Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hoàng Đạo (nhà văn)”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Robot: Fixing double redirect |
link vpbq |
||
Dòng 1:
:''Xem thêm [[hoàng đạo]] cho các danh từ chung cùng âm.''
'''Hoàng Đạo''' ([[chữ Hán]]: 黃道; [[1907]]-[[1948]]) là một nhà văn Việt Nam, một trong những cây bút của [[Tự Lực Văn Đoàn]]. Ông còn những bút danh khác '''Tứ Ly''', '''Tường Minh'''...
==Xuất thân==
Hoàng Đạo tên thật là '''Nguyễn Tường Long''' (阮祥龍). Ông sinh ngày [[16 tháng 11]] năm [[1907]] tại làng Hàn Giang, [[huyện Cẩm Giàng]], tỉnh [[Hải Dương]], nguyên quán làng Cẩm Phô, huyện [[Điện Bàn]], tỉnh [[Quảng Nam]].
Ông nội Hoàng Đạo là tri huyện Cẩm Giàng, gọi là Huyện Giám, có người con trai duy nhất là ông Nguyễn Tường Nhu làm Thông Phán, gọi là Thông Nhu, hay Phán Nhu. Nguyễn Tường Nhu lập gia đình với bà Nguyễn Thị Sâm, có được 7 người con:
*Nguyễn Tường Thụy, tổng giám đốc bưu điện
*[[Nguyễn Tường Cẩm]], kỹ sư canh nông, giám đốc báo Ngày Nay
*[[Nguyễn Tường Tam]], tức nhà văn [[Nhất Linh]]
*Nguyễn Tường Long, tức nhà văn Hoàng Đạo
*Nguyễn Thị Thế
*[[Nguyễn Tường Lân]] (Vinh), tức nhà văn [[Thạch Lam]]
*[[Nguyễn Tường Bách]], bác sĩ
Gia đình Hoàng Đạo sống ở Cẩm Giàng, một huyện nhỏ. Cha ông mất sớm, cả nhà lâm vào cảnh khó khăn. Lúc đi học ở trường huyện, Hoàng Đạo mang tên '''Nguyễn Tường Tư''' (阮祥肆), nhưng vì không đủ tuổi đi thi, gia đình ông khai tăng thêm bốn tuổi. Trên giấy khai sinh ghi lại tên là Nguyễn Tường Long, sinh 3 tháng 4 năm 1903.
Sau bậc tiểu học, Hoàng Đạo bị ốm nên tự học tại nhà. Năm [[1924]], ông đậu bằng Cao đẳng tiểu học Pháp, và liền đó đỗ vào trường Luật Đông Dương tại [[Hà Nội]]. Năm [[1927]] tốt nghiệp, Hoàng Đạo vào làm tham tá Ngân khố Hà Nội. Ông tiếp tục học thêm, đậu [[tú tài]] Pháp và chuyển sang ngành [[tư pháp]], làm tham tá lục sự từ năm [[1929]], trong các toà "Tây án" ở các tỉnh [[miền Trung|Trung]], [[miền Nam|Nam]], [[miền Bắc|Bắc]]. Trong thời gian này, có lần đã được bổ [[tri huyện]], nhưng ông từ chối.
==Tự Lực Văn Đoàn==
Năm [[1932]], Hoàng Đạo đang làm việc ở [[Sài Gòn]] rồi được đổi về [[Hà Nội]]. [[Nhất Linh]] mua lại tờ [[Phong Hóa]] của Phạm Hữu Ninh và Nguyễn Xuân Mai. Ngày [[22 tháng 9]] năm [[1932]] báo Phong Hoá tái bản với nội dung và ê kíp mới. Đến năm [[1933]], Nhất Linh thành lập [[Tự Lực Văn Đoàn]] gồm có:
*Nhất Linh (Nguyễn Tường Tam)
*[[Khái Hưng]] (Trần Khánh Giư), còn gọi là Nhị Linh
*Hoàng Đạo (Nguyễn Tường Long)
*[[Thạch Lam]] (Nguyễn Tường Lân)
*[[Tú Mỡ]] (Hồ Trọng Hiếu)
*[[Thế Lữ]] (Nguyễn Thứ Lễ)
Về sau có thêm [[Xuân Diệu]] và [[Trần Tiêu]] - em của Khái Hưng. Còn có một số nhà văn khác cộng tác chặt chẽ với Tự Lực Văn Đoàn như: [[Trọng Lang]], [[Huy Cận]], [[Thanh Tịnh]], [[Đoàn Phú Tứ]]. Cơ quan ngôn luận của Tự Lực Văn Đoàn là báo Phong Hóa.
