Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trận Zorndorf”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →Quân Nga vây hãm Cüstrin - vua Phổ hành binh về: chính tả, replaced: nghĩ dưỡng → nghỉ dưỡng |
n →Quân Nga vây hãm Cüstrin - vua Phổ hành binh về: chính tả, replaced: giành thời gian → dành thời gian |
||
Dòng 36:
=== Quân Nga vây hãm Cüstrin - vua Phổ hành binh về ===
Vị Trung tướng Phổ là Bá Tước [[Christoph Burggraf und Graf zu Dohna]] - sau khi kéo quân từ [[Pomerania]] về đánh Nga - thấy đạo quân Phổ của ông quá ít người để có thể địch nổi quân Nga đông như kiến cỏ, do đó ông quyết định phòng thủ vững chắc, lập căn cứ bên [[oder|sông Oder]]. Ông bảo vệ được bờ trái của dòng sông và điều này đã làm ông yên tâm, và củng cố lực lượng đồn binh của ông tại pháo đài [[Cüstrin]]. Nơi đây có đầm lầy, do đó quân Nga khó bề vây hãm, nhưng Fermor vẫn quyết tâm phải bắn phá được đồn binh của Dohna phải đầu hàng, và khi đó Fermor sẽ có được kho quân nhu bên sông Oder. Thế rồi, quân Nga bắn phá thị trấn Cüstrin ác liệt vào Thứ Ba ngày [[15 tháng 8]] năm 1758, hủy diệt nhà dân tại đây. Những người [[nông dân]] nói riêng và toàn thể nhân dân tại Phổ tại đây nói chung phải trốn dưới bức tường thành Cüstrin trước sự tấn công của quân Nga man rợ, và mọi của cải của họ đều bị thiêu rụi. Đến cả mạng sống của họ cũng khó mà giữ nổi. Tuy nhiên, Fermor đã thất bại: pháo đài Cüstrin vẫn vững chãi, quân Phổ quyết định phải đấu tranh đến người cuối cùng. Quân [[Pháo binh]] Nga phải ngừng bắn, trước sự ngạc nhiên của Fermor.<ref name="ThomasCarlyle322"/> Những cuộc bắn phá vô dụng của quân Nga không thể hạ nổi pháo đài anh dũng này.<ref name="ThomasCampbell183184">Thomas Campbell, ''Frederick the Great and His Times Part Three'', các trang 183-189.</ref> Trong khi ấy, nhà vua Friedrich II Đại Đế quyết định thân hành cầm quân đi đánh xứ [[Morava|Moravia]] thuộc Áo để hất cẳng quân Áo ra hỏi cuộc chiến tranh, từ đó sẽ khiến cho cuộc tấn công của người Nga bị vô hiệu hóa.<ref name="DuffyCh155"/> Nhưng rồi, cuộc tấn công xứ Moravia chẳng đem lại kết quả gì và đầu Mùa Hè năm 1758 ông lui binh về xứ [[Čechy|Böhmen]], sau đó kéo quân về tỉnh [[Silesia|Schliesen]], rồi lại phải thần tốc quân hành về phương Bắc khi hay tin đại quân Nga sang xâm phạm lãnh thổ của mình, để giải vây cho Cüstrin.<ref name="Stone7273"/><ref name="dupuy259">Trevor Nevitt Dupuy, Curt Johnson, David L. Bongard, ''The Harper encyclopedia of military biography'', trang 259</ref><ref name="Ritter116"/> Trời thật oi bức không tưởng tượng nỗi, nhưng nhà vua không thể bỏ qua trọng trách hết sức khó khăn của mình. Ông ra chỉ dụ cho các Sĩ quan Quân đội rằng nhất thiết phải bắn bỏ bất kỳ một binh sĩ nào tự ý rời bỏ quân ngũ và đồng đội. Quân ông hành về Liegnitz vào ngày [[10 tháng 8]], Dalke vào ngày [[15 tháng 8]] và Crossen trên sông Oder vào ngày [[18 tháng 8]] năm 1758. Trong suốt cuộc hành binh ấy, ông thường đọc các tác phẩm của nhà văn hào [[Cicero]] thời [[Cộng hòa La Mã]]. Khi lên xa giá ông vẫn "mọt sách", và gần như tuyệt đối luôn luôn
Tại Crossen, nhà vua nghe được nhiều về những thảm kịch mà quân Nga gây ra với nhân dân Phổ. Quân Nga cướp phá, đốt rụi làng mạc, tàn sát phụ nữ và trẻ em. Ông tiếp tục hành quân đến Frankfurt trên sông Oder và tại đây ông nghe tiếng súng đạn của quân Nga nã vào pháo đài - hòn đảo Cüstrin nằm giữa hai dòng sông Oder và Warthe, đây chính là nơi năm xưa ông bị phụ vương [[Friedrich Wilhelm I của Phổ|Friedrich Wilhelm I]], với nhiều ký ức bi đát. nhà vua Friedrich II Đại Đế cảm thấy rằng trong những ngày nguy cấp này, khi ông và tướng Dohna phải liên tiếp hành binh, do đó phải có cách nào đó ngăn chặn quân Thụy Điển đang dàn binh ở bờ biển phía Bắc để có thể hợp binh với Nga. Đồng thời, ông cũng khó thể quan sát tình hình của Vương đệ thứ hai của mình là Friedrich Heinrich Ludwig đang chỉ huy quân Phổ tại Sachsen. Ông phải chuyển động sao cho cả quân ông và quân Dohna đều không thể đánh trận ở vị trí không thích hợp. Nếu quân Nga và quân Thụy Điển tinh nhuệ nhanh chóng kết hợp với nhau thì hẳn là ông sẽ gặp rắc rối<ref name="davidfraser388"/>. Vào Chủ Nhật ngày [[20 tháng 8]] năm 1758, nhà vua cùng 15 nghìn quân tinh nhuệ kéo đến. Ông xem việc này là hệ trọng vì nếu chiếm được pháo đài anh dũng Cüstrin, quân Nga thắng thế sẽ an toàn vượt qua sông Oder, cách kinh đô [[Berlin]] chỉ có 50 dặm. Theo kế hoạch cuỉa nhà vua, ông sẽ giải phóng pháo đài anh dũng, họp binh với Dohna và tác chiến với quân Nga ở gần đó.