Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phương trình trường Einstein”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n AlphamaEditor, thêm ref thiếu nội dung, Excuted time: 00:00:24.4200000
Dòng 1:
{{thuyết tương đối rộng}}
'''Phương trình trường Einstein''' hay '''phương trình Einstein''' là một hệ gồm 10 phương trình trong [[thuyết tương đối rộng]] của [[Albert Einstein]] miêu tả [[tương tác cơ bản]] là [[tương tác hấp dẫn|hấp dẫn]] bằng kết quả của sự [[độ cong|cong]] của [[không-thời gian|không thời gian]] do có mặt của [[vật chất]] và [[năng lượng]].<ref name = ein>{{chú thích tạp chí| last = Einstein| first = Albert| authorlink = | title = The Foundation of the General Theory of Relativity| journal = [[Annalen der Physik]]| volume = | issue = | pages = | year = 1916| publisher = | url = http://www.alberteinstein.info/gallery/gtext3.html| format = [[PDF]] | id = | accessdate = }}</ref> Einstein là người đầu tiên công bố phương trình năm 1915<ref name=Ein1915>{{chú thích tạp chí|last=Einstein| first=Albert| authorlink = Albert Einstein| date=Novemberngày 25, tháng 11 năm 1915| title=Die Feldgleichungen der Gravitation| journal=Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin| pages=844–847 | url=http://nausikaa2.mpiwg-berlin.mpg.de/cgi-bin/toc/toc.x.cgi?dir=6E3MAXK4&step=thumb | accessdate =2006-09- ngày 12 tháng 9 năm 2006}}</ref> dưới dạng [[phương trình tenxơ]], phương trình Einstein đặt [[độ cong]] của không thời gian (biểu diễn bởi [[tenxơ Einstein]]) bằng với [[năng lượng]] và [[động lượng]] bên trong không thời gian đó (biểu diễn bởi [[tenxơ ứng suất-năng lượng]]).
 
Tương tự như cách các [[trường điện từ]] được xác định bằng các [[điện tích]] và [[dòng điện]] thông qua [[phương trình Maxwell]], phương trình Einstein được sử dụng để xác định [[hình học]] của [[không-thời gian|không thời gian]] do sự có mặt của khối lượng-năng lượng và động lượng tuyến tính, theo đó chúng xác định lên [[tenxơ metric]] của không thời gian khi cho một sự sắp xếp ứng suất-năng lượng trong không thời gian. Mối liên hệ giữa tenxơ metric và tenxơ Einstein cho phép phương trình trường Einstein được viết dưới dạng tập hợp các [[phương trình vi phân riêng phần]] phi tuyến khi sử dụng theo cách này. Nghiệm của phương trình trường là các thành phần của một tenxơ metric. Quỹ đạo của các hạt [[quán tính]] và [[đường trắc địa]] (đường đi) của các tia bức xạ (tia sáng) trong hình học không thời gian được tính toán nhờ sử dụng [[phương trình đường trắc địa]].
Dòng 9:
 
== Dạng toán học ==
Phương trình trường Einstein có thể được viết theo dạng:<ref name="ein">{{cite journal |last=Einstein |first=Albert |authorlink= |title=The Foundation of the General Theory of Relativity |journal=[[Annalen der Physik]] |volume=354 |issue=7 |pages=769 |year=1916 |publisher= |url=http://www.alberteinstein.info/gallery/science.html |doi=10.1002/andp.19163540702 |format=[[PDF]] |id= |accessdate= |bibcode=1916AnP...354..769E |archive-url=https://web.archive.org/web/20120206225139/http://www.alberteinstein.info/gallery/gtext3.html |archive-date=2012-02-06}}</ref>
Phương trình trường Einstein có thể được viết theo dạng:<ref name="ein"/>
:<math>R_{\mu \nu} - {1 \over 2}g_{\mu \nu}\,R + g_{\mu \nu} \Lambda = {8 \pi G \over c^4} T_{\mu \nu}</math>