cứu của các nghị sĩ Quốc hội. Dịch vụ này không được mở rộng cho công chúng, mà chỉ dành riêng cho những nhà lập pháp, các thẩm phán [[Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ|Tối cao Pháp viện]], và các viên chức cao cấp của chính phủ. Thư viện Quốc hội cũng tiếp nhận từ [[Cục Bản quyền Hoa Kỳ]] bản sao của tất cả sách, tiểu luận, ấn phẩm, nhạc phẩm đã đăng ký tại [[Hoa Kỳ]]. Trong thực tế là thư viện quốc gia của Hoa Kỳ, Thư viện Quốc hội góp phần quảng bá [[văn học Mỹ]] qua các đề án như American Folklife Center (Trung tâm Văn hóa Dân gian Mỹ), American Memory (Hồi ức Mỹ), Center for the Book (Trung tâm Sách), và Poet Laureate (Quán quân Thi ca).
Dòng 25:
 
== Lịch sử ==
Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ thành lập ngày [[24 tháng 4]] năm [[1800]] bởi một sắc lệnh của [[Tổng thống Hoa Kỳ|Tổng thống]] [[John Adams]]. Sắc lệnh ''Act of Congress'' quyết định dời thủ đô từ [[Philadelphia]] về [[Washington, D.C.|Washington, D. C.]]. Một điều khoản trong sắc lệnh dành khoản tiền 5.000 [[Đô la Mỹ|USD]] "để mua các đầu sách cần thiết cho Quốc hội…, và trang bị nơi chứa sách…" Đặt hàng từ [[Luân Đôn]], 740 cuốn sách và 30 bản đồ được lưu trữ tại thủ đô mới của nước Mỹ.<ref name="loc history">{{chú thích web|title=Jefferson's Legacy: A Brief History of the Library of Congress|publisher=Library of Congress|url=http://www.loc.gov/loc/legacy/loc.html|date=[[ngày 6 tháng 3 năm 2006-03-06]]|accessdate=2008-01-ngày 14 tháng 1 năm 2008}}</ref> Mặc dù số đầu sách không nhiều, tất cả đều hợp pháp, phản ánh vị trí của Quốc hội là thiết chế làm luật.
 
[[Thomas Jefferson]] thủ giữ vai trò quan trọng giai đoạn thành lập thư viện. Ngày [[26 tháng 1]] năm [[1802]], ông ký ban hành đạo luật đầu tiên về thiết lập cơ cấu Thư viện Quốc hội, quy định Tổng thống bổ nhiệm chức vụ Thủ thư Quốc hội và thành lập một Ủy ban Lưỡng viện về Thư viện<ref>Ủy ban có 10 thành viên: năm Thượng Nghị sĩ và năm Dân biểu. Xem [[:en:Joint Committee on the Library|Joint Committee on the Library]]</ref> nhằm giám sát và thiết lập nội quy cho thư viện, cũng như dành cho tổng thống và phó tổng thống quyền mượn sách.<ref name="loc history"/> Tháng 8 năm [[1814]], Thư viện Quốc hội – lúc ấy chỉ là một thư viện nhỏ có 3.000 đầu sách - bị tàn phá hoàn toàn khi binh sĩ Anh xâm chiếm và đốt phá [[Đồi Capitol]].<ref name="loc history"/> Trong vòng một tháng, cựu Tổng thống Jefferson hiến tặng thư viện riêng của ông để thế chỗ thư viện cũ.<ref>Thomas Jefferson's personal library at Library Thing, based on scholarship http://www.librarything.com/catalog.php?view=ThomasJefferson</ref><ref>Library Thing Profile Page for Thomas Jefferson's library, summarizing contents and indicating sources http://www.librarything.com/profile/ThomasJefferson</ref> Trước đó, Jefferson đã dành 50 năm để thu thập cho một bộ sưu tập sách đa dạng trong thể loại, trong đó có sách ngoại ngữ, và nhiều tuyển tập về [[triết học]], [[khoa học]], [[văn chương]], và sách dạy nấu ăn. Tháng 1 năm [[1815]], Quốc hội tiếp nhận sự hiến tặng của Jefferson và trả 23.950 USD cho 6.487 cuốn sách của ông.<ref name="loc history"/>
Dòng 43:
=== Giai đoạn hậu cải tổ (1897 – 1939) ===
[[Tập tin:LibraryCongressWashDC.jpg|nhỏ|250px|trái|Tòa nhà chính của Thư viện Quốc hội vào đầu thế kỉ 20]]
Khởi từ cuộc cải tổ năm 1897, Thư viện Quốc hội bắt đầu phát triển mạnh. Người kế nhiệm Spofford, John Russell Young, dù ở cương vị này chỉ có hai năm, đã kiểm tra toàn diện bộ máy hành chính của Thư viện, sử dụng mối quan hệ với một nhân vật từng là nhà ngoại giao để thu thập tài liệu từ trên khắp thế giới, cũng như thành lập chương trình trợ giúp ban đầu cho người mù và người khuyết tật.<ref name="loc history"/> Herbert Putnam, người kế nhiệm Young, đảm nhiệm chức vụ này trong suốt 40 năm ([[1899]]-[[1939]]), nhậm chức chỉ hai năm trước khi Thư viện Quốc hội trở thành thư viện đầu tiên ở Hoa Kỳ chạm mốc lưu trữ 1 triệu đầu sách.<ref name="loc history"/> Putnam tập chú vào nỗ lực cho phép công chúng và những thư viện khác tiếp cận các dịch vụ của thư viện. Ông cũng thiết lập dịch vụ cho mượn sách liên thư viện, biến Thư viện thành một định chế được mọi người nhắc đến như là "thư viện tối hậu".<ref name="interlibrary loan">{{chú thích web| title = Interlibrary Loan (Collections Access, Management and Loan Division, Library of Congress| url=http://www.loc.gov/rr/loan/| date=2007-10-ngày 25 tháng 10 năm 2007| publisher=Library of Congress website| accessdate = 2007-ngày 4 tháng 12-04 năm 2007 }}</ref> Putnam cũng mở cửa Thư viện cho "những nhà điều tra khoa học và các cá nhân đủ phẩm chất", và ấn hành các nguồn tư liệu phục vụ giới học thuật.<ref name="loc history"/>
 
