Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Johor”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi
n AlphamaEditor
Dòng 37:
| established_title4 = Độc lập khi là bộ phận của Malaya
| established_date4 = 31 tháng 8 năm 1957
| area_footnotes =<ref name="statistics">{{chú thích web |url=http://www.statistics.gov.my/ccount12/click.php?id=2127 |title=Laporan Kiraan Permulaan 2010 |publisher=Jabatan Perangkaan Malaysia |page=27 |accessdate=ngày 24 Januarytháng 1 năm 2011}}</ref>
| area_total_km2 = 19210
| area_water_km2 =
| population_footnotes =<ref>{{chú thích web |url=http://www.statistics.gov.my/portal/download_Population/files/census2010/Taburan_Penduduk_dan_Ciri-ciri_Asas_Demografi.pdf|title=Laporan Taburan Penduduk dan Ciri-ciri Asas Demografi 2010 |publisher=Jabatan Perangkaan Malaysia |page=iv |accessdate=ngày 29 Julytháng 7 năm 2011}}</ref>
| population_total = 3348283
| population_as_of = 2010
Dòng 61:
 
==Từ nguyên==
"Johor" có nguồn gốc từ tiếng Ả Rập ''Jauhar'', nghĩa là 'ngọc'.<ref>[http://www.jsic.com.my/linkpage02/his.php ]{{dead link|date=September 2013}}</ref> Người Mã Lai có khuynh hướng đặt tên cho một địa điểm theo các vật thể tự nhiên rất phong phú hoặc chiến ưu thế theo thị giác. Trước khi tên Johor được chấp nhận, khu vực ở phía nam của [[sông Muar]] đến đảo Singapore được gọi là ''Ujong Tanah'' hoặc 'đuôi đất' trong tiếng Mã Lai, do nó nằm ở tận cùng của [[bán đảo Mã Lai]]. Trùng hợp, Johor là khu vực cực nam của lục địa châu Á.<ref>[http://www.nst.com.my/Current_News/JohorBuzz/Monday/MyJohor/2480438/Article/index_html Ancient names of Johor], ngày 2 Marchtháng 3 năm 2009, JohorBuzz, [[New Straits Times]]</ref>
 
==Lịch sử==
Dòng 71:
Trong thế kỷ 18, người [[Bugis]] từ [[Sulawesi]] và [[người Minangkabau]] từ Sumatra kiểm soát quyền lực chính trị tại Vương quốc Johor-Riau. Tuy nhiên, đến đầu thế kỷ 19, chủ yếu là sự kình địch của người Mã Lai và Bugis. Năm 1819, Vương quốc Johor-Riau bị phân thành Johor do Temenggong kiểm soát, và [[Vương quốc Riau-Lingga]] do người Bugis kiểm soát. Năm 1855, theo các điều khoản của một hiệp định giữa người Anh và [[Sultan Ali của Johor]], quyền kiểm soát quốc gia chính thức được nhượng cho Dato' Temenggong Daing Ibrahim, ngoại trừ khu vực Kesang ([[Muar (đô thị)|Muar]]), nơi này bị chuyển giao vào năm 1877. Temenggong Ibrahim cho mở Bandar Tanjung Puteri (sau này trở thành Johor Bharu) tại miền nam Johor.
 
Kế vị Temenggong Ibrahim là con trai tên Dato' Temenggong Abu Bakar, người này sau đó được Nữ vương [[Victoria của Anh]] ban tước Seri Maharaja Johor. Năm 1886, ông chính thức đăng quang làm Sultan của Johor. Sultan [[Abu Bakar của Johor]] (1864–1895) bổ sung một hiến pháp quốc gia, phát triển một chính quyền kiểu Anh và cho xây dựng dinh thự chính thức của Sltan mang tên [[Istana Besar]]. Nhờ các thành tựu của mình, Sultan Abu Bakar được gọi là "Cha của Johor hiện đại". Nhu cầu gia tăng đối với [[hồ tiêu]] và [[Chi Câu đằng|câu đằng]] trong thế kỷ 19 dẫn đến mở cửa đất canh tác cho dòng người Hoa nhập cư, điều này tạo cơ sở kinh tế ban đầu cho Johor.<ref>{{Citechú bookthích sách
| last = A. Trocki
| first = Carl
Dòng 97:
 
== Nhân khẩu ==
Johor là bang đông dân thứ nhì tại Malaysia với 3.230.440 người theo điều tra năm 2010.<ref name="Laporan Kiraan Permulaan 2010">{{chú thích web |url=http://www.statistics.gov.my/ccount12/click.php?id=2127 |title=Laporan Kiraan Permulaan 2010 |publisher=Jabatan Perangkaan Malaysia |page=iv |accessdate=ngày 24 Januarytháng 1 năm 2011}}</ref> Thành phần dân tộc của bang: Người Mã Lai 54,1%, người Hoa 30,9%, người Ấn 6,5%, các dân tộc khác 0,4% và người không có quyền công dân chiếm 8,1%.
 
Vị trí địa lý nằm tại miền nam của Malaysia bán đảo góp phần vào tăng trưởng nhanh chóng của bang với vai trò là trung tâm giao thông và công nghiệp của Malaysia. Vị trí lân cận Singapore giúp tạo ra nhiều công việc và thu hút người nhập cư từ các bang khác cũng như từ hải ngoại, đặc biệt là từ [[Indonesia]], [[Philippines]], [[Việt Nam]], [[Myanmar]], [[Bangladesh]], [[Ấn Độ]], [[Pakistan]], và [[Trung Quốc]].
 
{{bar box
|title=Tôn giáo tại Johor - 2010<ref>{{chú thích web|url=http://www.statistics.gov.my/portal/download_Population/files/census2010/Taburan_Penduduk_dan_Ciri-ciri_Asas_Demografi.pdf|title= 2010 Population and Housing Census of Malaysia|language=Malay, English|accessdate=ngày 17 Junetháng 6 năm 2012|publisher=Department of Statistics, Malaysia}} p. 13</ref>
|titlebar=
|left1=Tôn giáo
Dòng 164:
 
==Địa lý==
[[FileTập tin:Panti Forest, Johor, Malaysia - Flickr - Lip Kee.jpg|thumb|Rừng Panti tại Johor.]]
Johor là bang có diện tích lục địa lớn thứ 5 tại Malaysia, với {{convert|19210|km2|sqmi|abbr=on}},<ref name="statistics"/> Đây là bang cực nam của Malaysia Bán đảo, nằm giữa các vĩ độ 1°20"B và 2°35"B. Điểm cao nhất tại Johor là [[Gunung Ledang]] (1276 m), còn được gọi là núi Ophir. Johor có 400&nbsp;km đường bờ biển.
 
Dòng 172:
 
==Chính trị==
[[FileTập tin:SultanPalastJB.jpg|thumb|right|Cung điện của Sultan tại Johor Bahru]]
 
Johor là bang đầu tiên tại Malaysia áp dụng chế độ quân chủ lập hiến, thông qua hiến pháp do [[Sultan Abu Bakar của Johor|Sultan Abu Bakar]] viết. Người đứng đầu Johor theo hiến pháp là [[Sultan]], vị trí thế tập này chỉ có thể do một thành viên của vương tộc Johor nắm giữ, là hậu duệ của Sultan Abu Bakar.