Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tây Âu”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 16:
|}
]]
'''Tây Âu''' là 1một khái niệm [[chính trị]] – [[xã hội]] xuất hiện trong thời kỳ [[Chiến tranh Lạnh]] để chỉ khu vực của [[châu Âu]], nằm kề các nước thuộc [[khối Warszawa]] và [[Nam Tư]] về [[hướng Tây|phía tây]]. Đây là hệ thống [[chính trị]] và [[kinh tế]] đối lập với [[Đông Âu]], vốn là khu vực chịu ảnh hưởng của [[Liên Xô]] từ sau [[Chiến tranh thế giới thứ hai]]. [[Thuật ngữ]] này được dùng khi đề cập đến yếu tố [[kinh tế]], [[chính trị]], [[lịch sử]] hơn là nói về sự phân cách [[đất|đất đai]] cụ thể. Các [[quốc gia]] trung lập được xác định theo bản chất bộ máy [[chính trị]].
 
Ranh giới [[văn hóa]] và [[tôn giáo]] giữa '''Tây Âu''' và [[Đông Âu]] xen phủ lẫn nhau, không đơn giản phân định 1một cách chính xác bởi những biến động [[lịch sử]].
 
== [[Các quốc gia Tây Âu]] ==
 
Tên gọi Tây Âu thường gắn liền với chế độ [[dân chủ tự do]], [[chủ nghĩa tư bản]] và cũng đi đôi với khái niệm [[Liên minh châu Âu]]. Phần lớn các [[quốc gia]] trong vùng này có cùng văn hóa [[phương Tây]], và nhiều ràng buộc, gắn bó [[chính trị]], [[kinh tế]] và [[lịch sử]] với các nước [[Bắc Mỹ]], [[Nam Mỹ]] và [[châu Đại Dương]] (xem thêm [[thế giới phương Tây]]). Nói tổng quát, khu vực này gồm các nước [[châu Âu]] có thu nhập đầu người cao, đó cũng là các nước thuộc [[Thế giới thứ nhất]] ở [[châu Âu]]:
* {{flagcountry|Andorra}}
* {{flagcountry|Austria}}
Dòng 44:
* {{flagcountry|United Kingdom}}
 
Nói theo cách khác, '''Tây Âu'''1một khu vực của [[châu Âu]] với định nghĩa cụ thể về [[địa lý]] không chặt chẽ, tuy vậy yếu tố khác biệt với [[Đông Âu]] về [[chính trị]][[văn hóa]] là rõ ràng hơn. Định nghĩa của [[Liên Hiệp Quốc]] <ref>{{chú thích web | url = http://unstats.un.org/unsd/methods/m49/m49regin.htm#europe | tiêu đề = United Nations Statistics Division | author = | ngày = | ngày truy cập = 14 tháng 2 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref> xác định '''Tây Âu''' gồm 9 [[quốc gia]]:
* {{flagcountry|Austria}}
* {{flagcountry|Belgium}}
Dòng 60:
Sự dị biệt giữa hai nửa đông-tây được củng cố trong thời [[Trung Cổ]] bởi một số sự kiện. [[Đế quốc Tây La Mã|Đế chế Tây La Mã]] sụp đổ đã khởi đầu cho thời Trung Cổ. Trái lại, [[Đế quốc Đông La Mã|Đế chế Đông La Mã]], được biết đến với cái tên Đế chế Byzantine, đã tồn tại và phát triển thêm 1.000 năm. Đế chế Frankish trỗi dậy ở phía tây và đặc biệt là Schism Vĩ đại đã chính thức chia rẽ nhánh Thiên chúa phía đông với phía tây, làm trầm trọng thêm dự cách biệt về văn hoá và tôn giáo giữa Đông Âu và Tây Âu.
 
Sự chinh phục [[Đế chế Byzantine]] – trung tâm của [[chínhChính Thốngthống giáo Đông phương|nhà thờ Cơ đốc Chính thống]] bởi Đế quốc Hồi giáo Ottoman ở thế kỷ 15 và sự phân mảnh dần dần của Đế quốc La Mã thần thánh (trước đó là Đế chế Frankish) đã dẫn đến sự thay đổi tầm quan trọng trong khái niệm xung khắc [[Giáo hội Công giáo Rôma|Công giáo La Mã]] hoặc [[Tin Lành|Tin lành]] với [[Nhà thờ Cơ đốc chính thống]] ở [[Châu Âu]].
 
