Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhà Đường”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 271:
{{chính|Hành chính thời nhà Đường}}
 
Từ thời [[nhà Tùy]] đã thực hiện chế độ châu huyện, sau đổi sang chế độ quận huyện. Đường lại đổi quận là châu, khôi phục 2 cấp châu huyện. Đầu năm Trinh Quán đời Thái Tông, thiên hạ đại định, Đường Thái Tông căn cứ theo địa hình sông núi toàn quốc mà phân ra 10 đạo: [[Quan Nội đạo|Quan Nội]], [[Hà Nam đạo|Hà Nam]], [[Hà Đông đạo|Hà Đông]], [[Hà Bắc đạo|Hà Bắc]], [[Sơn Nam đạo|Sơn Nam]], [[Lũng Hữu đạo|Lũng Hữu]], [[Hoài Nam đạo|Hoài Nam]], [[Giang Nam đạo|Giang Nam]], [[Kiếm Nam đạo|Kiếm Nam]] và [[Lĩnh Nam đạo|Lĩnh Nam]], gọi là Trinh Quán thập đạo. Mỗi đạo đặt chức quan sát sứ để giám sát, không có chức năng hành chính. Trong các châu nhà Đường lại thiết lập ra "phủ". Trước năm Khai Nguyên thứ nhất đã thiết lập [[Kinh Triệu phủ]] và [[Hà Nam phủ]]. Khi thời Khai Nguyên xã hội ngày càng thăng tiến, hoàng đế dần đổi nhiều châu ra thành phủ. Đến năm Thần Long thứ 2 đời [[Đường Trung Tông]], lại đặt ra thập đạo [[Tuần sát sứ]], thập đạo [[tồn phủ sứ]], và thập đạo [[án sát sứ]]. Lại đặt vài quan giám sát ở các đô thị do triều đình trung ương phái khiển, không trú lại nhất định, trị sở không cố định. Năm Khai Nguyên thứ 21, tại vùng Quan Nội quanh [[Trường An]] lại phân ra [[Kinh kì đạo]], vùng Hà Nam quanh [[Lạc Dương]] phân ra [[Đô kì đạo]], phân đạo Sơn Nam ra làm hai đạo đông và tây, lại phân Giang Nam ra làm hai đạo đông tây và Kiềm Trung, cộng lại là 15 đạo, gọi là Khai Nguyên thập ngũ đạo. Mỗi đạo thiết lập cố định một viên quan giám sát là [[quan sát sứ]], giống như nhà Hán thiết lập [[thứ sử]] làm chức trách giám sát ở các châu, mỗi địa phương đều thiết lập trị sở cố định ([[thủ phủ]]), chính thức thành lập 15 giám sát khu, dần dần đã có chuyển biến trong khu vực hành chính. Từ đây, hình thành 3 cấp hành chính : đạo, châu (phủ), huyện; do cấp đạo có ít chức năng hành chính nên 3 cấp hành chính lúc này gọi là hư tam cấp.<ref name="PNT160" />{{rp|141}}Tại biên cương, kình kỳ và các khu vực trọng yếu, nhà đường thiết lập đô đốc phủ do võ quan đô đốc kiêm quản quân sự lẫn dân chính các châu quận. Toàn quốc có hơn 40 phủ Đô đốc chia làm 3 cấp: Đại, Trung, Hạ <ref name="DBK" /> Dưới đây là danh sách 15 đạo:
 
<ref name="PNT160" />{{rp|141}}Tại biên cương, kình kỳ và các khu vực trọng yếu, nhà đường thiết lập đô đốc phủ do võ quan đô đốc kiêm quản quân sự lẫn dân chính các châu quận. Toàn quốc có hơn 40 phủ Đô đốc chia làm 3 cấp: Đại, Trung, Hạ <ref name="DBK" /> Dưới đây là danh sách 15 đạo:
 
{| class="infobox"