Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Triều Tiên Thế Tổ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
De Ying (thảo luận | đóng góp)
nKhông có tóm lược sửa đổi
De Ying (thảo luận | đóng góp)
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 41:
{{FixBunching|end}}
 
'''Triều Tiên Thế Tổ''' (1417 – 1468, trị vì 1455-1468) là vị vua thứ bảy của [[nhà Triều Tiên]], húy là '''Yi Yu'''. Ông sinh năm 1417, là con trai thứ hai của vua [[Triều Tiên Thế Tông]] - vị vua vĩ đại của đất nước [[Triều Tiên]]. Từ nhỏ, ông đã được biết đến là người văn võ song toàn. Đặc biệt với tài võ thuật, bắn cung, ông rất nổi tiếng trong triều đình. Thế Tông tin tưởng và giao cho ông nhiều trọng trách quan trọng. Giống như vua cha, ông cũng là một nhà quân sự tài giỏi, dù chưa một lần cầm quân. Năm 1428, ông được phong làm '''đại vương tử Suyang''', có uy vọng rất lớn trong triều đình.
[[Thế Tổ]] của [[nhà Triều Tiên]] (1417 - 1468 ; trị vì : 1455–1468). Ông là vị vua thứ 7 của triều đại nhà Lý - Triều Tiên, sinh vào năm 1417, tên là '''Yi Yu''', là con trai của vua [[Thế Tông đại vương]].
 
Sau khi [[Triều Tiên Thế Tông]] chaĐại của ôngVương băng hà, người anh trai khác mẹ của ông là [[Triều Tiên Văn Tông]] lên ngôi,. nhưngNhưng chỉkhông 2 nămlâu sau đãđó mệnhcũng chungbị bệnh rồi qua đời. SauNgôi đó,vua được truyền cho con trai của Văn Tông lúc ấy mới 12 tuổi nối- ngôi, làtức vua [[Triều Tiên Đoan Tông]]. Vua Đoan Tôngmới còn quá nhỏ để có thể tự mình giải quyết công việc, cho nên việctất nướccả rơimọi vàoquyền taybính củađều ngoạinằm thíchtrong tay [[Hwangbo In]]quyềntướng thần [[Kim Jongseo]]., Bọnngười đảng pháinổi củatiềng bị nhiều chỉ trích. Kim Jongseo táccùng oai tácđảng quái,muốn tận dụng cơ hội này để phát triển thế lực của chúng nên ra sức hãm hại những người trong hoàng gia chống đối đến thế lực của chúng. Mục tiêu mà chúng muốn tiêu diệt trước hết chính là hoàngđại vương tử Suyang (chính là vua Thế Tổ), và 1 người hoàngvương tử khác - đó[[Đại hoàngvương tử Anpyong]].
Từ nhỏ, ông nổi tiếng là người văn võ song toàn. Đặc biệt là với tài võ thuật, bắn cung, ông rất nổi tiếng trong triều đình. Phụ hoàng ông rất tin tưởng ông, giao cho ông những chức vụ chỉ huy quân đội. Là một vị tướng cầm binh quyền, ông không phụ lòng kỳ vọng của vua cha mình, luôn là một chiến tướng bách chiến bách thắng. Năm 1428, ông được phong là '''Đại hoàng tử Suyang''', có uy vọng rất lớn trong triều đình.
 
Trong thời gian nguy hiểm ấy, Suyang quyết không chịu thua, ông liên kết với những người có tài, trọng dụng viên cố vấn [[Han Myeong-hoe]], thường xuyên bày mưu tính kế để tồn tại trong chính quyền [[Triều Tiên]]. Han Myeonghoe khuyên Suyang nên làmra một hành độngtay lớntrước để giành chính quyền lực về tay mình., Suyang y theo kế, và. thángTháng 10 năm 1453, ông ra tay giết chết Kim Jongseo và băng đảng của hắn, rồi giành lấy quyền hành từvề tay mình. Đó quả là 1 hành động lớn lao mà chưa ai dám nghĩ tới.
Sau khi [[Triều Tiên Thế Tông]] cha của ông băng hà, người anh trai khác mẹ của ông là [[Triều Tiên Văn Tông]] lên ngôi, nhưng chỉ 2 năm sau đã mệnh chung. Sau đó, con trai của Văn Tông mới 12 tuổi nối ngôi, là vua [[Triều Tiên Đoan Tông]]. Vua Đoan Tông còn quá nhỏ, nên việc nước rơi vào tay của ngoại thích [[Hwangbo In]] và quyền thần [[Kim Jongseo]]. Bọn đảng phái của Kim Jongseo tác oai tác quái, ra sức hãm hại những người trong hoàng gia chống đối đến thế lực của chúng. Mục tiêu mà chúng muốn tiêu diệt trước hết chính là hoàng tử Suyang (chính là vua Thế Tổ), và 1 người hoàng tử khác - đó là [[Đại hoàng tử Anpyong]].
 
