Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Louis XIV của Pháp”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 31:
'''Louis XIV''' ([[tiếng Pháp]]: Louis-Dieudonné; [[5 tháng 9]], [[1638]] – [[1 tháng 9]], [[1715]]), còn được biết như '''Louis Đại đế''' (''Louis le Grand; Le Grand Monarque'') hoặc '''Thái Dương vương''' (''Le Roi Soleil''), là một quân chủ thuộc [[Nhà Bourbon]], đã trị vì với danh hiệu [[Danh sách vua và hoàng đế Pháp|Quốc vương Pháp]] và [[Vua Navarre|Navarre]]. Ông được xem là một trong những nhà chinh phạt lớn trong [[lịch sử]]<ref>Christopher Duffy, ''Siege Warfare: The fortress in the early modern world, 1494-1660'', trang 247</ref>. Triều đại của ông kéo dài 72 năm, dài nhất trong lịch sử nước Pháp và cả [[Châu Âu]]<ref>{{cite web|url=http://encarta.msn.com/encyclopedia_761572792/Louis_XIV.html|title=Louis XIV|publisher=MSN Encarta|year=2008|accessdate=20 January 2008|archiveurl=http://www.webcitation.org/query?id=1257052204396412|archivedate=1 November 2009}}</ref>.
 
Ông lên ngôi khi được 4 tuổi, và được mẹ là [[Anne của Áo]] [[nhiếp chính]]. Khi lên 9 tuổi, sau những cuộc nổi loạn, ông được dẫn đi ẩn náu khỏi kinh đô [[Paris]]. Ông cảm thấy bị sỉ nhục và nhất quyết muốn tự chủ, không để ai chi phối như [[Hồng y Richelieu]] đã chi phối cha ông và [[Hồng y Mazarin]] đã chi phối mẹ ông. Cũng từ đây trở về sau, ông có ác cảm với kinh đô Paris và không bao giờ muốn trở lại thành phố này. Năm [[1661]], khi được 23 tuổi, Louis XIV mới chính thức cai trị vương quốc sau cái chết của Hồng y Mazarin. Với chủ nghĩa [[quân chủ chuyên chế]] (Divine right of kings), Louis XIV chủ trương thiết lập một triều đình chuyên chế, xóa bỏ tàn dư [[phong kiến]] phân quyền đã ảnh hưởng sâu sắc toàn bộ nước Pháp, và một trong những việc này là tiến hành xây dựng [[Lâu đài Versailles|Điện Versailles]].
 
Năm [[1666]], ông chọn địa điểm của cung điện cho riêng ông, cách Paris 20 kílômét về hướng tây, rồi ra lệnh thi công. Ông huy động 36.000 [[công nhân]], thêm 6.000 [[ngựa]] để chuyên chở vật liệu xây dựng. Thương vong của công nhân khá cao. Mỗi đêm, xe goòng đi nhặt xác chết do tai nạn nghề nghiệp. Hàng chục người chết mỗi tuần vì sốt rét. Năm [[1682]], [[Lâu đài Versailles|Điện Versailles]] hoàn thành, trở thành một cung điện vĩ đại nhất thế giới. Điện Versailles không có thành lũy, vị vua đã xây cung điện trị vì không được che chắn, giữa đồng trống, để chứng tỏ một đấng quân vương đủ quyền lực không cần đến hào và tường thành để bảo vệ. Versailles trở nên biểu tượng của vị thế giàu có và quyền lực của đế chế hùng mạnh nhất [[châu Âu]]. Trên toàn [[lục địa]], những quân vương khác – kể cả người đang có chiến tranh với Pháp – thể hiện tình thân hữu, lòng ganh tỵ và thách đố họ bằng cách xây cung điện theo mẫu Versailles. Mỗi quân vương đều muốn xây một Versailles cho riêng mình. Ngay cả những đại lộ dài và hoành tráng ở thủ đô [[Washington, D.C.]] của [[Hoa Kỳ|Mỹ]], được quy hoạch 100 năm sau, cũng do một kiến trúc sư người Pháp thiết kế tổng thể theo mẫu Versailles.