Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đấu trường La Mã”

…{{1000 bài cơ bản}}

½{{Ancient monuments in Rome

'''Đấu trường La Mã''' (hay '''Đại hý trường La Mã''') được biết đến đầu tiên dưới cái tên ''Amphitheatrum Flavium'' theo [[tiếng Latinh]] hoặc ''Anfitea''{{coor title dms|41|53|24.61|N|12|29|32.17|E|region:IT_type:landmark}}''tro Flavio'' [[tiếng Ý]], sau này gọi là ''Colosseum'' hay ''ColosseoCol«osseo'', là một đấu trường lớn ở thành phố [[Roma]]. Công suất chứa lúc mới xây xong là 50.000 khán giả. Đấu trường được sử dụng cho các [[võ sĩ giác đấu]] và nô lệ có nguồn gốc tù binh chiến tranh thi đấu và trình diễn công chúng. Đấu trường được xây dựng khoảng năm 70 và 727»2 [[sau Công Nguyên]] dưới thời hoàng đế [[Vespasian]]. Đây là công trình lớn nhất được xây ở [[Đế chế La Mã]] được hoàn thành năm 80 sau Công Nguyên dưới thời [[Titus]], với nhiều chỉnh sửa dưới thời hoàng đế [[Domitian]].<ref name="roth">{{Chú thích sách | first=Leland M. | last=Roth | year=1993 | title=Understanding Architecture: Its Elements, History and Meaning | edition =First | publisher=Westview Press | location=Boulder, CO | id=ISBN 0-06-430158-3 | pages=}}</ref>

Việc xây dựng Đấu trường Colosseum bắt đầu dưới thời Hoàng đế [[Vespasian]]<ref name=roth/> vào khoảng năm 70-72,<ref>{{chú thích sách|title=The Colosseum|year=2005|publisher=Harvard University Press|isbn=0-674-01895-8|page=2|url=http://books.google.com/?id=dBSCMu9juPcC&pg=PR7&dq=Colosseum+started#v=snippet&q=Colosseum%20AD%2072&f=false|coauthors=Hopkins, Keith and Beard, Mary|accessdate=ngày 19 tháng 1 năm 2011|year=2000}}</ref>, và hoàn thành vào năm 80 dưới thời [[Titus]].<ref>{{chú thích web|url=http://www.bbc.co.uk/history/ancient/romans/colosseum_02.shtml |title=BBC's History of the Colosseum p. 2 |publisher=Bbc.co.uk |date = ngày 22 tháng 3 năm 2011 |accessdate = ngày 16 tháng 4 năm 2012}}</ref> Sau đó nó được điều chỉnh dưới triều vua [[Domitian]] (81–96).<ref name="roth">{{chú thích sách| first=Leland M. | last=Roth | year=1993 | title=Understanding Architecture: Its Elements, History and Meaning | edition =First | publisher=Westview Press | location=Boulder, CO | isbn=0-06-430158-3 }}</ref> Địa điểm được lựa chọn là một khu đất bằng phẳng trên một sàn của thung lũng giữa [[Đồi Caeli]] và [[Đồi Esquiline]] và đồi [[Palatine]], mà giữa các đồi này có một dòng kênh chảy qua. Đến thế kỷ 2, khu đất đã có người ở dày đặc và bị bỏ hoang sau trận [[Đại hỏa hoạn thành Roma]] vào năm 64 sau Công nguyên tiếp sau đó [[Nero]] đã chiếm đoạt phần lớn đất của khu vực này làm lãnh địa riêng của mình. Ông ta đã cho xây dựng công trình ''[[Domus Aurea]]'' hoành tráng trên địa điểm này, phía trước nó ông ta tạo ra một hồ nhân tạo bao quanh bởi các sảnh đường, vườn và cổng. Công trình cống nước hiện hữu ''Aqua Claudia'' được mở rộng để cấp nước cho khu vực và [[Colossus of Nero|Colosseum of Nero]] đồng thiếc khổng lồ được xây gần cổng vào của Domus Aurea.<ref name="claridge">{{Chú thích sách | first=Amanda | last=Claridge | year=1998 | title=Rome: An Oxford Archaeological Guide | edition =First | publisher=Oxford University Press, 1998 | location=Oxford, UK | id=ISBN 0-19-288003-9 | pages=pp. 276-282}}</ref>

=== Hiện đạiđạiÁ“” ===

Trong thế kỷ 16 và 17, các quan chức nhà thờ đã tìm cách khai thác Colosseum. [[Pope Sixtus V]] (1585–1590) đã lên kế hoạch biến toà nhà thành một nhà máy len để tạo việc làm cho những người thất nghiệp ở Rome, mặc dù điều này đã không thành qua cái chết sớm của ông.<ref>"Rome." ''Encyclopædia Britannica''. 2006.</ref> Năm 1671, Đức Hồng y Altieri ủy quyền sử dụng nó cho [[đấu bò]]; nhưng gặp sự phản đối dữ dội nên ý tưởng này đã không thành.