Sau đó, ông hạ lệnh bắt giam hoàngvương tử Anpyong, vì sợ Anpyong sẽ tranh quyền của mình, rồi đày ải vị hoàngvương tử này đi, về sau còn ra lệnh giết chết Anpyong. Cuối cùng, năm 1455, ông bức vua Đoan Tông phải nhường ngôi cho mình, rồi ông lên ngôi, khai báo mình là vị vua thứ 7thứ bảy của triều Lý[[nhà Triều Tiên]], tức vua '''Triều Tiên Thế Tổ'''. Vua Đoan Tông bị phế làm hoàngvương tử, và về sau Đoan Tông với người em của mình là Geumsung bị Thế Tổ đầu độc chết khi họ có ý định lật đổ vua Thế Tổ. Năm đó, vua Đoan Tông chỉ mới 16 tuổi.
Trong thời gian nguy hiểm ấy, Suyang quyết không chịu thua, ông liên kết với những người có tài, trọng dụng viên cố vấn [[Han Myeong-hoe]], thường xuyên bày mưu tính kế để tồn tại trong chính quyền Triều Tiên. Han Myeonghoe khuyên Suyang nên làm một hành động lớn để giành chính quyền về tay mình. Suyang y theo kế, và tháng 10 năm 1453, ông ra tay giết chết Kim Jongseo và băng đảng của hắn, rồi giành lấy quyền hành từ tay mình. Đó quả là 1 hành động lớn lao mà chưa ai dám nghĩ tới.
 
Sau đó, ông hạ lệnh bắt giam hoàng tử Anpyong, vì sợ Anpyong sẽ tranh quyền của mình, rồi đày ải vị hoàng tử này đi, về sau còn ra lệnh giết chết Anpyong. Cuối cùng, năm 1455, ông bức vua Đoan Tông phải nhường ngôi cho mình, rồi ông lên ngôi, khai báo mình là vị vua thứ 7 của triều Lý Triều Tiên, tức là vua '''Triều Tiên Thế Tổ'''. Vua Đoan Tông bị phế làm hoàng tử, và về sau Đoan Tông với người em của mình là Geumsung bị Thế Tổ đầu độc chết khi họ có ý định lật đổ vua Thế Tổ. Năm đó, vua Đoan Tông chỉ mới 16 tuổi.
 
Việc lên ngôi của Thế Tổ là việc không chính đáng. Để lên ngai vàng, ông ta đã giết quá nhiều người, hại cả người cháu của mình là Đoan Tông, bàn tay của ông thấm quá nhiều máu. Nhưng khi lên ngôi, ông tỏ ra là một vị vua khoan từ, cai trị đất nước rất giỏi, sắp đặt chính thể rất tài tình, công cuộc trị vì đời vua Thế Tổ rất có đường lối, đất nước lại đến một thời thịnh thế không kém gì đời vua Triều Tiên Thế Tông, dân chúng lại được hưởng thái bình. Trước hết, Thế Tổ tăng cường sức mạnh cho chính quyền trung ương, mọi quyền hành tập trung về tay vua, tức là làm cho chính quyền trung tâm thêm mạnh và gây suy yếu cho chính quyền địa phương, buộc họ phải tuân lệnh theo triều đình, giảm đi quyền hành của các quan trưởng các địa phương, để cho họ không dám làm điều gì trái với chính lệnh của nhà nước. Về việc này cho ông theo đường lối như vua [[Triều Tiên Thái Tông]]. Việc đối nội trong nước tương đối yên ổn.
 
Đối với bên ngoài, với [[nhà Minh]], ông dùng chính sách thần phục họ. Còn với những nước khác, ông cũng tỏ ra Triều Tiên là một nước độc lập, và có sức mạnh riêng. Năm 1460 và năm 1467, ông lần lượt đem quân Bắc tiến, đánhtấn nhau vớicông bộ tộc [[Nữ Chân]], giành nhiều thànhthắng cônglợi.
 
Thời vua Thế Tổ, không chỉ việc chính trị tốt lành, mà những cái khác cũng phát triển cao. Vua quan tâm phát triển kinh tế, khuyến nông, trọng giáo dục, khích lệ những người học thức viết sách, dùng chính sách đúng đắn với mọi tôn giáo,trọng [[đạo Nho]] phái [[Chu Tử]],v.v...Đặc biệt là trong thời ông, một hình luật mới được ban ra với nhiều điều luật tiến bộ, được sử dụng trong nước, là bộ luật mới mẻ của nhà Triều Tiên.