Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trao đổi dữ liệu điện tử”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
chỉnh lại văn phong
n chính tả, replaced: sai xót → sai sót
Dòng 1:
'''Trao đổi dữ liệu điện tử''' (Electronic Data Interchange - EDI) là sự truyền [[Thông tin|thông tin]] từ máy tính gửi đến [[Máy tính|máy tính]] nhận bằng phương tiện điện tử, trong đó có sử dụng một số định dạng chuẩn nhất định nào đó. Theo Luật thương mại quốc tế của Ủy ban Liên hợp quốc, việc trao đổi dữ liệu điện tử được định nghĩa như sau: "Trao đổi dữ liệu điện tử (EDI) là việc chuyển giao thông tin từ [[Máy tính|máy tính điện tử]] này sang máy tính điện tử khác bằng phương tiện điện tử, có sử dụng một tiêu chuẩn đã được thỏa thuận để cấu trúc thông tin".<ref>{{chú thích web
| last = Kantor
| first =
Dòng 12:
</ref>
 
EDI là hình thức [[thương mại điện tử]] đầu tiên được sử dụng trong [[Doanh nghiệp|doanh nghiệp]], và đã tồn tại nhiều năm trước đây, trước khi chúng ta nói tới thuật ngữ [[Thương mại điện tử|thương mại điện tử]]<ref>"[http://www.peterindia.net/E-businessOverview.html E-Business and E-Commerce]" - Peterindia</ref>. Cho đến nay EDI vẫn là các giao dịch quan trọng bậc nhất trong thương mại điện tử [[Doanh nghiệp với Doanh nghiệp|B2B]]. Các dữ liệu giao dịch trong giao dịch B2B bao gồm các thông tin được chứa đựng trong các [[Hóa đơn|hoá đơn]], phiếu đặt hàng, yêu cầu báo giá, vận đơn và báo cáo nhận hàng<ref>"[http://ecommerce.hostip.info/pages/422/E-Procurement.html E-Procurement - PROCUREMENT METHODS, PROS AND CONS]"</ref>. Với EDI, các hóa đơn, đơn đặt hàng, vận đơn, yêu cầu báo giá, báo cáo nhận hàng và các tài liệu kinh doanh điện tử khác có thể được xử lý trực tiếp từ máy tính của các công ty phát hành để công ty tiếp nhận, với khoản tiết kiệm lớn trong thời gian, chi phí và tránh được nhiều sai sót thường gặp của truyền thông truyền thống 'trên giấy'. Các tiêu chuẩn EDI đang được phổ biến và ứng dụng trong doanh nghiệp như các tiêu chuẩn của Liên hợp quốc hoặc tiêu chuẩn quốc tế: ANSI ASC X12, EDIFACT (hay UN/ EDIFACT), [[XML]], TXT,...
 
== Quá trình phát triển của EDI ==
Các tiêu chuẩn EDI ra đời đầu tiên của [[Hoa Kỳ]] về việc vận chuyển [[Hàng hóa|hàng hóa]] do Ủy ban phối hợp dữ liệu giao thông vận tải (TDCC) đưa ra. Sau đó, EDI được áp dụng trong một số ngành công nghiệp dựa trên nhu cầu cá nhân của ngành công nghiệp đó, bao gồm: WINS áp dụng cho công nghiệp kho bãi, VICS dùng cho ngành bán lẻ ở Mỹ và TRADACOMS bán lẻ ở Châu Âu, ngành công nghiệp hàng hải DISH, AIAG công nghiệp ô tô ở Mỹ hay Odette công nghiệp ô tô của Châu Âu,... Sau đó, các ứng dụng EDI là trưởng thành hơn.
 
Vì đối tượng của hoạt động [[Kinh doanh|kinh doanh]] thường không được giới hạn trong một ngành công nghiệp duy nhất, do vậy vào năm 1979, [[ANSI|Viện Tiêu chuẩn Quốc gia Hoa Kỳ (ANSI)]] dựa theo tiêu chuẩn của TDCC và tham khảo tiêu chuẩn công nghiệp EDI khác cho ra đời tiêu chuẩn ANSI ASC X12. Mặt khác, [[Châu Âu|châu Âu]] cũng phát triển tích hợp các tiêu chuẩn EDI vào đầu năm 1980 đề xuất TDI (tiêu chuẩn trao đổi dữ liệu thương mại) và GTDI (Hướng dẫn cho trao đổi dữ liệu thương mại).
 
Vì rất nhiều các doanh nghiệp tham gia vào thị trường quốc tế và trao đổi dữ liệu điện tử từ nhiều nước khác nhau nên phát sinh nhu cầu mở rộng EDI trên một cơ sở toàn cầu. Do đó, năm 1987, Liên hợp quốc đã cung cấp một tập tiêu chuẩn quốc tế EDIFACT (hay UN/ EDIFACT). Nó thực chất là tổ hợp của các tiêu chuẩn Hoa Kì ASC X12 với các tiêu chuẩn trao đổi dữ liệu thương mại (TDI) được phát triển ở Anh và được dùng khắp Châu Âu.
Dòng 28:
 
== Một số tiêu chuẩn EDI ==
Chuẩn EDI được xây dựng và phát triển năm 1982 và đưa vào sử dụng năm 1985. Một bộ chuẩn EDI là một khung hướng dẫn cho các định dạng [[Dữ liệu|dữ liệu]] thống nhất dùng để tạo những phiên bản điện tử đọc được bằng máy tính thay thế cho tài liệu giấy truyền thống<ref>Theo Docprocess - "''[http://www.doc-process.com/docprocess/?p=2014&lang=en EDI – a brief histor]''[http://www.doc-process.com/docprocess/?p=2014&lang=en y]" đưa ra ngày 30/11/20</ref>.
 