<ref name="ChristopherDuffy167"/> Theo tư liệu mà Thomas Carlyle tham khảo, ''"Quốc vương ngự tại ngoại ô Lebus, trong nhà góa phụ của một tăng lữ,... và nghe tiếng đạn pháo đang bắn nã tại Cüstrin"''. Nhà vua luôn quan tâm, lo nghĩ đến việc cứu sống con đỏ của mình.<ref name="ChristopherDuffy167"/> Ông vời Thống chế [[James Francis Edward Keith]] bàn việc binh cách. Nhà vua khinh bỉ Quân đội Nga và nói bọn họ là "''Tệ hại! Tệ hại!"'' Là một cựu chiến binh của quân Nga, Keith đáp lễ: ''"Xin Hoàng thượng không nên có thành kiến. Nếu trận đại chiến sẽ diễn ra, chắc hẳn Hoàng thượng sẽ thay đổi quan điểm của Người"''. Song, Keith nghỉ dưỡng tại [[Wrocław|Breslau]] chứ ông không tham gia gì trong chiến dịch Zorndorf sắp tới.<ref>Simon Millar, Adam Hook, ''Rossbach and Leuthen 1757: Prussia's Eagle Resurgent'', trang 12</ref> Không lâu sau, giữa lúc quân Nga còn đe dọa thành Cüstrin, lực lượng Khinh Kỵ Binh Phổ đánh thắng địch và bắt giữ một đám lính Cozak Nga. Friedrich II Đại Đế tham kiến đám tù binh, và nói với một viên Sĩ quan Tham mưu: ''"Và Trẫm phải ngược đãi với bọn chúng như đồ chó má"''. Vào ngày [[21 tháng 8]] năm 1758, ông kéo 14 nghìn chiến binh đến trước cổng thành Cüstrin và họp mặt với binh đoàn Dohna tại Gorgast, gần đó.<ref name="ChristopherDuffy167"/> Đó là thành quả của sự đứng vững của Cüstrin không hề suy sụp khi bị địch vây.<ref name="ThomasCarlyle322">[[Thomas Carlyle]], ''History of Friedrich II of Prussia: called Frederick the Great'', Tập 5, các trang 294-297.</ref> Quân chính quy của Quốc vương bao gồm một ít Trung đoàn tinh nhuệ nhất của Nhà nước phong kiến quân sự Phổ.<ref name="Ritter116"/> Thực chất đây không phải là lần đầu tiên ông tung những Trung đoàn xuất sắc như vậy ra trận tuyến, trước đó đã có trong các trận đánh ác liệt tại [[Trận Praha|Praha]] và [[Trận Kolín|Kolín]] hồi năm [[1757]].<ref>S. Fischer-Fabian, ''Prussia's glory: the rise of a military state'', trang 253</ref> Ông hỏi Dohna: ''"Mọi chuyện ra sao? Giặc Nga có đứng vững không?"'' Dohna tấu: ''"Quả vậy, thưa Bệ Hạ. Chúng đứng vững như những bức tường!"'' Vua đáp: ''"Tốt! Chúng sẽ chết thêm"''. Đạo quân của Bá Tước Dohna - chỉ gồm 17 nghìn binh sĩ - tiến hành tập dợt ba quân trước sự giám sát của nhà vua. Nhà vua phán: ''"Các binh sĩ của Khanh thông minh tuyệt vời. Ta có mang theo một đám châu chấu đến đây, nhưng bị họ đánh bại"''.<ref name="FranzKugler379"/><ref name="ThomasCampbell183184"/> Đạo quân của Dohna rất tuyệt hảo: xe ngựa thì tốt, binh lính thì kỷ cương, với mái tóc còn rắc thuốc súng. Tuy nhiên, nhà vua không thể dấu thái độ bất mãn của ông với Dohna.<ref name="ChristopherDuffy167"/> Ông rất phẫn nộ trước quân Nga và quyết tâm phải báo thù cho nhân dân. Ông nhìn đống đổ nát của thị trấn Cüstrin, và sự hủy diệt do những đạo quân man rợ gây ra cho thị trấn này. Khi viên Sĩ quan chỉ huy ở đây, dù đã đấu tranh rất anh dũng, vẫn không hài lòng trước chiến thắng của mình, đến tạ tội với nhà vua, ông phán: ''"Đừng có nói nữa; đó không phải là lỗi của Ngươi, nhưng làm lỗi của Trẫm đã cử Ngươi làm nhiệm vụ này"''.<ref name="ThomasCampbell183184"/> Đồng thời, dân chúng ở đây thấy nhà vua đến cũng vui sướng khôn xiết: ''"Thiên Chúa phải thưởng công cho Ngài Ngự, đã đến đây với chúng con!"'', và kể cho ông nghe về những tội ác gớm ghiếc của địch quân, để giải cứu họ khỏi nỗi đau buồn. Ông nhân từ động viên tinh thần toàn dân ở đây, và sau từng giây phút tỉ mỉ nghe lời kể của nhân dân, ông nói:<ref name="FranzKugler379"/><ref name="ThomasCarlyle322"/>
| |||