Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trao đổi dữ liệu điện tử”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
thêm nguồn và bổ sung thông tin cho phần lợi ích của EDI
wiki hóa và bổ sung nguồn tham khảo
Dòng 15:
</ref>
 
EDI là hình thức [[thương mại điện tử]] đầu tiên được sử dụng trong doanh nghiệp, và đã tồn tại nhiều năm trước đây, trước khi chúng ta nói tới thuật ngữ [[Thương mại điện tử|thương mại điện tử]]<ref>“[http://www.peterindia.net/E-businessOverview.html E-Business and E-Commerce]” - Peterindia</ref>{{fact}}. Cho đến nay EDI vẫn là các giao dịch quan trọng bậc nhất trong thương mại điện tử [[Doanh nghiệp với Doanh nghiệp|B2B]]. Các dữ liệu giao dịch trong giao dịch B2B bao gồm các thông tin được chứa đựng trong các hoá đơn, phiếu đặt hàng, yêu cầu báo giá, vận đơn và báo cáo nhận hàng<ref>“[http://ecommerce.hostip.info/pages/422/E-Procurement.html E-Procurement - PROCUREMENT METHODS, PROS AND CONS]”</ref>{{fact}}. Với EDI, các hóa đơn, đơn đặt hàng, vận đơn, yêu cầu báo giá, báo cáo nhận hàng và các tài liệu kinh doanh điện tử khác có thể được xử lý trực tiếp từ máy tính của các công ty phát hành để công ty tiếp nhận, với khoản tiết kiệm lớn trong thời gian, chi phí và tránh được nhiều sai sót thường gặp của truyền thông truyền thống 'trên giấy'. Các tiêu chuẩn EDI đang được phổ biến và ứng dụng trong doanh nghiệp như các tiêu chuẩn của Liên hợp quốc hoặc tiêu chuẩn quốc tế: [http://www.x12.org/about/index.cfm ANSI ASC X12], EDIFACT (hay UN/ EDIFACT), XML, TXT,...
 
== Quá trình phát triển của EDI ==
Các tiêu chuẩn EDI ra đời đầu tiên của Hoa Kỳ về việc vận chuyển hàng hóa do Ủy ban phối hợp dữ liệu giao thông vận tải (TDCC) đưa ra. Sau đó, EDI được áp dụng trong một số ngành công nghiệp dựa trên nhu cầu cá nhân của ngành công nghiệp đó, bao gồm: WINS áp dụng cho công nghiệp kho bãi, VICS dùng cho ngành bán lẻ ở Mỹ và TRADACOMS bán lẻ ở Châu Âu, ngành công nghiệp hàng hải DISH, AIAG công nghiệp ô tô ở Mỹ hay Odette công nghiệp ô tô của Châu Âu,... Sau đó, các ứng dụng EDI là trưởng thành hơn.
 
Vì đối tượng của hoạt động kinh doanh thường không được giới hạn trong một ngành công nghiệp duy nhất, do vậy vào năm 1979, [[ANSI|Viện Tiêu chuẩn Quốc gia Hoa Kỳ (ANSI)]] dựa theo tiêu chuẩn của TDCC và tham khảo tiêu chuẩn công nghiệp EDI khác cho ra đời tiêu chuẩn ANSI ASC X12. Mặt khác, [[Châu Âu|châu Âu]] cũng phát triển tích hợp các tiêu chuẩn EDI vào đầu năm 1980 đề xuất TDI (tiêu chuẩn trao đổi dữ liệu thương mại) và GTDI (Hướng dẫn cho trao đổi dữ liệu thương mại){{fact}}.
 
Vì rất nhiều các doanh nghiệp tham gia vào thị trường quốc tế và trao đổi dữ liệu điện tử từ nhiều nước khác nhau nên phát sinh nhu cầu mở rộng EDI trên một cơ sở toàn cầu. Do đó, năm 1987, Liên hợp quốc đã cung cấp một tập tiêu chuẩn quốc tế EDIFACT (hay UN/ EDIFACT). Nó thực chất là tổ hợp của các tiêu chuẩn Hoa Kì ASC X12 với các tiêu chuẩn trao đổi dữ liệu thương mại (TDI) được phát triển ở Anh và được dùng khắp Châu Âu.
 
Do đó, [[Liên Hiệp Quốc|Liên hợp quốc]] đã cung cấp một tập tiêu chuẩn quốc tế dưới sự quản lí chung của nhóm thực hiện trao đổi dữ liệu điện tử trong Hành chính, Thương mại và Vận tải của Liên hợp quốc (UN/CEFACT) thuộc Uỷ ban Kinh tế Liên hợp quốc về Châu Âu (UN/USE).<ref>“[http://ecommerce.hostip.info/pages/384/Electronic-Data-Interchange-EDI.html Electronic Data Interchange (EDI) - Advantages Of Edi, How Edi Works, Security Issues, The Future Of Edi]”</ref>
 
Việc phát triển tiêu chuẩn EDI quốc tế EDIFACT (hay UN/ EDIFACT) được 2 tổ chức đó là [[Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế|ISO]] và tổ chức UN/CEFACT rất quan tâm. Hai tổ chức này đã hợp tác và phân công cùng xây dựng EDIFACT. Việc xây dựng các chuẩn, đăng kí thông điệp được tổ chức UN/USE chịu trách nhiệm, còn cú pháp và từ điển dữ liệu được thực hiện bởi tổ chức ISO<ref>ISO 9735-2:2002 - ''[http://www.gefeg.com/jswg/v4/data/v4-9735-2.pdf “Electronic data interchange for administration, commerce and transport (EDIFACT) - Application level syntax rules (Syntax version number: 4) -  Part 2: Syntax rules specific to batch EDI ISO 9735-2]''” công bố ngày 01/07/2002</ref>{{fact}}.
 
