Khác biệt giữa bản sửa đổi của “T-72”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Đã lùi lại sửa đổi của 113.161.84.173 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của Trungda |
Đã lùi lại sửa đổi 23483374 của Tuanminh01 (Thảo luận) Tại sao lại phục hồi fact |
||
Dòng 1:
{{Infobox Weapon|is_vehicle=yes | name=T-72
|image=[[Tập tin:T72 cfb borden 1.JPG|300px|T-72]]
Hàng 34 ⟶ 33:
{{Cold War tanks}}
'''T-72''' là xe tăng chiến đấu chủ lực của [[Liên Xô]], được sản xuất vào năm 1971 và ra mắt vào năm 1977. Mặc dù có hình dạng rất giống [[Xe tăng T-64|T-64]], T-72 thực ra được phát triển từ [[Xe tăng T-62|T-62]] và có trang bị thêm những chi tiết kỹ thuật từ T-64.<ref name="fas">http://www.fas.org/man/dod-101/sys/land/row/t72tank.htm</ref>
== Tính năng kỹ thuật ==
=== Giáp trụ ===
Phiên bản T-72B còn được trang bị thêm thiết bị xác định tầm bắn bằng laser làm tăng khả năng bắn trúng mục tiêu di chuyển ở khoảng cách 2000m hoặc xa hơn (các phiên bản xuất khẩu như T-72M thì không có hệ thống này). Bên cạnh hệ thống phát hiện phóng xạ PAZ, T-72 còn được trang bị hệ thống chống phóng xạ (trừ các phiên bản xuất khẩu), hệ thống bảo vệ NBC (bảo vệ trước vũ khí hạt nhân, sinh học, hoá học). T-72 có thiết bị tạo màn khói ngụy trang giống như các mẫu [[T-54/55|T-55]], [[Xe tăng T-62|T-62]], các ống phóng lựu đạn khói được lắp ở 2 bên hông tháp pháo.<ref name="fas"/>
Hàng 99 ⟶ 42:
*Đạn xuyên động năng DM33 chỉ có thể xuyên thủng mặt trước tháp pháo ở cự ly dưới 1.500 mét.
*Đạn nổ lõm cỡ 105mm DM12 chỉ có thể xuyên thủng phần hông tháp pháo, trong khi giáp trước tháp pháo thì không thể xuyên thủng.
Độ dày lớp giáp của T-72 quy đổi ra lớp thép tiêu chuẩn được ghi trong bảng dưới:
Hàng 151 ⟶ 90:
===Hệ thống bảo vệ ===
Các phiên bản hiện đại hóa sâu của T-72 (T-72BM Rogatka và [[T-90]]) còn được trang bị hệ thống đo ngăn chặn [[quang điện tử học]] TShU-1-7 [[Shtora-1]] (tiếng Nga: Штора-1, có nghĩa là "Bức màn chắn") sản xuất bởi [[Elektromashina]]. Shtora được thiết kể để phá hoại sự chỉ định mục tiêu bằng laser và thiết bị đo xa của [[Tên lửa điều khiển chống tăng]] đang bay đến. Shtora-1 là một thiết bị gây nhiễu âm điện quang (electro-optical), khi hoạt động nó sẽ làm nhiễu quá trình điều khiển đường ngắm bán tự động (''semiautomatic command to line of sight'' - [[SACLOS]]) của hệ thống định hướng của [[tên lửa điều khiển chống tăng|tên lửa chống tăng có điều khiển]], làm nhiễu máy dò laser và máy chỉ thị mục tiêu của kẻ địch. Có thể nói Shtora-1 là một hệ thống tiêu diệt mềm hay hệ thống trả đũa. Nó hiệu quả nhất khi được sử dụng cùng với một hệ thống tiêu diệt cứng như Arena. Trong Triển lãm quốc phòng quốc tế (IDEX) được tổ chức tại Abu Dhabi năm 1995, hệ thống này lắp đặt vào một xe tăng trưng bày của Nga.<ref name="GST90">{{chú thích web |url=http://www.globalsecurity.org/military/world/russia/t-90.htm |title=T-90 |work=globalsecurity.org}}</ref>
=== Vũ khí ===