Nhiệm kỳ của Putnam chứng kiến sự đa dạng trong khả năng thu thập tư liệu của Thư viện. Năm [[1903]], ông thuyết phục Tổng thống [[Theodore Roosevelt]] ký sắc lệnh chuyển các văn kiện của các nhà lập quốc từ [[Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ|Bộ Ngoại giao]] cho Thư viện. Putnam mở rộng phạm vi thu thập tư liệu ở nước ngoài, trong đó có vụ mua thư viện 4.000 đầu sách của [[Ấn Độ]] trong năm [[1904]], thư viện Nga 8.000 đầu sách của G. V. Yudin trong năm 1906, năm 1908 là bộ sưu tập các bản nhạc kịch cổ của Schatz, và đầu [[thập niên 1930]] là bộ sưu tập vương triều [[Nga]] trong đó có 2.600 đầu sách về các chủ đề khác nhau từ thư viện gia đình [[Romanov]]. Cũng có những bộ sưu tập các tác phẩm [[tiếng Hebrew]], [[Tiếng Trung Quốc|Hoa]], và [[Tiếng Nhật|Nhật]].<ref name="loc history"/> Quốc hội từng chủ động tìm kiếm tài liệu cho Thư viện như trong trường hợp Nghị sĩ Ross Collins từ [[Mississippi]] với đề án chi 1,5 triệu [[Đô la Mỹ|USD]] để mua bộ sưu tập sách cổ của Otto Vollbehr, trong đó có các ấn bản trên giấy da [[Kinh Thánh Gutenberg]].<ref name="loc history"/>
Dòng 78:
== Lưu trữ ==
[[Tập tin:LoC Great Hall view 4.jpg|nhỏ|trái|150px|Đại sảnh Thư viện Quốc hội, Tòa nhà Jefferson]]
Thư viện Quốc hội có hơn 32 triệu sách đã phân loại cùng các loại ấn phẩm khác trong hơn 470 ngôn ngữ, hơn 61 triệu bản thảo, bộ sưu tập sách hiếm lớn nhất [[Bắc Mỹ]], trong đó có bản thảo thô của Bản Tuyên ngôn Độc lập, một bản Kinh Thánh Gutenberg (một trong bốn bản in trên giấy da hiện được biết đến),<ref>See [http://www.approvedarticles.com/Article/Gutenberg-s-Bibles--Where-to-Find-Them/1088 Gutenberg's Bibles— Where to Find Them]; http://www.octavo.com/editions/gtnbbl/index.html; http://www.loc.gov/rr/rarebook/guide/europe.html.<!-- ANONS, PLEASE READ THE LINK COMPLETELY before changing it to '3': "A fourth and final perfect vellum copy of the Bible is in Goettigen, Germany's Universitaetsbibliothek." --></ref> hơn 1 triệu văn kiện của [[Chính phủ Hoa Kỳ]], 1 triệu ấn bản những nhật báo của thế giới trải dài hơn ba thế kỷ vừa qua, 33 000 tập nhật báo có bìa bao, 500 000 cuộn vi phim, hơn 6 000 đầu sách truyện tranh,<ref>{{chú thích web |date=ngày 7 tháng 4 năm 2006-04-07 |url=http://www.loc.gov/rr/news/brochure.html |title=About the Serial and Government Publications Division |publisher=The Library of Congress |accessdate=ngày 8 tháng 8 năm 2006-08-08}}</ref> bộ sưu tập văn kiện pháp luật lớn nhất thế giới, các bộ phim, 4, 8 triệu bản đồ, nhạc tờ, 2, 7 triệu bản ghi âm, hơn 13, 7 triệu ảnh trong đó có các tác phẩm hội họa và bản vẽ kiến trúc, cây [[vĩ cầm]] cổ Betts Stradivarius, và cây [[viola]] Cassavetti Stradivarius.
 