Cùng năm đó, Hoàng Đạo lập gia đình với bà Marie Nguyễn Bình, họ có cùng nhau bốn người con: ba gái và một trai.
Trên Phong Hoá, Hoàng Đạo lấy bút hiệu là '''Tứ Ly''', viết những bài đả kích châm biếm hệ thống quan lại của chính quyền thuộc địa và [[nhà Nguyễn|Triều đình Huế]], bài trừ hủ tục trong xã hội Việt Nam. Năm [[1936]] tờ Phong Hóa bị đóng cửa vì Hoàng Đạo viết bài châm biếm Hoàng Trọng Phu. Tờ Ngày Nay, trước ra kèm với Phong Hóa, tiếp tục và kế tiếp Phong Hóa. Trên Ngày Nay, trong mục ''Trước vành móng ngựa'', Hoàng Đạo đã ghi lại những tình cảnh bi hài của dân nghèo trước toà tiểu hình Hà Nội.
==Tham gia chính trị==
Năm [[1938]], Nguyễn Tường Tam thành lập đảng Hưng Việt, rồi đổi tên là đảng [[Đại Việt Dân Chính]] năm [[1939]]. Vì đảng chủ trương công khai chống Pháp và lật đổ triều đình Huế, cuối năm [[1940]], Hoàng Đạo, Khái Hưng, [[Nguyễn Gia Trí]] bị Pháp bắt và bị đầy lên [[Sơn La]]. Mãi đến năm [[1943]] ông mới được giải về và quản thúc tại Hà Nội. Trong thời gian đó, Thạch Lam và Nguyễn Tường Bách tiếp tục quản trị tờ Ngày Nay đến cuối năm 1941, mới bị đóng cửa. Năm 1942, Nhất Linh chạy sang Quảng Châu, Thạch Lam mất tại Hà Nội.
Theo lệnh của Nhất Linh từ Trung Quốc gửi về, báo Ngày Nay, với Hoàng Đạo, Khái Hưng, Nguyễn Gia Trí và Nguyễn Tường Bách, lại tục bản, khổ nhỏ ngày 5 tháng 3 năm 1945 và trở thành cơ quan ngôn luận của [[Việt Nam Quốc Dân Đảng]].
Ngày [[19 tháng 8]] năm [[1945]]. [[Việt Minh]] nắm chính quyền. Ngày [[25 tháng 8]] năm [[1945]] vua [[Bảo Đại]] thoái vị. Ngày [[2 tháng 9]] năm 1945 [[Hồ Chí Minh]] tuyên bố độc lập. Ngày [[2 tháng 3]] năm [[1946]] [[Chính phủ liên hiệp]] ra đời.
Cuối [[tháng 7]] năm 1946, Hoàng Đạo, Nguyễn Tường Bách và 6 bạn đồng hành đến [[Hà Khẩu]], lên [[Côn Minh]] rồi sang [[Quảng Châu]]. Ngày [[19 tháng 12]] năm 1946, Khái Hưng mất ở Xuân Trường tỉnh Nam Định.
Hoàng Đạo mất đột ngột ngày [[22 tháng 7]] tháng [[1948]], trên chuyến [[xe lửa]] từ [[Hương Cảng]] về [[Quảng Châu]], thi hài ông được an táng tại thị trấn Thạch Long.
== Tác phẩm ==
*Trước vành móng ngựa (phóng sự, Đời Nay, Hà Nội, 1938)
*Mười điều tâm niệm (tiểu luận, Đời Nay, 1939)
*Con đường sáng (tiểu thuyết, Đời Nay, 1940)
== Tham khảo ==
*[http://thuykhue.free.fr/tk05/hoangdao.html Hoàng Đạo] - bài viết của [[Thụy Khê]]
*[http://xuquang.com/dialinhnk/danhnhan/hoangdao.html Hoàng Đạo] trên trang Xứ Quảng
== Liên kết ngoài ==
* [http://www.vn.net/article.php/20061021201144216 Hoàng Đạo (1907- 1948) - Người trí thức dấn thân]
*[http://thuykhue.free.fr/tk05/hoangdao.html Hoàng Đạo] - bài viết của [[Thụy Khê]]
{{Tự Lực Văn Đoàn}}
[[Thể loại:Nhà văn Việt Nam]]
[[Thể loại:Nhà báo Việt Nam]]
[[Thể loại:Người Hải Dương]]
[[Thể loại:Người Quảng Nam]]
{{Thời gian sống|sinh=1907|mất=1948|tên=Hoàng Đạo}}
| |||