Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Quý Châu”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n AlphamaEditor, sửa liên kết chưa định dạng, Excuted time: 00:00:11.7581766 |
|||
Dòng 40:
Vào thời [[Xuân Thu]], trên địa giới của Quý Châu tồn tại nước cổ Tang Kha (牂柯), có sự tiếp xúc với [[Trung Nguyên]]. Đến thời [[Chiến Quốc]], Quý Châu thuộc Kiềm Trung quận của [[chư hầu nhà Chu|nước]] [[Sở (nước)|Sở]], địa vực bao quát khu vực [[Đồng Nhân]] và một phần của [[Kiềm Đông Nam]] hiện nay. Sau khi [[Tần Thủy Hoàng]] thống nhất Trung Quốc, phân thuộc sự quản hạt của Ba quận, Thục quận, Kiềm Trung quận và Tượng quận. Đầu thời [[nhà Hán|Tây Hán]], Quý Châu thuộc [[Kiền Vi quận]] và [[Tang Ca quận]] của [[Ích châu]]. Kiền Vi quận quản hạt các khu vực nay là bắc bộ Quý Châu, nam bộ [[Tứ Xuyên]], nam bộ [[Trùng Khánh]]; Tang Ca quận quản hạt các khu vực nay là nam bộ Tứ Xuyên và các khu vực ngoại vi. Thời giữa và cuối Tây Hán, đại bộ phận khu vực bắc bộ Quy Châu nhập vào khu vực quản hạt của Tang Ca quận, khi đó Tang Ca quận có 14 huyện. Cũng trong thời nhà Hán, trên địa bàn Quý Châu có khả năng là nơi tồn tại một liên minh bộ lạc gọi là nước [[Dạ Lang]] (夜郎), tồn tại trong khoảng 200 năm từ thế kỷ 3 TCN cho đến thế kỷ 1 CN. Thời [[Tam Quốc]], Quý Châu thuộc Tang Ca quận của [[Thục Hán]], quận trị là Thả Lan (nay ở tây bắc [[Khải Lý]]). Tang Ca quận thời Thục Hán có bảy quận là: Thả Lan, Vô Liễm, Quảng Đàm, Tế, Bình Ấp, Dạ Lang, Đàm Chỉ.
Thời [[nhà Đường]], tại Kiềm Châu đã thiết lập nên Kiềm Trung đạo, đặt Kiềm Châu quận, thiết lập Kiềm Châu đô đốc phủ. Thời Đường, tại Quý Châu xuất hiện các chính quyền thổ ti địa phương có ảnh hưởng sâu rộng về sau này. Trong các thế kỷ 8 và 9 thời Đường, các binh sĩ người Hán đã đến Quý Châu và kết hôn với phụ nữ bản địa, hậu duệ của họ tương phản với những người Hán đã thuộc địa hóa Quý Châu trong thời gian về sau này. Họ vẫn nói một phương ngữ cổ xưa.<ref>{{en}}{{chú thích sách|url=http://books.google.com/books?id=eG8cAAAAMAAJ&q=In+some+parts,+as+for+example+in+Kweichow,+the+distinction+is+made+between+the+Lao-han-jen+or+%22+Original+Chinese+%22+and+the++claim+ancestry+in+the+region+from+as+early+as+the+eighth+and+ninth+centuries+%3B+these+ancestors+were+as+a+rule+soldier-colonists+who+married+native+women,+and+their+descendants+speak+an+archaic+dialect.+The+new+Chinese,+much+more&dq=In+some+parts,+as+for+example+in+Kweichow,+the+distinction+is+made+between+the+Lao-han-jen+or+%22+Original+Chinese+%22+and+the++claim+ancestry+in+the+region+from+as+early+as+the+eighth+and+ninth+centuries+%3B+these+ancestors+were+as+a+rule+soldier-colonists+who+married+native+women,+and+their+descendants+speak+an+archaic+dialect.+The+new+Chinese,+much+more&hl=en&ei=SdPMTIrZOMaAlAez8YWbBg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCUQ6AEwAA|title=Scottish geographical magazine, Volumes 45-46|author=Scottish Geographical Society|year=1929|publisher=Royal Scottish Geographical Society.|location=|isbn=|page=70|pages=|accessdate =
Danh xưng "Quý Châu" bắt nguồn từ thời [[nhà Tống]]. Năm 974, thủ lĩnh [[Phổ Quý]] khống chế Củ Châu đã quy thuận triều đình Bắc Tống. Triều đình Bắc Tống đã ban một sắc thư có đoạn: "duy nhĩ Quý Châu, viễn tại yếu hoang" (惟爾貴州，遠在要荒), đó là lần cái tên "Quý Châu" được ghi lại sớm nhất trong các thư tịch. Năm Vĩnh Lạc thứ 17 thời [[nhà Minh]] (1413), triều đình thiết lập [[Quý Châu bố chánh sử ty]], chính thức thiết lập hệ thống tổ chức cấp tỉnh, tên tỉnh là Quý Châu. Triều đình phế Tư Châu tuyên ủy ty và Tư Nam tuyên ủy ty, giữ lại Tủy Đông thổ ty và Thủy Tây thổ ty, cùng thuộc quyền quản hạt của Quý Châu bố chính sử ty. Năm Ung Chính thứ 5 thời [[nhà Thanh]] (1727), Quý Châu tiếp nhận quyền quản hạt các khu vực Tuân Nghĩa phủ của Tứ Xuyên; [[Lệ Ba]] cùng các khu vực ở phía bắc [[sông Hồng Thủy]] và [[sông Nam Bàn]] thuộc [[Quảng Tây]]; Bình Khê và [[Thiên Trụ]] của [[Hồ Quảng]].