Ngoài ra, T-72 có thể trang bị thêm đạn xuyên giáp BK-27 HEAT (đạn nổ mạnh chống tăng), loại đạn mới phát triển gần đây có thêm mũi 3 cạnh tăng khả năng xuyên giáp quy ước và giáp ERA. Đạn BK-29 với đầu đạn cứng dùng để đối phó với giáp cảm ứng, đạn MP nổ văng mảnh thì dùng để sát thương bộ binh. Nếu đạn BK-29 HEAT-MP được sử dụng thì nó có thể thay thế hoặc bổ sung cho loại đạn Frag-HE (hiện đang được NATO dùng). Tầm bắn tối đa của pháo là 9,1 km, của tên lửa là 5 km.<ref name="fas"/>
Thiết bị nhìn đêm của T-72 gắn bên phải súng chính thay vì bên trái như T-64. Tuy nhiên, ở mẫu T-72 đầu tiên, nó vẫn nằm bên trái. Thiết bị ngắm 1K13-49 có thể dùng cho hai chức năng: nhìn đêm và làm thiết bị dẫn bắn tên lưả chống tăng qua nòng. T-72 còn có thể lắp đặt hệ thống định vị mục tiêu bằng nhiệt, bao gồm Agava-2 của Nga, SAGEM-produced ALIS của Pháp, thiết bị này có thể dùng để dẫn bắn tên lửa chống tăng vào ban đêm.<ref name="fas"/>
== Các phiên bản ==
=== Ấn Độ ===
[[Tập tin:Indian Army T-72 image1.jpg|nhỏ|phải|Ajeya phiên bản MK2]]
Hàng 199 ⟶ 103:
* '''Ajeya MK1''' - Phiên bản Ấn Độ của T-72M. Giống như đối với T-90S, bên cạnh nhập khẩu các xe tăng từ Liên Xô, Ấn Độ cũng cố gắng tự chế tạo một đội ngũ T-72 cho riêng mình và đặt cái tên là Ajeya. 900 xe tăng T-72 Ajeya MK1 được chế tạo tại một nhà máy nằm tại vùng Avadi và đến năm 1993 chúng được nâng cấp lên chuẩn T-72M1 của Liên Xô cũ.<ref name="JED The Military Equipment Directory">[http://www.jedsite.info/tanks-tango/tango-numbers-su/t-72_series/t72-series.html "JED The Military Equipment Directory"]</ref>
* '''Ajeya MK2''' - Phiên bản Ấn Độ của T-72M1, còn được gọi là ''Xe tăng chiến đấu Ajeya cải tiến'' (''Combat Improved Ajeya''). Vì tập trung sức lực vào mẫu tăng thuần nội địa Arjun nên trong suốt một thời gian dài các xe tăng T-72 Ấn Độ không được nâng cấp. Tuy nhiên, sau đó kế hoạch về Arjun bị đình trệ vì quá nhiều khó khăn phát sinh và kết quả là Ấn Độ tiến hành Chiến dịch Rhino nhằm tái trang bị và nâng cấp cho 1500 xe tăng T-72M1, và các xe tăng này trở thành Ajeya MK2. Chương trình nâng cấp bao gồm việc bổ sung hệ thống điều khiển bắn/thiết bị nhìn hồng ngoại SKO-1T DRAWA-T của Ba Lan, cung cấp bởi hãng PCO/Cenzi (hệ thống này lấy từ xe tăng '''[[PT-91 Twardy]]'''); giáp phản ứng [[DRDO]]; hệ thống định hướng dành cho Tamam của [[Israel]]; Litef của [[Đức]] hay [[RDI]] của [[Cộng hòa Nam Phi|Nam Phi]]; hệ thống đèn báo nguy sản xuất trong nước; radio kiểu mới chế tạo bởi Tadidran hay GES Marconi và hệ thống bảo vệ NBC cải tiến. Ajeya MK2 còn trang bị động cơ S-1000 công suất 1000 [[mã lực]] (750 kW) chế tạo bởi hãng PZL-Wola của Ba Lan (động cơ này cũng được trang bị cho PT-91 Twardy). Nó cũng được trang bị một fire detection and suppression systems và thiết bị cảnh báo bằng laser ở hai bên tháp pháo. Các nguồn tin Ấn Độ cho rằng có khoảng 1800-2000 T-72M1 được nâng cấp toàn diện, số còn lại sẽ chỉ được nâng cấp một phần.<ref name="JED The Military Equipment Directory"/>
== Lịch sử chiến đấu ==
[[Tập tin:New iraqi army tank.jpg|nhỏ|phải|T-72M Iraq năm 2006]]
[[Tập tin:T72 MBT.jpg|nhỏ|Một chiếc T-72 bị phá hủy.]]
