Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhà dài Ê Đê”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
n →‎Đặc điểm: clean up, replaced: → (2) using AWB
Dòng 10:
Nhà dài truyền thống thường được xây dựng bằng vật liệu [[gỗ]], [[tre]], [[nứa]] lợp mái tranh. Nhà có kết cấu cột kèo bằng gỗ tốt có sức chịu đựng dãi dầu cùng năm tháng. Các đà ngang, đòn dông luôn luôn bám nguyên tắc được đẽo hoàn toàn bằng tay, từ những cây gỗ nguyên vẹn dài có thể tới trên chục mét; đếm chúng, ta có thể biết nhà đã có thêm bao nhiêu lần được nối dài. Những lần nối dài thường là khi trong nhà có một thành viên nữ xây dựng gia thất vì người Ê Đê theo chế độ mẫu hệ, người con trai khi lấy vợ sẽ đến ở nhà vợ và không có quyền hành gì.
 
Nhà được thưng vách và lót sàn bằng các phên nứa đập nát; mái lợp [[cỏ tranh]] đánh rất dày, trên 20 cm, thường chỉ làm một lần và sử dụng vĩnh viễn không phải lợp lại. Đỉnh mái cách sàn nhà chừng 4–5 m. Gầm sàn cao khoảng hơn 1m trước đây luôn được dùng làm nơi nuôi nhốt [[trâu]], [[bò]], [[chi Lợn|lợn]], [[gà]] nên rất mất vệ sinh, sau này đã bỏ dần tuy nhiên có một số nơi vẫn theo phong tục cũ này. Khi làm nhà mới, người Ê Đê rất kiêng không bao giờ dùng lại gỗ nhà cũ mà thường đốt bỏ, tuy nhiên ngày nay phong tục này chỉ còn tồn tại ở các vùng sâu gần rừng nơi còn dễ kiếm gỗ làm nhà.
 
Những đặc trưng của nhà Ê Đê là: hình thức của thang, cột sàn và cách bố trí trên mặt bằng sinh hoạt. Đặc biệt là ở hai phần. Nửa đằng [[cửa chính]] gọi là ''Gah'' là nơi tiếp khách, sinh hoạt chung của cả nhà dài là nơi chứa các vật dụng như bếp chủ, ghế khách, ghế chủ, ghế dài (''Kpan'') có thể dài tới 20m được đẽo từ những thân [[thực vật rừng|cây rừng]] nguyên vẹn kể cả chân, trên vách có treo [[cồng chiêng]]... nửa còn lại gọi là ''Ôk'' là bếp đặt chỗ nấu ăn chung và là chỗ ở của các đôi [[vợ chồng]], chia đôi theo chiều dọc, phần về bên trái được coi là "trên" chia thành nhiều gian nhỏ. Phần về bên phải là [[hàng lang]] để đi lại, về phía cuối là nơi đặt [[bếp]] lửa... Nguyên bản trước đây bếp lửa của [[người Ê Đê]] thường được đặt trực tiếp trên sàn, họ đóng một khung vuông bằng [[gỗ]] cao khoảng 10 cm, đổ [[đất]] nện, sau đó đốt lửa trên đó cả ngày với mục đích giữ lửa và để chống [[muỗi]] và các loại [[côn trùng]] khác.