Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hàng hóa công cộng”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi |
nKhông có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 2:
[[File:Taipei101fireworks.jpg|thumb|230px|Màn [[pháo hoa|trình diễn pháo hoa]] là hàng hóa công cộng bởi nó vừa không mang tính cạnh tranh (một cá nhân sử dụng không làm ảnh hưởng đến giá trị và tính có thể sử dụng của nó đối với cá nhân khác) vừa không mang tính loại trừ (không thể ngăn cản mọi người hưởng giá trị sử dụng của nó).<ref name=cowen>{{cite book|last1=Cowen|first1=Tyler|authorlink1=Tyler Cowen|work=Public Goods|url=http://www.econlib.org/library/Enc/PublicGoods.html|title=The Concise Encyclopedia of Economics|publisher=The Library of Economics and Liberty|date=December 2007|editor=David R. Henderson}}</ref>]]
Trong [[kinh tế học]], '''Hàng hóa công cộng''' hay '''dịch vụ công cộng''' là [[hàng hóa]] và [[dịch vụ]] mang hai tính chất: không cạnh tranh và không thể loại trừ; theo đó không thể loại trừ một cách hiệu quả các cá nhân khỏi việc sử dụng hàng hóa công cộng và việc một cá nhân sử dụng loại hàng hóa này không làm ảnh hưởng đến giá trị và tính có thể sử dụng của nó đối với cá nhân khác.<ref>For current definitions of public goods see any mainstream microeconomics textbook, e.g.: [[Hal R. Varian]], ''Microeconomic Analysis'' ISBN 0-393-95735-7; [[Andreu Mas-Colell]], Whinston & Green, ''Microeconomic Theory'' ISBN 0-19-507340-1; or Gravelle & Rees, ''Microeconomics'' ISBN 0-582-40487-8.</ref> Theo Gravelle và Rees: "Đặc điểm xác định hàng hóa công cộng là việc tiêu dùng của một cá nhân không thực sự hay có khả năng làm giảm giá trị sẵn có để nó được tiêu dùng bởi cá nhân khác".
Một vài ví dụ về hàng hóa công cộng bao gồm [[Khí quyển Trái Đất|không khí]] để thở, [[tri thức]] và thông tin, [[an ninh quốc gia]], hệ thống kiểm soát lũ lụt, [[hải đăng]], [[đèn đường]]. Một số loại có thể là hàng hóa công cộng phụ thuộc các điều kiện nhất định. Ví dụ, đường xá là hàng hóa công cộng cho đến chừng nào mà chúng không bị ách tắc, điều này đem lại cho chúng tính không cạnh tranh. Tri thức và thông tin có thể chuyển đổi thành loại hàng hóa bán công cộng bởi các đạo luật sở hữu trí tuệ mà qua đó sẽ ngăn chặn việc mọi người khai thác và sử dụng chúng. Những hàng hóa công cộng mà sẵn có ở khắp mọi nơi đôi khi được gọi là [[hàng hóa công cộng toàn cầu]].<ref name=cowen/>
Nhiều loại hàng hóa công cộng tại một số thời điểm dễ bị khai thác sử dụng quá mức dẫn tới những [[ảnh hưởng ngoại lai|ảnh hưởng ngoại lai tiêu cực]] tác động đến tất cả mọi người sử dụng; ví dụ như [[ô nhiễm không khí]] và [[tắc nghẽn giao thông]]. Các vấn đề của hàng hóa công cộng thường liên quan chặt chẽ tới vấn đề "[[kẻ đi xe không trả tiền]]", trong đó mọi người không chịu tham gia gánh vác những chi phí cần thiết để hàng hóa đó tiếp tục được cung cấp. Bởi vậy, hàng hóa có thể bị sản xuất ở mức thấp dưới ngưỡng cần thiết hay mong muốn, bị lạm dụng hoặc giảm giá trị.<ref>Rittenberg and Tregarthen. ''Principles of Microeconomics'', [http://www.saylor.org/site/wp-content/uploads/2012/06/ECON101-3.2.pdf Chapter 6, Section 4. p. 2], Accessed June 20, 2012</ref> Ngoài ra, hàng hóa công cộng còn có thể trở thành đối tượng bị hạn chế tiếp cận và rồi có thể được xem như [[hàng hóa bán công cộng]] hay [[hàng hóa tư nhân]]. Các cơ chế loại trừ bao gồm [[bản quyền]], [[bằng sáng chế]], [[phí ùn tắc]], và [[truyền hình trả tiền]].
Đã có nhiều cuộc tranh luận và tài liệu bàn về việc làm thế nào để tầm quan trọng của các vấn đề liên quan tới hàng hóa công cộng trong nền kinh tế, hay cũng như để tìm ra những biện pháp khắc phục tối ưu.
==Tính chất của hàng hóa cộng cộng==
| |||