Là một trong 6 đại đoàn chủ lực đầu tiên của Quân dội nhân dân Việt Nam, Sư đoàn 320 được thành lập vào đầu tháng 1 năm 1951 tại khu rừng Mống Lá, huyện [[Nho Quan]], tỉnh [[Ninh Bình]] với mật danh là "Đại đoàn Đồng Bằng" <ref>[http://dictionary.bachkhoatoanthu.gov.vn/default.aspx?param=163DaWQ9MjQwNTAmZ3JvdXBpZD0ma2luZD1zdGFydCZrZXl3b3JkPXM=&page=11 Sư đoàn 320, Quân đội Nhân dân Việt Nam] trên Bách khoa toàn thư Việt Nam</ref>. Ngày 16 tháng 1 năm 1951, Đại đoàn Đồng Bằng ra quân trận đầu, diệt 9 đồn địch tại Kim Bí, Tây Đằng, Phố Ná, Vật Lại, Vật Phụ, Cao Độ, Phú Hữu, Quang Húc, Cao Lĩnh, Cao Độ. Từ đó, ngày [[16 tháng 1]] năm 1951 trở thành ngày truyền thống của Sư đoàn 320, Quân đội Nhân dân Việt Nam Đại đoàn trưởng kiêm chính ủy đầu tiên là Thiếu tướng [[Văn Tiến Dũng]]. Phó Chính ủy Đại đoàn là đồng chí Vũ Oanh. Đại đoàn phó (từ tháng 12/1951): Nguyễn Thế Lâm. Đến ngày 7 tháng 2 năm 1951, Đại đoàn Đồng Bằng mới làm lễ ra mắt tại [[Yên Quang, Nho Quan#Đình Mống Lá|đình Mống Lá]], xã [[Yên Quang, Nho Quan|Yên Quang]] huyện [[Nho Quan]], tỉnh [[Ninh Bình]].