Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Kinh Xuân Thu”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
→‎Mục đích: Bổ sung
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Dòng 16:
==Mục đích==
Theo [[Trần Trọng Kim]], Kinh Xuân Thu có ba mục đích là: ''chính danh tự'', ''định danh phận'', ''ngụ bao biếm''<ref name="NG158">Trần Trọng Kim, ''Nho giáo'', NXB Văn học, 2003, trang 158</ref>:
* '''Chính danh phậntự''': tôn vua [[nhà Chu]], thể hiện bằng bốn chữ "''Xuân vương chính nguyệt''" (春王正月, nghĩa là mùa xuân, tháng giêng, vua nhà Chu) để tỏ ý vẫn công nhận vua nhà Chu làm chủ thiên hạ<ref>Trần Trọng Kim, ''Nho giáo'', NXB Văn học, 2003, trang 158-159</ref>.
* '''Định danh tựphận''': dùng chữ để định rõ người tà người chính: vua thiên tử chết chép chữ "''băng''" (崩), vua chư hầu chết chép chữ "''hoăng''" (薨), vua cướp ngôi chết chép chữ "''tồ''" (殂), quan ngay chính chết chép chữ "''tốt''" (卒), quan gian nịnh chết chép chữ "''tử''" (死). Người có danh phận chính đáng thì chép rõ chức phẩm và tên tự, người không có danh phận chính đáng thì chỉ chép tên tục<ref name="NG159">Trần Trọng Kim, ''Nho giáo'', NXB Văn học, 2003, trang 159</ref>. Vì thế nên sách [[Nam Hoa kinh|Trang Tử]], thiên ''Thiên hạ'' nói rằng ''Xuân Thu'' là sách nói về danh và phận<ref name="NG158"/><ref>[[s:zh:莊子/天下|Trang Tử, Thiên hạ]]:《春秋》以道名分</ref>.
* '''Ngụ bao biếm''' (khen chê): sự khen hay chê là ở chữ dùng: "''Nhất tự chi bao, vinh ư hoa cổn, nhất tự chi biếm, nhục ư phủ việt''" (一字之褒，榮於華袞，一字之貶，辱於斧鉞, nghĩa là một chữ khen thì vinh hơn cả áo hoa cổn nhà vua ban cho, một chữ chê thì nhục hơn cả phải tội rìu búa)<ref name="NG159"/>. Những việc được khen là "giúp kẻ yếu, chống kẻ mạnh, cứu những nước bị tai nạn, phò những nước bị diệt vong"; những việc bị chê là "những nước chiến tranh nhau, hoặc dùng mưu kế mà khi trá nhau, cùng những con giặc, tôi loàn, và những kẻ phản quốc, thờ quân thù nghịch"<ref>Phan Khôi, ''[[s:Cái ảnh hưởng của Khổng giáo ở nước ta/XI|Cái ảnh hưởng của Khổng giáo ở nước ta]]'', bài đăng trên báo ''Thần chung'', Sài Gòn trong 21 số liền, 1929</ref>. Vì thế nên [[Mạnh Tử]] nói rằng: "''[[Khổng Tử]] viết kinh Xuân Thu khiến cho loạn thần, tặc tử sợ''"<ref>[[s:zh:孟子/滕文公下|Mạnh Tử, Đằng Văn công hạ]]: 孔子成《春秋》而亂臣賊子懼</ref>.
 
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Kinh_Xuân_Thu”