Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Người Pa Kô”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi |
nKhông có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 1:
[[Tập tin:Pak-Oh children pick greens.jpg|nhỏ|300px|phải|Trẻ em người Pa Kô]]▼
'''Người Pa Kô''' theo nghĩa trong [[tiếng Tà Ôi]] thì "Pa" là ''phía'', "Kô" là ''núi'', tức là '''người bên núi'''. Họ có vùng cư trú truyền thống là Trung Việt Nam và Nam [[Lào]] <ref name=vov4@2014>[http://vov4.vov.vn/TV/tim-hieu-dan-toc-viet-nam/hanh-trinh-cua-toc-nguoi-ben-kia-nui-c1201-9024.aspx Hành trình của tộc người “bên kia núi”]. Vov4, 28/4/2014. Truy cập 10/10/2015.</ref>.
Tại Việt Nam người Pa Kô chủ yếu sống ở huyện [[A Lưới]], tỉnh [[Thừa Thiên - Huế|Thừa Thiên Huế]] và huyện [[Đakrông|Đak Rông]] tỉnh [[Quảng Trị]]<ref>[http://www.quangtritv.vn/index.php/vi/news/Dat-va-nguoi-Quang-Tri/Buoc-dau-tim-hieu-net-doc-dao-ve-van-ho-a-cu-a-nguo-i-Bru-Van-Kie-u-va-Pa-Ko-o-Quang-Tri-2750/ Bước đầu tìm hiểu nét độc đáo về văn hóa của người Bru-Vân Kiều và Pa Kô ở Quảng Trị]. quangtritv, 17/12/2015. Truy cập 10/10/2016.</ref>. Theo ''[[Danh mục các dân tộc Việt Nam]]'' thì người Pa Kô đang được xếp vào ''[[Người Tà Ôi|dân tộc Tà Ôi]]''
Tại [[Lào]] họ sống ở các [[muang]] (huyện) [[Sa Mouay]] tỉnh [[Saravan]], [[muang]] [[Nong, Savannakhet|Nong]] tỉnh [[Savannakhet]], mà không xếp chung với người [[người Tà Ôi]] ở vùng huyện [[Ta Oy]]{{efn|Bản Enwiki ''[[:en:Pacoh people|Pacoh people]]'' không đưa vùng huyện [[Ta Oy]] ở Nam Lào vào vùng cư trú của người Pa Kô.}}.
''Người Pa Kô'' nói [[tiếng Pa Kô]], một ngôn ngữ trong [[ngữ chi Cơ Tu]] thuộc [[ngữ tộc Môn-Khmer]] của [[ngữ hệ Nam Á]]. [[Tiếng Pa Kô]] được [[Ethnologue]] xếp riêng là một ngôn ngữ<ref>[http://www.ethnologue.com/language/pac Pacoh at Ethnologue]. 18th ed., 2015. Truy cập 15/10/2015.</ref>.
== Truyền thuyết ==
▲[[Tập tin:Pak-Oh children pick greens.jpg|nhỏ|300px|phải|Trẻ em người Pa Kô]]
Người Pa Kô vì thật thà nên bị thua trong cuộc thi xây thành, nên phải bỏ vùng đồng bằng đang sống để đến cư trú ở nơi đồi núi. Từ đời này sang đời khác, bên dải Trường Sơn. Vẫn lưu giữ bản sắc rất riêng với những câu chuyện ly kỳ và sinh hoạt độc đáo. Trong ký ức từ người trẻ đến những già làng Pa Kô đã sống qua hơn 100 mùa lúa đều có những câu chuyện về gốc tích của dân tộc mình.
== Ban đề án
Khảo sát 8/12 xã có người dân tộc Pa Kô và 4/5 xã có người dân tộc [[Người Tà Ôi|Tà Ôi]] thuộc huyện [[A Lưới]] nhằm xác định nguồn gốc, sự ra đời và phát triển của dân tộc Pa Kô. Đồng thời, cuộc khảo sát này cũng làm rõ sự khác biệt giữa dân tộc Pa Kô với dân tộc Tà Ôi để đề xuất Nhà nước công nhận Pa Kô là một trong cộng động các dân tộc Việt Nam.
Hàng 24 ⟶ 25:
== Nhà cửa ==
Trước đây thường sống trong những nhà dài, trong đó gồm nhiều bếp, nhiều hộ gia đình, quây quanh một sân lớn được dùng cho các sinh hoạt chung của làng. Họ có [[lễ hội Ada]], lễ hội ăn mừng lúa mới để tri ân mùa màng, để tạ ơn đất trời, nắng mưa, dông gió, sông suối, núi rừng, cây cối và cả ma quỷ.
== Văn hóa ==
Hoạt động bảo tồn văn hóa của người Pa Kô đang được nghệ nhân Kray Sức, cán bộ chuyên trách văn hóa xã [[Tà Rụt]] huyện [[Đakrông]], [[Quảng Trị]] thực hiện, bao gồm sưu tầm, ghi chép, biên soạn 25 kịch bản múa cồng chiêng, nghi thức lễ hội, phong tục, tập quán, các làn điệu dân ca dân tộc Pa Kô <ref name=KraySuc>[http://www.baoquangtri.vn/default.aspx?TabID=84&modid=388&ItemID=91059 Ước nguyện của Kray Sức]. baoquangtri, 31/01/2015. Truy cập 15/10/2015. </ref>.
Ông cũng viết đề án "Chỉ dẫn cho người Pa Kô đọc và viết ngôn ngữ của dân tộc mình". Trong đề án đó, ông sử dụng hệ chữ viết [[Latinh]] hóa để ghi tiếng nói ở vùng dân tộc Pa Kô <ref name=KraySuc/>.
== Người Pa Kô nổi tiếng ==
| |||