Từ thời nhà Minh, đã có các đợt nhập cư lớn của người Hán từ [[Tứ Xuyên]], [[Hồ Nam]] và các khu vực xung quanh đến Quý Châu. Người Miêu đã từng tiến hành một vài cuộc nổi dậy chống lại triều đình. Dưới thời nhà Thanh, các binh sĩ người Hán đã đến khu vực [[Đài Giang, Kiềm Đông Nam|Đài Giang]], kết hôn với phụ nữ tộc Miêu, và những đứa trẻ ra đời được nuôi dạy như người Miêu.<ref>{{en}}{{chú thích sách|url=http://books.google.com/books?id=5wOBAAAAMAAJ&q=Despite+such+conflict,+Jin+Dan+informed+me+that,+in+the+past,+some+Miao+women+in+the+Taijiang+area+married+Han+soldiers,+though+the+children+were+raised+as+Miao.+Memories+also+exist+of+Nationalist+troops,+in+the+decades+before+1949&dq=Despite+such+conflict,+Jin+Dan+informed+me+that,+in+the+past,+some+Miao+women+in+the+Taijiang+area+married+Han+soldiers,+though+the+children+were+raised+as+Miao.+Memories+also+exist+of+Nationalist+troops,+in+the+decades+before+1949&hl=en&ei=BNLMTIfrLIK0lQfZkuT8CA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCUQ6AEwAA|title=Contributions to Southeast Asian ethnography, Issue 7|author=|year=1988|publisher=Board of Editors, Contributions to Southeast Asian Ethnography|location=|isbn=|page=99|pages=|accessdate =
== Địa lý ==
Dòng 56:
Quý Châu có khí hậu cận nhiệt đới ẩm. Nhiệt độ trung bình dao động khoảng từ 10 đến 20 °C, trong đó nhiệt độ trung bình tháng một dao động từ 1 đến 10 °C còn nhiệt độ trung bình tháng dao động từ 17 đến 28 °C. Lượng mưa bình quân là 1.200 mm
Quý Châu cũng gặp phải những vấn đề nghiêm trọng về môi trường, chẳng hạn như sa mạc hóa và tình trạng thiếu nước kéo dài. Từ ngày 3–5 tháng 4 năm 2010, [[Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc|Thủ tướng Trung Quốc]] [[Ôn Gia Bảo]] đã đến thăm Qúy Châu và kêu gọi các nhà khoa học nông nghiệp phát triển các công nghệ chống hạn cho khu vực.<ref>{{en}}{{chú thích web|url=http://news.xinhuanet.com/english2010/china/2010-04/05/c_13238009.htm|title=China's premier concerned about drought in SW China|publisher=''[[Tân Hoa xã|Xinhua]]''|date = ngày 5 tháng 4 năm 2010
== Hành chính ==
Dòng 136:
Quý Châu là một tỉnh nghèo và kinh tế chậm phát triển, song lại giàu tài nguyên thiên nhiên, văn hóa và môi trường. [[Tổng sản phẩm nội địa|GDP]] danh nghĩa của tỉnh năm 2011 là 570,18 tỉ [[Nhân dân tệ]] (khoảng 90,5 tỷ đô la Mỹ). GDP đầu người đạt 16.413 NDT (2.541 USD), xếp hạng thấp nhất tại Trung Quốc.
Ngành công nghiệp dựa vào tự nhiên của tỉnh là lâm nghiệp.<ref name="autogenerated6">{{en}}{{chú thích web|url=http://info.hktdc.com/mktprof/china/guizhou.htm|title=Market Profiles on Chinese Cities and Provinces: Guizhou Province|publisher=[[Hong Kong Trade Development Council]] (HKTD)/''Guizhou Statistical Yearbook 2008''|date=January 2009|accessdate =
==Nhân khẩu==
Quý Châu là một trong các tỉnh đa dạng về sắc tộc nhất tại Trung Quốc. Các nhóm thiếu số chiếm 37% tổng dân số của tỉnh, bao gồm [[người Miêu]], [[người Dao|Dao]], [[người Lô Lô|Di]], [[người Khương|Khương]], [[người Động|Động]], [[Người Tráng|Choang]], [[người Bố Y|Bố Y]], [[người Bạch|Bạch]], [[người Thổ Gia|Thổ Gia]], [[người Cờ Lao|Ngật Lão]] và [[người Thủy|Thủy]]. 55,5% diện tích của tỉnh là các khu vực tự trị của các dân tộc thiểu số. Quý Châu là tỉnh có mức sinh cao nhất ở Trung Quốc, vào năm 2000, đứng ở mức 2,19. (đô thị-1,31, nông thôn-2,42)<ref>{{en}}{{chú thích web|url=http://repository.tamu.edu/bitstream/handle/1969.1/3892/etd-tamu-2005A-SOCI-Terrell.pdf?sequence=1|title=Fertility in China in 2000: A County Level Analysis (thesis, 140 p.)|publisher=[[Texas A & M University]]|author=Heather Kathleen Mary Terrell|date=May 2005|accessdate =
== Tham khảo ==
| |||