Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lisboa”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Cheers!-bot (thảo luận | đóng góp)
n →‎Tham khảo: clean up, replaced: {{commonscat → {{thể loại Commons using AWB
n AlphamaEditor
Dòng 159:
[[Tập tin:Lisboa-Pessoa-A Brasileira-1.jpg|nhỏ|200px|phải|Tượng đồng nhà thơ [[Fernando Pessoa]] ở ''[[Café A Brasileira]]'', tại khu Chiado]]
 
'''Lisboa''' ([[Bảng mẫu tự phiên âm quốc tế|IPA]]: {{IPA|[liʒ'boɐ]}}) hay '''Lisbon''', là thành phố lớn nhất và là thủ đô của [[Bồ Đào Nha]]. Đây là trung tâm hành chính của [[Lisbon (quận)|quận Lisbon]] và của ''Região Lisbon'' ([[Vùng Lisbon]]). Thành phố Lisbon có dân số 545.245 người trong phạm vi hành chính của mình<ref>[http://www.ine.pt/scripts/flex_v10/Main.html Censos 2011 - Resultados Preliminares]</ref> và dân số [[vùng đô thị Lisbon]] mở rộng là 3 triệu người<ref name=World_Urban_Areas>[http://www.demographia.com/db-worldua.pdf Demographia: World Urban Areas], March 2010</ref> trên diện tích 958 km2. Vùng đô thị Lisbon là vùng thịnh vượng nhất Bồ Đào Nha, là vùng đô thị lớn thứ 9 [[Liên minh châu Âu]] với 2,81 triệu người<ref>[[Liên Hiệp Quốc|United Nations]] Department of Economic and Social Affairs, [http://esa.un.org/wup2009/unup/index.asp?panel=2 World Urbanization Prospects (2009 revision)], (United Nations, 2010), Table A.12. Data for 2007.</ref><ref name="ITDS, Rui Campos, Pedro Senos">{{chú thích web|author=ITDS, Rui Campos, Pedro Senos |url=http://www.ine.pt/ |title=Statistics Portugal |publisher=Ine.pt |date =2009-06- ngày 30 tháng 6 năm 2009 |accessdate = ngày 8 tháng 7 năm 2009-07-08}}</ref> và chiếm 27% dân số của đất nước, GDP đầu người vùng này cao hơn nhiều mức trung bình của [[Liên minh châu Âu]].
Lisbon là phía tây thành phố lớn cực tây châu Âu, cũng như các thành phố thủ đô cực tây và là thủ đô châu Âu duy nhất nằm dọc theo bờ biển Đại Tây Dương. Nó nằm ở phía tây bán đảo Iberia trên Đại Tây Dương và sông Tagus.
 
