Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lý Cao Tông”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi |
Đã lùi về phiên bản 23306388 bởi Tuanminh01 (thảo luận): Ổn định. (TW) |
||
Dòng 1:
{{Infobox Royalty
| tên = Lý Cao Tông
| thêm = vietnam
▲| tước vị = [[Hoàng đế]] [[Việt Nam]]
|
|
|
| tên đầy đủ = Lý Long Cán (hay Trát <ref>[http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt09.html Theo ''Đại việt Sử kí toàn thư'']</ref>)
▲| chức vị = [[Hoàng đế]] [[nhà Lý]]
| kiểu tên đầy đủ= Tên húy
|
|
| mất = {{ngày mất và tuổi|1210|11|15|1173|7|6}}▼
| tiền nhiệm = <font color="grey">[[Lý Anh Tông]]</font>▼
| nơi mất =
| nhiếp chính = [[Tô Hiến Thành]]<br/>[[Đỗ An Di]]▼
| tại vị = [[1176]] - [[1210]]
| kế nhiệm = <font color="blue">[[Lý Huệ Tông]]</font>▼
| kiểu tại vị = Trị vì
| con cái = [[Lý Huệ Tông|Lý Hạo Sảm]]<br />[[Lý Thẩm|Lý Thầm]]<br/>3 hoàng tử và 2 công chúa không rõ tên▼
|
▲| con cái = [[Lý Huệ Tông|Lý Hạo Sảm]]<br />[[Lý Thẩm|Lý Thầm]]
| hoàng tộc = [[Nhà Lý]]
| kiểu hoàng tộc = Triều đại
| thông tin niên hiệu = ẩn
| niên hiệu =
| miếu hiệu = [[Cao Tông]]
| thụy hiệu =
| nơi an táng =
| cha = [[Lý Anh Tông]]
| mẹ = [[Đỗ Thụy Châu
▲| mất = {{ngày mất và tuổi|1210|11|15|1173|7|6}}
| tôn giáo = [[Phật giáo]]}}
'''Lý Cao Tông''' ([[chữ Hán]]: 李高宗
== Thân thế ==
Sau khi Anh Tông mất (1175), hoàng hậu vợ chính của Anh Tông là [[Chiêu Linh hoàng hậu|Chiêu Linh thái hậu]] muốn lập con mình là [[Lý Long Xưởng]] lên ngôi nhưng nhờ có sự kiên quyết của thái uý Tô Hiến Thành, Cao Tông vẫn được tôn phù ở ngôi báu.
Nhưng không lâu sau, Tô Hiến Thành đã tuổi già sức yếu, qua đời năm
Năm
Cao Tông tuy giữ được ngôi vua nhưng khi trưởng thành đã không trở thành minh quân của nhà Lý. Tới năm
▲Nhưng không lâu sau, Tô Hiến Thành đã tuổi già sức yếu, qua đời năm [[1179]]. Trước khi mất, vì Cao Tông mới lên 7 tuổi nên Hiến Thành tiến cử [[Trần Trung Tá]] với Đỗ Thái hậu. Thái hậu dù khen hay nhưng cuối cùng không theo lời, lấy [[Đỗ An Di]] là em trai của bà làm phụ chính.
▲Năm [[1181]], thái tử cũ là Long Xưởng cầm đầu các gia thuộc nô lệ trộm cướp bừa bãi, muốn mưu làm loạn, bị Đỗ An Di bắt cả nhà và giết chết. Trong cung, Đỗ thái hậu dùng Lý Kính Tu<ref>Nguyên họ Đỗ, được ban họ vua</ref> làm ''Đế sư'' (thầy của vua), trong thì hầu việc giảng sách, ngoài thì dạy dân trung hiếu, từ đấy Chiêu Linh thái hậu không dám manh tâm mưu khác nữa.
▲Cao Tông tuy giữ được ngôi vua nhưng khi trưởng thành đã không trở thành minh quân của nhà Lý. Tới năm [[1190]], ông dùng em vợ là [[Đàm Dĩ Mông]], em trai [[An Toàn hoàng hậu|Đàm Nguyên phi]] vốn là người không có học làm thái phó nên việc triều chính càng suy sút.
== Hưởng lạc ==
Khi còn nhỏ, Cao Tông là người ngoan lành, song khi lớn lên bắt đầu trực tiếp cầm quyền trị nước lại sinh ra ham mê săn bắn, chính sự pháp luật không rõ ràng, vơ vét của dân xây nhiều cung điện, bắt trăm họ xây dựng phục dịch nên trộm cướp nổi lên khắp nơi.
Tháng 3 năm
Năm
:''Trước cốt sửa đức, sau hãy khởi công mới phải''
Hàng 74 ⟶ 54:
Nhưng vua lại nghe lời hoạn quan [[Phạm Bỉnh Di]], càng cho xây gấp khiến trăm họ khốn khổ.
Đến năm
== Họa giặc giã ==
Do chính sự rối ren, lòng dân oán hận, nhiều cuộc khởi nghĩa của nông dân và ly khai của các hào trưởng địa phương nổ ra.
Năm
Tháng 7 năm
Tháng 9 năm
Thời kì này, [[nhà Tống]] còn xua quân sang xâm nhiễu biên giới [[Đại Việt]] khiến nhân dân phải chạy loạn vô cùng khổ sở.
=== Gian thần Phạm Du ===
Tháng 3 năm
Đầu năm
:''Nay thiên hạ rối loạn, bọn gian tặc nổi lên khắp nơi... xin cho phép tôi được tuyển bọn trai tráng để tự đề phòng, mới mong khỏi lo tai họa''.
Hàng 96 ⟶ 76:
Vua bằng lòng. Phạm Du bèn chiêu tập những người vong mệnh ngang nhiên đi khắp các nơi. Từ đó đường đất bị cắt đứt, thuyền bè không đi lại được. Cao Tông thấy tình hình nguy khốn liền sai Phạm Bỉnh Di lấy quân ở Đằng Châu ([[thị xã (Việt Nam)|thị xã]] [[Hưng Yên]]) để đánh Phạm Du. Du trở về Cổ Miệt cùng với Đoàn Thượng, Đoàn Chủ ở Hồng Châu hợp binh làm phản triều đình, đánh Đằng Châu. Bỉnh Di bị thua.
=== Loạn Quách Bốc ===
Hàng 155 ⟶ 135:
== Tham khảo ==
* [[Việt sử lược]]
*
* ''Các triều đại Việt Nam'' - Quỳnh Cư, Đỗ Đức Hùng.
== Liên kết ngoài ==
Hàng 181 ⟶ 160:
[[Thể loại:Người Bắc Ninh]]
[[Thể loại:Sinh 1173]]
|