Tên gọi tắt EDIFACT được UN/USE công nhận vào năm 1987 và áp dụng theo những quy tắc cú pháp EDIFACT để đệ trình ISO. Và tổ chức ISO đã chấp nhận cú pháp của EDIFACT và cú pháp này trở thành một tiêu chuẩn quốc tế, được công bố rộng rãi<ref>UN/EDIFACT Working Group. United Nations Rules for Electronic Data Interchangefor Administration, Commerce and Transport. New York: UN, 1995 - "''[http://www.unece.org/cefact/edifact/welcome.html Introducing UN/EDIFACT]''"</ref>{{fact}}.
Dòng 45:
** Tiêu chuẩn SWIFT được sử dụng trong các lĩnh vực ngân hàng
** Tiêu chuẩn UIC 912 được sử dụng trong giao thông vận tải đường sắt
* Tiêu chuẩn [[ANSI]] ASC X12  tiêu chuẩn Mỹ ANSI, được sử dụng rộng rãi ở Bắc Mỹ<ref>-        “''[http://www.x12.org/ ASC X12]''” chartered by the American National Standards Institute</ref>.
* TRADACOMS là tiêu chuẩn được phát triển bởi GS1 Anh là chiếm ưu thế trong thương mại bán lẻ của Anh.<ref>-    Theo [https://www.gs1uk.org/ tổ chức phi lợi nhuận GS1 UK]</ref>
* VDA chuẩn được sử dụng trong ngành công nghiệp ô tô châu Âu chủ yếu ở Đức<ref>-      Theo Hiệp hội ngành ô tô Đức ([https://www.vda.de/en VDA - Verband der Automobilindustrie])</ref>
* ADatP – 3 tiêu chuẩn của NATO
* EBICS phổ biến ở Pháp
Dòng 76:
'''''-     Sự tốc độ và độ chính xác trong các giao dịch'''''
 
+ EDI có thể tăng tốc độ [[Chu kỳ kinh tế|chu kỳ kinh doanh]] của các doanh nghiệp. Các giao dịch hối đoái trong vài phút thay vì ngày hay vài tuần thời gian chờ đợi từ các dịch vụ bưu chính thông thường.
 
+ Cải thiện chất lượng thông tin, cung cấp thông tin một cách chính xác do giảm các lỗi sai sót vì nhập lại số liệu một cách thủ công nhiều lần.
 
+ Sử dụng EDI có thể làm giảm thời gian chu chuyển dòng tiền mặt, cải thiện các giao dịch kinh doanh và các mối quan hệ với đối tác, [[Khách hàng|khách hàng]]. Hệ thống lưu trữ của EDI giúp chắc chắn rằng văn bản đã được giao đến đối tác và có thể theo dõi lộ trình, đường đi của hàng hóa trong từng giai đoạn.
 
'''''-      Tăng hiệu quả kinh doanh'''''
Dòng 88:
+ Xử lý nhanh chóng các tài liệu kinh doanh một cách chính xác, giảm bớt tình trạng sai xót trong đơn đặt hàng, hóa đơn,… giúp giảm đi các trường hợp bồi thường, bị hủy bỏ đơn đặt hàng do sai lỗi.
 
+ [[Tự động hóa|Tự động hoá]] việc trao đổi dữ liệu giữa các ứng dụng qua một [[Chuỗi cung ứng|chuỗi cung ứng]] có thể đảm bảo rằng dữ liệu kinh doanh quan trọng được gửi về thời gian và có thể được theo dõi trong thời gian thực. Người bán được hưởng lợi từ việc cải thiện dòng tiền và giảm chu kỳ dòng vận chuyển tiền mặt.
 
+ EDI giúp giảm thời gian lưu kho, giảm số lượng [[Hàng tồn kho|hàng tồn kho]] vì nó được tích hợp cùng với hệ thống lưu kho tự động,
 
+ Chu trình giao dịch thương mại nhanh hơn, giúp đáp ứng nhu cầu khách hàng hiệu quả hơn.
Dòng 102:
+ Rút ngắn thời gian giao hàng, cải tiến sản phẩm và phân phối sản phẩm mới.
 
+ Thúc đẩy trách nhiệm xã hội và phát triển bền vững bằng cách thay thế các quy trình dựa trên giấy tờ bằng các quy trình điện tử.<ref>Theo EDI Basics – “''[http://www.edibasics.com/benefits-of-edi/ Benefits of EDI]''”</ref> 
 
== Giao thức truyền tải ==
Dòng 111:
** FTAM File Transfer truy cập và quản lý
* Ngoài ra, tất nhiên, có các "''giao thức Internet''" được sử dụng, đặc biệt là:
** [[SMTP]]: Internet e-mail
** [[Hypertext Transfer Protocol|HTTP]]
** HTTP
** [[FTP|FTP: File Transfer Protocol]]
* Dựa trên [[IP|giao thức Internet]], có những tiêu chuẩn truyền thông ngoài việc vận chuyển dữ liệu còn có các tiêu chuẩn về mã hóa, xác thực và nén. Ví dụ như:
** AS1 Internet EDIINT: Protocol (áp dụng SMTP)
** AS2 Internet EDIINT: Protocol (áp dụng HTTP)