Lisbon được công nhận là một thành phố toàn cầu bởi vì tầm quan trọng của nó trong tài chính, thương mại, phương tiện truyền thông, giải trí, nghệ thuật, thương mại quốc tế, giáo dục, và du lịch<ref name=GAWC>{{chú thích web |url=http://www.lboro.ac.uk/gawc/world2010t.html |title=The World According to GaWC 2010 |publisher=Globalization and World Cities Study Group and Network, [[Loughborough University]] |accessdate=ngày 3 tháng 3 năm 2009}}</ref><ref>{{chú thích web |url=http://www.lboro.ac.uk/gawc/citylist.html |title=Inventory of World Cities |publisher=Globalization and World Cities (GaWC) Study Group and Network |accessdate =2007- ngày 1 tháng 12-01 năm 2007}}</ref>. Đây là một trong những trung tâm kinh tế lớn trên lục địa, với một phát triển trung tâm tài chính và các cảng lớn nhất chứa lớn nhất / thứ hai trong các "bờ biển Đại Tây Dương châu Âu"<ref>[http://www.garraioak.ejgv.euskadi.net/r41-430/es/contenidos/informacion/2935/es_4078/adjuntos/7_avanceplan.pdf "Avance del Plan Territorial Sectorial de la Red Intermodal y Logística del Transporte de la Comunidad Autónoma del País Vasco"] – Eusko Jaurlaritza – Gobierno Vasco</ref>, [[sân bay Portela Lisbon]] phục vụ khoảng 13 triệu hành khách mỗi năm, đường cao tốc mạng và trung tâm của đường sắt cao tốc (Alfa Pendular) liên kết các thành phố chính trong Bồ Đào Nha, và vào năm 2013 sẽ có kết nối [[đường sắt cao tốc]] với Tây Ban Nha<ref>{{chú thích web|url=http://www.rave.pt/tabid/233/Default.aspx |title=Alta Velocidade em Síntese |publisher=Rave.pt |date= |accessdate =2010-11- ngày 21 tháng 11 năm 2010}}</ref>. Lisbon được bầu là thành phố sống tốt thứ 25 trên thế giới theo tạp chí lối sống [[Monocle (tạp chí 2007)|Monocle]]<ref>{{chú thích web|url=http://www.monocle.com/sections/affairs/Magazine-Articles/The-Worlds-top-25-most-liveable-cities/ |title=Monocle, Issue June 2009 |publisher=Monocle.com |date =2009-06- ngày 11 tháng 6 năm 2009 |accessdate =2010-06- ngày 26 tháng 6 năm 2010}}</ref>. Thành phố là đón đông du khách thứ 7 ở miền Nam Châu Âu, sau [[Istanbul]], [[Roma]], [[Barcelona]], [[Madrid]], [[Athena|Athens]], và [[Milano]], với 1.740.000 lượt khách năm 2009.<ref name="Caroline Bremner">{{chú thích web |url=http://www.euromonitor.com/euromonitor-internationals-top-city-destinations-ranking/article|title=Euromonitor International's Top City Destination Ranking |publisher=[[Euromonitor International]] |first= Caroline |last=Bremner |date=ngày 10 tháng 1 năm 2011|accessdate=10 January 2011}}</ref>. [[Vùng Lisbon]] là khu vực giàu có ở Bồ Đào Nha, GDP PPP bình quân đầu người là 26.100 euro (4,7% cao hơn so với châu Âu trung bình Liên minh của GDP PPP trên đầu người). Đây là vùng đô thị giàu có thứ 10 tính theo [[Tổng sản phẩm nội địa|GDP]] trên lục địa lên đến 98 tỷ euro và do đó đạt mức 34.850 [[euro]] bình quân đầu người<ref name="pricewater">{{chú thích web|url=https://www.ukmediacentre.pwc.com/Content/Detail.asp?ReleaseID=3421&NewsAreaID=2|title=Global city GDP rankings 2008–2025|publisher=Pricewaterhouse Coopers|accessdate=ngày 16 tháng 12 năm 2009}}{{dead link|date=November 2010}}</ref>. Mức này là 40% cao hơn của trung bình của GDP bình quân đầu người của Liên minh châu Âu. Thành phố này chiếm vị trí 32 của thu nhập tổng cao nhất trên thế giới<ref>[http://www.citymayors.com/economics/richest_cities.html "Ranking: The richest cities in the world"] – City Mayors.com</ref>. Hầu hết các trụ sở của các công ty đa quốc gia trong nước nằm trong khu vực Lisbon và nó là thành phố thứ chín trên thế giới về số lượng các hội nghị quốc tế<ref>[http://www.agencialusa.com.br/index.php?iden=7832 "Lisbon é 9ª cidade que mais recebe congressos internacionais"] – Agência LUSA</ref>. Thành phố cũng là trung tâm chính trị của đất nước, là thủ phủ của Chính phủ và cư trú của người đứng đầu Nhà nước, thủ phủ của huyện Lisbon và là trung tâm của khu vực Lisbon.
 
== Lịch sử ==