Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ký lục”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
'''Ký lục''' (chữ Hán: 記錄, tiếng Anh: Surveillance Commissioner), tiền thân chức [[Án sát sứ]] thời [[Minh Mạng]] sau này, là một văn thần thời [[Lê Thánh Tông]], vị trưởng quan ty Xá sai thời [[chúa Nguyễn]] và quan thứ 3 ở trấn thời [[Gia Long]].<sup>[[Cai bạ#cite note-:0-1|[1]]]</sup> Thời [[Minh Mạng]], chức Ký lục được đổi thành chức [[Tham hiệp trấn]] và vài năm sau, lại được đổi thành chức [[Án sát sứ]], đều là các chức quan thứ 3 ở tỉnh sau [[Trấn thủ]] hoặc [[Tổng đốc]] và [[Bố chính sứ]].
'''Ký Lục''' (chữ Hán: 記錄, tiếng Anh: Activity Recorder) là một chức quan văn trong các triều đại Việt Nam. Ký lục cùng [[Cai bạ]] là phụ tá của quan [[Trấn thủ]] (Trấn thủ, Cai bạ, Ký lục) lãnh trách nhiệm trông coi mọi mặt hành chính tại một trấn. Thời [[Nhà Nguyễn|Nguyễn]], Ký lục trật Chánh Tứ phẩm.<ref>{{Chú thích web|url=https://vi.wikipedia.org/wiki/Quan_ch%E1%BA%BF_nh%C3%A0_Nguy%E1%BB%85n#Quan_ch.E1.BA.BF_tri.E1.BB.81u_Gia_Long|title=Quan chế thời Nguyễn}}</ref>
 
Thời [[Lê Thánh Tông]] năm 1470, Ký lục phụ trách việc ghi chép hành vi hoặc đạo đức của các quan võ. Sang thời [[chúa Sãi]] năm 1614, Ký lục giữ chức trưởng quan ty Xá sai coi việc văn án từ tụng. Năm 1744, Ký lục đổi làm bộ Lại giữ thêm việc lựa chọn, phong quan tước. Thời [[chúa Nguyễn]] và thời [[Nhà Nguyễn|Nguyễn]] Gia Long, Ký lục thường được biết đến là chức quan văn tại công đường các trấn, cùng với [[Cai bạ]], là phụ tá của quan Trấn thủ (Trấn thủ, Cai bạ, Ký lục) coi mọi mặt hành chính tại một dinh hoặc trấn. Thời [[Nhà Nguyễn|Nguyễn]], sau [[Hành chính Việt Nam thời Nguyễn#C.E1.BA.A3i c.C3.A1ch h.C3.A0nh ch.C3.ADnh|cuộc cải cách hành chính]] năm [[Minh Mạng]] 12 Tân Mão 1831, chức Ký lục xưa, thời kỳ này được đổi lại là [[Án sát sứ]], là một trong bốn quan cấp tỉnh ([[Bố chính sứ|Bố chính]], [[Án sát sứ|Án sát]], [[Đốc học]], [[Lãnh binh]]) hợp thành một bộ tham mưu thân cận nhất của [[Tổng đốc]] để chỉ đạo hoạt động ở tỉnh và ở các cấp phủ, huyện, tổng, xã.
Tuy nhiên, tại các công đường ở quân doanh, các trấn, dinh đều có Ký lục, quan hàm cao thấp khác nhau. Có Ký lục làm xã phó hoặc chuyên thu thuế ở Bản Đường quan. Có ký lục lại được tuyển làm tham mưu trong các cuộc bình định hoặc chinh phạt như Ký lục dinh [[Bố chính sứ|Bố Chính]] là [[Nguyễn Cư Trinh]] được giao trọng trách cùng [[Thống suất]] Thiện Chính chinh phạt [[Chân Lạp]].
 
Tuy nhiên, ngoài chức Ký lục trên ra, tại các công đường ở quân doanh, các trấn, dinh đều có Ký lục, quan hàm cao thấp khác nhau. Các ký lục này phần lớn phụ trách các công việc sao chép văn án hoặc an ninh hành chính. Có Ký lục làm xã phó hoặc chuyên thu thuế ở Bản Đường quan.
Chức Ký lục thường được biết đến là chức quan văn tại công đường các trấn, cùng với [[Cai bạ]], là phụ tá của quan Trấn thủ (Trấn thủ, Cai bạ, Ký lục) coi mọi mặt hành chính tại một trấn thời [[chúa Nguyễn]] và thời [[Nhà Nguyễn|Nguyễn]].
 
Về phẩm trật, thời [[Nhà Nguyễn|Nguyễn]] [[Gia Long]]:<sup>[[Cai bạ#cite note-2|[2]]]</sup>
* Chánh tam phẩm văn giai: Ký lục công đường các dinh
* Chánh cửu phẩm văn giai: Ký lục mới vào ở các phủ
 
== Lịch Sử ==