Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Võ Tắc Thiên”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Đã lùi lại sửa đổi 25429262 của 27.3.160.222 (thảo luận)
Dòng 34:
}}
{{Lịch sử Trung Quốc}}
''' Tắc Thiên''' ([[Chữ Hán]]: 武則天, [[17 tháng 2]], [[624]] - [[16 tháng 2]], [[705]]<ref>[http://www.sinica.edu.tw/ftms-bin/kiwi1/luso.sh?lstype=2&dyna=%AD%F0&king=%AAZ%A6Z&reign=%B8%FC%AA%EC&yy=1&ycanzi=&mm=9&dd=9&dcanzi= Academia Sinica - Chuyển hoán Trung Tây lịch]</ref>), haythường dịch thành '''Võ Tắc Thiên''', thường gọi ''' hậu''' (武后) hoặc '''Thiên Hậu''' (天后), là một [[phi tần]] của [[Đường Thái Tông]] Lý Thế Dân, sau trở thành [[Hoàng hậu]] của [[Đường Cao Tông]] Lý Trị, cùng với tôn hiệu Thiên hậu của bà và tôn hiệu ''Thiên Hoàng'' (天皇) của Cao Tông, 2 người đã đồng trị vì nhà Đường trong 1 thời gian và cùng được gọi là '''Nhị Thánh''' (二圣). Sau khi Đường Cao Tông qua đời, bà qua các đời [[Đường Trung Tông]] Lý Hiển và [[Đường Duệ Tông]] Lý Đán với tư cách [[Hoàng thái hậu]], và cuối cùng trở thành [[Hoàng đế]] duy nhất của triều đại [[Võ Chu]] ([[690]] - [[705]]), trở thành [[Nữ hoàng]] duy nhất<ref>Thời [[Bắc Ngụy]], Linh Thái hậu từng đưa một người cháu gái của mình lên ngôi, nhưng chỉ được vài ngày thì phế truất, do đó công chúa Nguyên thị này thường không được coi là hoàng đế</ref> trong [[lịch sử Trung Quốc]].
 
Trong 15 năm cai trị với tôn hiệu ''Thánh Thần hoàng đế'' (圣神皇帝), Tắc Thiên mở mang lãnh thổ Trung Quốc, vươn sang Trung Á, hoàn thành cuộc chinh phục bán đảo [[Triều Tiên]]. Nội địa khuyến khích phát triển [[Phật giáo]], tập trung phát triển kinh thế - xã hội, duy trì sự ổn định trong nước. Tuy nhiên, do tư tưởng nam tôn nữ ti đã ăn sâu trong lòng xã hội phong kiến, lại thêm tính cách độc ác, hà khắc trong việc cai trị khiến đông đảo cựu thần [[nhà Đường]] không phục. Cuối đời, bà sủng ái anh em [[nam sủng]] họ Trương, dâm dụcloạn cung trung, khiến nhiều quần thần bất bình.
 
Năm [[705]], ngày [[22 tháng 2]], [[tể tướng]] [[Trương Giản Chi]] cùng các đại thần phát động binh biến, ép Vũ hậu [[thiện nhượng]] và đưa [[Đường Trung Tông]] lên ngôi lần thứ hai. Bà trở thành [[Thái thượng hoàng]] ở biệt cung cho đến khi qua đời, với tôn hiệu ''Tắc Thiên Đại Thánh hoàng đế'' (则天大圣皇帝). Qua đời ở tuổi 82, bà trở thành một trong 3 vị Hoàng đế Trung Hoa có tuổi thọ cao nhất vượt hơn 80 tuổi, chỉ dưới [[Lương Vũ Đế]] (86 tuổi) và [[Thanh Cao Tông]] Càn Long hoàng đế (89 tuổi).