Một số tiêu chuẩn EDI chính:
Dòng 69:
Để ứng dụng quy trình EDI thì giữa các doanh nghiệp đối tác với nhau thì cần phải yêu cầu những bên tham gia cần phải tích hợp hệ thống EDI. Các bên đối tác tham gia sẽ gửi và nhận dữ liệu điện tử dưới dạng chuẩn EDI. Và hiện nay thông thường sử dụng dạng chuẩn là UN/EDIFACT.
 
- Bên gửi chuẩn bị tài liệu điện tử để gửi đi: Những dữ liệu điện tử của bên gửi sẽ được mã hóa dưới dạng chuẩn EDI dựa vào hệ thống phần mềm của họ trước khi gửi đi để đảm bảo an toàn, bảo mật dữ liệu khi truyền tải.</br /> - Dịch dữ liệu để truyền tải: Từ bộ chuyển đổi của EDI, phong bì EDI cho dữ liệu modern cần truyền tải để chuẩn bị truyền dữ liệu thông qua các phương tiện điện tử.</br /> - Truyền tải dữ liệu:
 
+ Cách 1: Truyền EDI thông qua môi trường mạng Internet công cộng.
Dòng 94:
+ Cải thiện chất lượng thông tin, cung cấp thông tin một cách chính xác do giảm các lỗi sai sót vì nhập lại số liệu một cách thủ công nhiều lần.
 
+ Sử dụng EDI có thể làm giảm thời gian chu chuyển dòng tiền mặt, cải thiện các giao dịch kinh doanh và các mối quan hệ với đối tác, [[Khách hàng|khách hàng]]. Hệ thống lưu trữ của EDI giúp chắc chắn rằng văn bản đã được giao đến đối tác và có thể theo dõi lộ trình, đường đi của hàng hóa trong từng giai đoạn.
 
'''''-      Tăng hiệu quả kinh doanh'''''
Dòng 100:
+ Tự động hoá các công việc trên giấy cho phép nhân viên để tập trung vào các nhiệm vụ có giá trị cao hơn và cung cấp cho họ những công cụ để làm việc hiệu quả hơn. EDI giúp giảm thiểu công sức của nhân viên và giúp hạn chế những chậm trễ hay sai lỗi thường đi kèm trong việc xử lý chứng từ bằng tay.
 
+ Xử lý nhanh chóng các tài liệu kinh doanh một cách chính xác, giảm bớt tình trạng sai xótsót trong đơn đặt hàng, hóa đơn,… giúp giảm đi các trường hợp bồi thường, bị hủy bỏ đơn đặt hàng do sai lỗi.
 
+ [[Tự động hóa|Tự động hoá]] việc trao đổi dữ liệu giữa các ứng dụng qua một [[Chuỗi cung ứng|chuỗi cung ứng]] có thể đảm bảo rằng dữ liệu kinh doanh quan trọng được gửi về thời gian và có thể được theo dõi trong thời gian thực. Người bán được hưởng lợi từ việc cải thiện dòng tiền và giảm chu kỳ dòng vận chuyển tiền mặt.
 
+ EDI giúp giảm thời gian lưu kho, giảm số lượng [[Hàng tồn kho|hàng tồn kho]] vì nó được tích hợp cùng với hệ thống lưu kho tự động,
 
+ Chu trình giao dịch thương mại nhanh hơn, giúp đáp ứng nhu cầu khách hàng hiệu quả hơn.
Dòng 119:
 
== Giao thức truyền tải ==
EDI là cần thiết để vận chuyển các dữ liệu cần thiết từ máy tính gửi qua các điểm trung gian bất kỳ tới máy tính nhận.
 
- Các giao thức cổ điển
 
+ X.400 e-mail tiêu chuẩn của ITU
 
+ OFTP 1 có thể sử dụng ISDN, [[TCP/IP|TCP / IP]], X.25 hoặc X.31 Fit
 
+ FTAM File Transfer truy cập và quản lý
 
- Ngoài ra, tất nhiên, có các "''giao thức Internet''" được sử dụng, đặc biệt là:
 
+ [[SMTP]]: Internet e-mail
 
+ [[Hypertext Transfer Protocol|HTTP]]
 
+ [[FTP|FTP: File Transfer Protocol]]
 
- Dựa trên [[IP|giao thức Internet]], có những tiêu chuẩn truyền thông ngoài việc vận chuyển dữ liệu còn có các tiêu chuẩn về [[Mã hóa|mã hóa]], [[Xác thực|xác thực]] và nén. Ví dụ như:
 
+ AS1 Internet EDIINT: Protocol (áp dụng SMTP)
 
+ AS2 Internet EDIINT: Protocol (áp dụng HTTP)
 
+ AS3 Internet EDIINT: Protocol (áp dụng FTP)
 
- EBICS Ngân hàng điện tử truyền thông Internet Standard (HTTP)
 
- OFTP2 Odette File Transfer: Protocol 2, dựa trên TCP / IP
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Trao_đổi_dữ_liệu_điện_tử”