|
'''Lư Tuần''' ([[chữ Hán]]: 卢循, ? – [[411]]), [[Tên chữ (người)|tên tự]] là '''Vu Tiên''', tên lúc nhỏ là '''Nguyên Long''', người huyện Trác, Phạm Dương <ref>Nay là huyện [[Trác]], [[Hà Bắc (Trung Quốc)|Hà Bắc]]</ref>. Ông đã kế tục anh vợ [[Tôn Ân]] lãnh đạo nhân dân Chiết Đông chống lại chính quyền [[Nhà Tấn|Đông Tấn]].
== Xuất thân ==
Lư Tuần xuất thân từ đại tộc Phạm Dương Lư thị. Ông cố là Tư không tòngTùng sự trungTrung lang Lư Trạm nhà [[Nhà Tấn|Tây Tấn]]. Sau [[loạn Vĩnh Gia]], Trạm chấp nhận làm quan nhà [[Hậu Triệu]], làm đến Thị trung, Trung thư giám. Khi Thạch Hổ nắm quyền, Trạm dời nhà từ Phạm Dương đến Nghiệp. Cuối thời Hậu Triệu, Trạm bị [[Nhiễm Mẫn]] giết, ông nội của Tuần là Lư Tài đưa cả nhà chạy xuống miền nam vào khoảng năm 350.
Vì có người từng làm quan của [[ngũ Hồ thập lục quốc|các chính quyền Hồ tộc]], họ Lư ở Phạm Dương không được chính quyền [[Nhà Tấn|Đông Tấn]] chấp nhận, đến Lư Tuần là đời thứ 3 không được làm quan. Ông đành lấy em gái Tôn Ân, trong khi họ Tôn ở Lang Tà là sĩ tộc bậc thấp, mà nhà Đông Tấn có quy định rất nghiêm ngặt về đẳng cấp trong [[hôn nhân]], cho thấy tình cảnh của Lư Tuần lúc bấy giờ.
== Sự nghiệp ==
Lư Tuần mắt sáng, ánh nhìn linh lợi, giỏi thư pháp và cờ vây. [[Sa môn]] Tuệ Viễn có tài nhìn người, sau khi gặp ông thì nói: "''Anh tuy ra vẻ hiền lành, nhưng trong lòng lại muốn làm việc bất quỹ (tức<ref>Tức là muốn làm loạn)</ref>''." Tôn Ân khởi binh, Tuần cũng tham gia bày mưu. Ân tính tàn nhẫn nghiêm khắc, Tuần nhiều lần căn ngăn, bộ hạ phần lớn được nhờ. Ân chết rồi, tàn dư nghĩa quân đề cử Tuần làm chủ.
Sau khi chấp chính, [[Hoàn Huyền]] tạm lấy Lư Tuần làm VĩnhThái Giathú tháiVĩnh thúGia, đồng thời vào tháng 5 năm Nguyên Hưng đầu tiên ([[402]]) lại lấy Kiến vũVũ tướng quân, HạThái Bithú tháiHạ thúBi [[Lưu Tống Vũ Đế|Lưu Dụ]] đến đóng quân ở Chiết Đông, khống chế Tuần. Tháng giêng năm sau (402), ôngTuần khởi binh đánh chiếm Đông Dương, bị Lưu Dụ nhanh chóng đánh bại. Bị quan quân truy kích dữ dội, Lư Tuần quẫn quá, ra [[Biển Đông|Nam Hải]] đi [[Quảng Châu]].
Tháng 7 năm Nguyên Hưng thứ 3 ([[404]]), nghĩa quân lên bờ đánh Châuchâu trị [[Phiên Ngung|Phiên Ngu]], vây thành hơn trăm ngày thì hạ được thành, giết hơn 3 vạn quân dân, bắt sống thứ sử [[Ngô Ẩn Chi]]. Tháng 10, ôngTuần sai anh rể là [[Từ Đạo Phúc]] đánh chiếm quận Thủy Hưng. Lư Tuần tự xưng Bình namNam tướng quân, coi việc Quảng Châu.
Khi ấy [[Lưu Tống Vũ Đế|Lưu Dụ]] mới bình định [[Hoàn Huyền]], đang cần củng cố quyền lực, chưa thể tiến hành chinh thảo, vào tháng 4 năm Nghĩa Hi đầu tiên (405), nhậm mệnhphong cho Lư Tuần làm Chinh lỗLỗ tướng quân, Thứ sử Quảng Châu thứ sử, Bình việtViệt trung lang tướng. Sau khi thụnhận mệnhchức, Tuần sai sứ hiến cống cho Lưu Dụ "''Ích trí tống"'' (tạm dịch: bánh nếp thêm khôn), Dụ cũng tặng lại cho Tuần "''Tục mệnh thang"'' (tạm dịch: canh giữ mạng).
Năm Nghĩa Hi thứ 5 ([[409]]), [[Lưu Tống Vũ Đế|Lưu Dụ]] bắc phạt [[Nam Yên]], [[Từ Đạo Phúc]] viết thư khuyên Tuần khởi binh. Nhưng ôngLư Tuần đã quen an nhàn, cho rằng mình có thể chiếm cứ 1một góc [[Lĩnh Nam]] mà quan sát nội loạn của nhà [[Nhà Tấn|Đông Tấn]]. Từ Đạo Phúc tự mình đến Phiên Ngu, nói rõ lợi hại. Lư Tuần tuy không muốn, nhưng chẳng còn cách nào, đành nhận lời. Vì ôngLư Tuần do dự mãi, đến tháng 2 năm sau mới hành động, nghĩa quân liên tiếp giành thắng lợi, tiến đến vây bức kinh đô Kiến Khang.
Biết tin Lưu Dụ đã trở về, Tuần đâm ra úy kỵ, muốn quay về Tầm Dương, không theo kế hoạch lên bờ quyết 1một trận tử chiến của Từ Đạo Phúc. Chẳng bao lâu sau, Lưu Dụ hoàn tất hệ thống phòng ngự của Kiến Khang, nghĩa quân không sao công phá nổi, sức mỏi lương hết, bắt buộc phải lui chạy.
== Kết cục ==
Nghĩa quân bị quan quân truy kích, liên tiếp thất bại. Tuần chạy về Phiên Ngu, thì thành đã bị quan quân theo đường biển chiếm mất. ÔngLư Tuần đưa tàn quân chạy xuống Giao Châu, lại bị thứ sử [[Đỗ Tuệ Độ|Đỗ Huệ Độ]] đánh bại.
Lư Tuần biết không thoát được, dùng rượu độc giết hết vợ con, lại giết cả những kỹ thiếp từ chối chết theo, tự đâm đầu xuống nước mà chết. Đỗ TuệHuệ Độ chém đầu ôngLư Tuần và đồng đảng, truyền về kinh thành Kiến Khang.
== Xem thêm ==
* [[Tôn Ân]]
* [[Khởi nghĩa Lư Tuần]]
* [[Đỗ TuệHuệ Độ]]
== Tham khảo ==
* ''[[Tấn thư]]''
* ''[[Tư trị thông giám]]''
* ''[[Tống thư]]''
== Chú thích ==
{{Tham khảo}}
|