Các sự kiện [[Phục Hưng]], [[Cải cách Kháng Cách]] của [[Martin Luther]] và [[chống Kháng cách]] của [[Giáo hội Công giáo Rôma|Giáo hội Công giáo]], [[thời kỳ Khai sáng|thế kỷ ánh sáng]], [[Cách mạng Pháp]] và [[Cách mạng công nghiệp|Cách mạng Công nghiệp]] được coi là những trải nghiệm hình thành nền văn hoá và đặc trưng của Tây Âu. Tất cả những sự kiện lịch sử và phát triển văn hoá này đều mang đến ảnh hưởng tới khái niệm Tây Âu.
 
== Chiến tranh lạnh ==
Trong giai đoạn cuối của [[Chiến tranh thế giới thứ hai|Thế chiến thứ hai]], tương lai của châu Âu được định đoạt tại [[Hội nghị Yalta]] năm 1945 bởi các nguyên thủ quốc gia khối [[Khối Đồng Minh thời Chiến tranh thế giới thứ hai|Đồng Minh]] gồm [[Thủ tướng]] nước Anh [[Winston Churchill]], [[Tổng thống Hoa Kỳ]] [[Franklin D. Roosevelt|Franklin Delano Roosevelt]] và thủ tướng [[Liên Xô]] [[Iosif Vissarionovich Stalin|Joseph Stalin]].
 
Châu Âu thời hậu chiến sẽ bị chia cắt thành hai nửa: phía tây chủ yểu bị chi phối bởi Hoa Kỳ và phía đông với sự kiểm soát của Liên Xô. Cùng với sự khởi đầu của Chiến tranh lạnh, châu Âu bị ngăn đôi bởi [[Bức màn sắt]].
Dòng 73:
{{cquote|Từ Stettin bên bờ [[biển Baltic]] cho đến Trieste của [[biển Adriatic]], một bức màn sắt đã được dựng lên giữa lục địa. Nằm sau làn ranh này là nhưng thủ đô của các quốc gia Trung và Đông Âu: [[Warszawa|Warsaw]], [[Berlin]], [[Praha]], [[Viên]], [[Budapest]] và [[Sofia]]; toàn bộ các thành phố này và dân chúng ở đó nằm trong cái mà tôi phải gọi là phạm vi ảnh hưởng của Xô-viết, và họ phải tuân thủ, dù ở hình thức này hay dạng khác, không chỉ sự chi phối của Liên Xô, mà trong nhiều trường hợp và ở mức độ rất cao, sự kiểm soát ngày càng gắt gao từ [[Moskva|Mát-xcơ-va]]. }}
 
Mặc dầu một số [[quốc gia]] là trung lập, nhưng họ được xếp loại ở Đông hay Tây Âu dựa vào bản chất hệ thống kinh tế và chính trị. Sự chia cắt này quy định nhận thức và hiểu biết của Tây Âu và những biên giới của nó với Đông Âu cho đến ngày nay.
 
== Những thay đổi về mặt chính trị gần đây ==
[[Thế giới]] đã thay đổi sâu sắc kể từ khi [[Bức màn sắt]] (1một [[khái niệm]] chỉ sự phân cách khu vực ảnh hưởng bởi [[Liên Xô]] và khu vực chịu ảnh hưởng bởi [[Hoa Kỳ]]) sụp đổ năm [[1989]]. [[Cộng hòa Dân chủ Đức]] sáp nhập vào [[Đức|Cộng hòa Liên bang Đức]] trong [[hòa bình]]. [[Khối Warszawa]] và [[Hội đồng Tương trợ Kinh tế]] giải thể và [[Liên Xô|Liên bang Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết]] chấm dứt sự tồn tại sau 74 năm, các [[quốc gia]] thành viên dần tách ra trở thành [[độc lập]].
 
Mặc dù [[thuật ngữ]] '''Tây Âu''' được định nghĩa từ trong [[Chiến tranh Lạnh]], nó vẫn được sử dụng cho dù sự đối đầu này đã chấm dứt hơn 15 năm. Từ ngữ này được sử dụng phổ biến trên các [[phương tiện]] thông tin đại chúng và đời sống hàng ngày ở [[châu Âu]] và mọi nơi khác.
 
Cùng với quá trình đông tiến mạnh mẽ và nhanh chóng của [[Liên minh châu Âu]], '''Tây Âu''' ngày càng trở nên ít tính tượng trưng cho liên minh [[kinh tế]][[chính trị]][[tiền tệ]] này.
 
==Cơ quan lập pháp==
Dòng 110:
Hiện nay, Tây Âu được hiểu là bao gồm
* [[Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland|Anh quốc]] và [[Cộng hòa Ireland]]
* Các nước [[Benelux|khối Benelux]] gồm [[Bỉ]], [[Luxembourg]] và [[Hà Lan]]
* [[Pháp]] và [[Monaco]]
* [[Đức]]