Tuy không được trang bị những vũ khí đi kèm tốt nhất (Liên Xô không cung cấp cho Syri loại đạn xuyên giáp kiểu mới, tên lửa chống tăng bắn qua nòng pháo [[AT-11 Sniper]] và hệ thống bảo vệ [[Drozd]]), các xe tăng T-72A của Syria vẫn chứng minh sự vượt trội của mình trước kỹ thuật thiết giáp của đối phương (gồm chủ yếu là các loại [[M48 Patton]] và [[M60]] của Mỹ). Sự thể hiện nằm ở khả năng cơ động lớn, sự phòng thủ cao và hỏa lực mạnh của các xe tăng này. Pháo 105mm trên xe M60 và Merkava, loại pháo tăng chủ yếu của phương Tây thời điểm đó, đã không thể xuyên được giáp trước của T-72A kể cả từ cự ly gần. Trên các tấm giáp đầu của một vài T-72 đã đếm được khoảng 10 vết lõm từ đạn xuyên giáp của địch. Mặc dù vậy, các xe tăng đã duy trì được khả năng chiến đấu và không bị loại khỏi vòng chiến. Trong cùng thời điểm đó, đạn pháo 125mm trên T-72 đủ khả năng bắn thủng đầu xe tăng địch ở tầm xa 2000 mét. Theo lời từ một sĩ quan Liên Xô làm cố vấn trong quân đội Syria, sau khi trúng đạn D-81TM từ cự ly khoảng 1.200 mét, tháp pháo của xe tăng Israel đã bị vỡ tung từ đốc pháo. Theo tài liệu của Syria, các xe T-72 của họ đã tiêu diệt hàng chục xe tăng địch mà không chịu tổn thất nào (11 xe T-72 bị mất trong cuộc chiến đều là do bị bộ binh Israel trang bị tên lửa chống tăng [[TOW]] phục kích bắn vào nóc xe)<ref>V.Ilin và M.Nikolski. "Liban-82. Israel có chiến thắng hay không?" Số 1 tạp chí Vũ khí và kỹ thuật năm 1997</ref>
Trong thời gian chiến dịch "Bão táp sa mạc" năm 1991, T-72M có mặt trong quân đội Iraq chống lại liên quân do Mỹ chỉ huy. Lực lượng T-72M khá đông đảo của [[Iraq]] (500 chiếc) đã bị xe tăng M1 Abrams và trực thăng [[AH-64 Apache]] của Mĩ đánh thiệt hại nặng (mặc dù nguyên do chủ yếu là sự yếu kém của binh lính Iraq và các mẫu T-72M của Iraq là phiên bản xuất khẩu đã bị cắt giảm tính năng). Một loạt các thông số kỹ thuật quan trọng của T-72M phần nào đó so sánh được với M1 và M1IP – vẫn còn được trang bị pháo chính 105mm, nhưng với M1A1HA (phiên bản tăng cường giáp và trang bị pháo 120mm mới nhất của phương Tây), T-72M không có chỉ số kỹ thuật so sánh được. Các biến thể sau cùng của M1 Abrams được bảo vệ trong thiết kế giáp đầu xe tốt, có các loại đạn xuyên giáp dưới cỡ nòng mạnh với lõi đạn bằng uranium nghèo, các khí tài quan sát, thông tin liên lạc hiện đại, đồng thời hệ thống điều khiển vũ khí được tăng cường khả năng tự động hóa. Trong khi đó, các xe tăng T-72M của Iraq là phiên bản xuất khẩu bị cắt giảm tính năng, nó thua kém hoàn toàn cả về hỏa lực và vỏ giáp so với các phiên bản T-72S và T-72B của quân đội Liên Xô (ví dụ: T-72M của Iraq vẫn sử dụng loại đạn xuyên giáp cũ 3BM9 vốn đã bị Liên Xô loại bỏ từ năm 1973, sức xuyên phá của loại đạn này chỉ bằng một nửa so với đạn 3BM42 kiểu mới của T-72B Liên Xô<ref>http://fofanov.armor.kiev.ua/Tanks/ARM/apfsds/ammo.html</ref>
== Các quốc gia sử dụng ==
|