Thư viện cũng đã phát triển một hệ thống phân loại sách (''Library of Congress Classification - LCC'') được sử dụng tại hầu hết các thư viện đại học và viện nghiên cứu ở Mỹ, trong khi phần lớn thư viện công vẫn duy trì hệ thống thập phân Dewey.
 
Một chức năng khác của Thư viện là đăng ký và lưu trữ bản quyền, và được xem như là kho dữ liệu cho Cục Bản quyền Hoa Kỳ. Có đăng ký bản quyền hay không, thì tất cả nhà xuất bản đều được yêu cầu nộp cho Thư viện hai bản sao các tác phẩm xuất bản của họ - yêu cầu này gọi là mandatory deposit.<ref>{{chú thích web | last = | first = | authorlink = | coauthors = | year = | url = http://www.copyright.gov/help/faq/mandatory_deposit.html | title = Mandatory Deposit | format = | work = | publisher = Copyright.gov | accessdate = ngày 8 tháng 8 năm 2006-08-08}}</ref> Nếu không xuất bản thì chỉ cần nộp một bản sao. Mỗi ngày có gần 22 000 ấn bản ở Hoa Kỳ đệ nộp cho Thư viện. Không như nhiều người vẫn nghĩ, Thư viện không lưu trữ tất cả văn kiện này, nhưng mỗi ngày chỉ có khoảng 10 000 đơn vị được giữ lại. Sau khi chọn lọc, nhiều ấn phẩm được dùng để trao đổi với các thư viện trên khắp thế giới, phân phối cho các cơ quan của chính phủ liên bang, các trường học, cộng đồng, hoặc các tổ chức trong nước.<ref>{{chú thích web | last = | first = | authorlink = | coauthors = | year = | url = http://www.loc.gov/about/facts.html | title = Fascinating Facts | format = | work = | publisher = Library of Congress | accessdate = ngày 8 tháng 8 năm 2006-08-08}}</ref> Cũng giống các thư viện khác, Thư viện Quốc hội lưu trữ tất cả tài liệu tiếng Anh được xem là có giá trị.
 
Gần đây, [[Sách Kỷ lục Thế giới Guinness]] công nhận Thư viện Quốc hội là "thư viện lớn nhất thế giới",<ref>{{chú thích web | year = | url = http://www.guinnessworldrecords.com/content_pages/record.asp?recordid=49928 | title = Largest Library | format = | work = | publisher = Guinness Book of World Records | accessdate = ngày 8 tháng 8 năm 2006-08-08}}</ref> hiển nhiên là dựa trên diện tích kệ sách. Thư viện cho biết tài liệu lưu trữ của họ lấp đầy các kệ sách nếu xếp chúng nối đuôi nhau dài đến 530 miles (850&nbsp;km),<ref name="about">{{chú thích web | last = | first = | authorlink = | coauthors = | year = | url = http://www.loc.gov/about/ | title = About the Library | format = | work = | publisher = Library of Congress | accessdate = ngày 8 tháng 8 năm 2006-08-08}}</ref> con số này của Thư viện Anh Quốc là 388 miles (625&nbsp;km).<ref name="aboutbrit">{{chú thích web | last = | first = | authorlink = | coauthors = | year = | url = http://www.bl.uk/about/didyou.html | title = Did You Know? | format = | work = | publisher = British Library | accessdate = ngày 8 tháng 8 năm 2006-08-08}}</ref> Hiện Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ có 130 triệu đơn vị lưu trữ với 29 triệu cuốn sách, trong khi [[Thư viện Anh|Thư viện Anh Quốc]] có xấp xỉ 150 triệu đơn vị lưu trữ với 25 triệu cuốn sách.<ref name="about"/><ref name="aboutbrit"/>
 
Thư viện đã số hóa hàng triệu văn kiện, gồm có hàng chục terabyte trên [http://memory.loc.gov American Memory Website]. Đây là nguồn tư liệu hình ảnh, [[audio]], [[video]] và nội dung các trang web được sử dụng trong phạm vi công cộng. Gần hết thư mục và ''catalog'' của Thư viện được liệt kê ở đây. Thủ thư trên khắp thế giới có thể vào xem các ''catalog'' này, và có thể sử dụng ''Library of Congress Control Number'' để biết chính xác nguồn gốc cuốn sách.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Thư_viện_Quốc_hội_(Hoa_Kỳ)”