Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tri tân (tạp chí)”

Tên của tạp chí được rút từ mệnh đề "ôn cố tri tân", tức là "xét lại (cái) cũ (để) biết (cái) mới" trích từ sách ''[[Luận Ngữ]]'' của [[Nho giáo]]<ref>NguyễnNguyên Ngọcvăn Phách.trong ''Thành-Luận ngữ Hán-Việt Thông-dụng''. Melbourne: Hải-ngoại, 2004. Trang 349. Nguyên văn của câu là: ''ônÔn cố nhi tri tân, khả dĩ vi sư hĩ'',; tứcnghĩa là: "xétXét lại việc cũ để biết mới thì mới có thể làm thầy".</ref> và đúng với danh đề đó, báo ''Tri Tân'' chủ yếu đăng những bào biên khảo, dịch thuật, và phóng sự về những đề tài văn hóa, lịch sử cùng những tiểu thuyết và văn thơ sáng tác hướng cổ. Nhiều lĩnh vực văn hóa mới mẻ như [[phê bình văn học]], [[triết học]], [[ngôn ngữ học]] dần xuất hiện trên báo nhưng tất cả với định hướng "tìm nguồn". Người sáng lập là [[Dương Tụ Quán]]<ref>[http://www.thuviendongnai.gov.vn/c/portal/layout?p_l_id=PUB.1.1&p_p_id=JournalTop10&p_p_action=0&p_p_state=maximized&p_p_mode=edit&p_p_col_id=column-2&p_p_col_pos=4&p_p_col_count=7&_JournalTop10_JournalID=1317 Những sự kiện tháng 11]. Trang Thư viện tỉnh Đồng Nai. Truy cập 2009-01-02.</ref>, chủ bút là [[Hoàng Thúc Trâm]]<ref>Quốc Anh. "[http://www.hoisuhoc.vn/thongtinsuhoc.asp?id=228 Hoa Bằng Hoàng Thúc Trâm (1902-1977)]". Hội Sử học Việt Nam. Truy cập 2009-01-02.</ref>.

BáoTạp chí ''Tri Tân'' in ra với khổ 20 x 25 cm. Mỗi số có 24 trang. Theo giấy phép của chính quyền [[Đông Dương thuộc Pháp|Bảo hộ]] thì tạp chí là ''revue culturelle hebdomadaire''. Số báo đầu tiên ra mắt ngày [[3 tháng 6]], 1941 với giá là 12 [[đồng bạc Đông Dương]], mỗi kỳ từ 1.500 đến 2.000 ấn bản.<ref>Chery, Haydon. tr 121</ref>

''Tri Tân'' quy tụ được nhiều tác giả đương thời đóng góp bài vở, thuộc các lĩnh vực [[sử học]], [[dân tộc học]], [[triết học]], [[ngôn ngữ học]], nghiên cứu và phê bình văn học, v.v... Bên cạnh các nội dung thuộc các đề tài khoa học xã hội và nhân văn nói trên, tạp chí cũng đăng một số bài về [[khoa học tự nhiên]], [[công nghệ]]...

Về khảo cứu văn hoá, đáng kể nhất phải kể đến Ứng Hòe [[Nguyễn Văn Tố]]. Ông góp mặt thường xuyên trên hầu hết các số của ''Tri tân'' với rất nhiều thể loại bài viết, nghiên cứu về lịch sử trung đại Việt Nam (mà tiêu biểu là những chuyên khảo ''Đại Nam dật sử'', ''Sử ta so với sử Tàu'', ''Những ông nghè triều Lê'', được ''Tri tân'' đăng dài kỳ, cùng nhiều bài khảo cứu khác), về văn học trung đại Việt Nam (đặc biệt là chuyên khảo ''Tài liệu để đính chính những bài văn cổ''), và về nhiều vấn đề văn hoá khác.

Ngoài ra còn có các học giả [[Dương Quảng Hàm]], Lê Văn Hòe, [[Nguyễn Đổng Chi]], Hoa Bằng [[Hoàng Thúc Trâm]], [[Nguyễn Tường Phượng]], [[Chu Thiên]] Hoàng Minh Giám, Bảo Vân [[Bùi Văn Bảo]], [[Ngô Văn Triện]], [[Đào Duy Anh]], [[Đào Trọng Đủ]], [[Ngô Tất Tố]]... Đề tài lịch sử không dừng ở những bài biên khảo, ký sự như "Bia Văn Miếu" và "Indrapura-Đồng Dương" mà cả những phóng tác như [[kịch thơ]], thơ trường thiên và [[tiểu thuyết]]. Đáng ghi nhận là một số tiểu thuyết như "Thoát cung vua Mạc" của Chu Thiên và "Đêm hội Long Trì" của [[Nguyễn Huy Tưởng]] được đăng thành nhiều kỳ trên báotạp chí.<ref>

Sau khi [[Việt Minh]] lên nắm chính quyền năm 1945 thì ''Tri Tân'' bị chỉ trích là "nệ cổ"<ref>[[Trường Chinh]]: ''Mấy nguyên tắc lớn của cuộc vận động văn hoá Việt Nam mới lúc này''. ''Tiên phong'', số 2, ra ngày 1 tháng 12 năm 1945.</ref> và "cản trở sự tiến hóa của dân tộc"<ref>[[Nguyễn Đình Thi]]: ''Dưới ánh sáng cứu quốc, xét qua văn hoá Việt Nam trong sáu năm chiến tranh 1939-1945''. ''Tiên phong'', số 1, ra ngày 10 tháng 11 năm 1945, tr. 8, 9.</ref> nên phải đình bản. Số báo cuối cùng ra ngày [[22 tháng 11]] năm [[1945]], kết thúc năm năm xuất bản, ra được 214 số với hơn 5.000 trang bài vở (gồm 212 số ''Tri tân'' loại cũ từ số 1 đến số 212, và 2 số ''Tri tân'' loại mới, đánh số lại từ số 1, ra ngày ngày 6 tháng 6 năm 1946, đến số 2 ra ngày ngày 16 tháng 6 năm 1946, trên thực tế là số cuối cùng. Sau [[Cách mạng tháng Tám]] 1945, tạp chí ngừng lại sau số 212. Nửa năm sau, vào giữa tháng 6 năm 1946, ''Tri tân'' loại mới ra mắt số 1 bằng chuyên khảo ''Nam Bộ đất Việt Nam'' do Long Điền biên tập; mười ngày sau ra tiếp số 2, rồi sau đó ngừng hẳn.)