thị xã Sơn La có một nhà tù đã được ví làLà "địa ngục trần gian" để giam cầm, đầy ải những người yêu nước Việt Nam, những chiến sĩ cộng sản dám đứng lên đấu tranh, lãnh đạo quần chúng giành lại độc lập cho Tổ quốc, tự do, bình đẳng, bác ái cho mọi người. Ðã bị đầy ải lên nhà tù Sơn La thì mạng sống rất mong manh, bởi ngoài khí hậu khắc nghiệt, là sự đầy ải, tra tấn tàn bạo của bọn cai ngục. "Nước Sơn La, mà Tạ Bú", lên đây rất khó có ngày về. Nhà thơ cách mạng Xuân Thủy, năm 1941, khi bị đầy lên nhà tù Sơn La đã viết: "Lờ mờ cửa ngục thông ba lỗ/ Thăm thẳm hầm giam sâu mấy tầng/ Tháng tháng cơm xôi đau cả bụng/ Ðêm đêm sàn đá buốt sau lưng/ Ai ơi sốt rét đừng ra máu/ Non nước chờ xem ta vẫn vùng".
