Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bhumibol Adulyadej”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
Unicodifying |
||
Dòng 29:
Bhumibol Aduladej được xem là một trong số [[những vị quân vương trị vì lâu nhất thế giới]]<ref name=autogenerated1>{{cite web|url=http://www.thehindu.com/news/thailands-king-bhumibol-adulyadej-dies/article9215490.ece?homepage=true|title=Thailand’s King Bhumibol Adulyadej, world's longest-reigning monarch, dies|first=|last=Reuters|date=13 October 2016|publisher=|accessdate=14 October 2016|via=The Hindu}}</ref> và là vị vua trị vì lâu nhất trong [[lịch sử Thái Lan]].<ref name=longestthai>{{cite web |year=1996 |url=http://www.worldhop.com/Journals/J5/ROYAL.HTM |title=A Royal Occasion speeches |publisher=Worldhop | work = Journal |accessdate=5 July 2006|archiveurl = https://web.archive.org/web/20060512194220/http://www.worldhop.com/Journals/J5/ROYAL.HTM |archivedate=12 May 2006}}</ref> Trong suốt triều đại của ông, Thái Lan đã trải qua 30 đời thủ tướng bắt đầu với [[Pridi Banomyong]] và kết thúc với [[Prayuth Chan-ocha]].<ref>{{cite web|url=http://www.thedailybeast.com/articles/2016/10/13/thailand-s-king-bhumibol-dies-triggering-anguish-and-fears-of-unrest.html|title=Thailand’s King Bhumibol Dies, Triggering Anguish and Fears of Unrest|first=Brien|last=Redmond|date=13 October 2016|work=thedailybeast.com|accessdate=14 October 2016}}</ref>
Mặc dù [[Thái Lan]] theo thể chế quân chủ đại nghị, vị quốc vương này đã vài lần can thiệp vào chính trường, gần đây nhất là trong cuộc khủng hoảng chính trị năm [[2005]] – [[2006]]. Bhumibol Adulyadej được coi là có công lớn trong nỗ lực kiến tạo tiến trình chuyển đổi [[dân chủ]] ở Thái Lan trong [[thập niên 1990]], mặc dù trong giai đoạn đầu của vương triều, ông đã ủng hộ các chính phủ quân sự.
[[Forbes]] ước tính tài sản và các khoản đầu tư tài sản của Bhumibol, được quản lý bởi [[Crown Property Bureau]] (CPB), một cơ quan độc đáo mà không phải là công ty tư nhân và cũng không phải là công ty nhà nước, trị giá 30 tỷ USD trong năm [[2010]], và ông là người đứng đầu danh sách của "hoàng gia giàu nhất thế giới" của tạp chí này từ năm [[2008]] tới năm [[2013]].<ref name=Serafin-20100707>{{cite news|last1=Serafin|first1=Tatiana|title=The World's Richest Royals|url=http://www.forbes.com/2010/07/07/richest-royals-wealth-monarch-wedding-divorce-billionaire.html|accessdate=17 October 2015|work=Forbes|date=2010-07-07}}</ref><ref>{{cite web|title=The World's Richest Royals|url=http://www.forbes.com/sites/investopedia/2011/04/29/the-worlds-richest-royals/|work=Forbes|accessdate=26 January 2014|date=29 April 2011}}</ref><ref>{{cite web|title=Forbes Looks into the King of Thailand's Wealth|url=http://blogs.cfr.org/asia/2012/01/24/forbes-looks-into-the-king-of-thailand%E2%80%99s-wealth/|work=Council on Foreign Relations|accessdate=26 January 2014|author=Joshua Kurlantzick|date=24 January 2012}}</ref> Trong [[tháng 5]] năm [[2014]], tài sản của Bhumibol lại một lần nữa được liệt kê trên tạp chí này với 30 tỷ USD.<ref name="Chris" /> Chính thức thì các tài sản của CPB quản lý thuộc sở hữu của [[vua Thái Lan]] đương nhiệm với tư cách như một tổ chức, không phải với tư cách một cá nhân Bhumibol Adulyadej.<ref>{{cite web|title=In Thailand, A Rare Peek at His Majesty's Balance Sheet|url=http://www.forbes.com/sites/simonmontlake/2012/01/20/in-thailand-a-rare-peek-at-his-majestys-balance-sheet/|work=Forbes|accessdate=26 January 2014|author=Simon Mortland|date=20 January 2012}}</ref> Ông sử dụng tài sản to lớn của mình để cung cấp tài chính cho nhiều đề án phát triển, đặc biệt là ở nông thôn.
Dòng 38:
[[File:Princess_Sri_Sangwal_and_children.JPG|nhỏ|Bhumibol Adulyadej (thứ ba, từ trái sang) với mẹ và anh chị tại Thụy Sĩ năm 1935]]
[[Hình:King Bhumibol Adulyadej Portrait-1945.jpg|nhỏ|180px|Bhumibol Adulyadej năm 1945]]
Chào đời ngày 5 tháng 12 năm 1927 tại Bệnh viện Mount Auburn ở [[Cambridge, Massachusetts|Cambridge]], tiểu bang [[Massachusetts]], [[Hoa Kỳ]]<ref name=Kanchanapisek />, Bhumibol là con trai út của [[Mahidol Adulyadej]], Hoàng tử xứ Songkla (con trai của Vua [[Rama V|Chulalongkorn]]) và [[Mom Sangwal]] (sau này là [[Somdej Phra Sri Nakarindhara Boromaratchachonnani]]). Giấy khai sinh tại Hoa Kỳ của ông chỉ ghi tên ông là "Baby Songkla", vì cha mẹ phải tham khảo ý kiến bác của mình, vua Rama VII (Prajadhipok), sau đó là tộc trưởng của nhà Chakri, để xin một cái tên tốt lành. Vua Rama VII chọn cái tên ''Bhumibol Adulyadej'', nghĩa là "sức mạnh của đất, quyền lực không thể so sánh" (từ chữ {{lang-sa|भूमिबल अतुल्यतेज}}, ''Bhūmibala Atulyatēja''). Cha của ông lúc đó đang học chương trình y tế công cộng tại [[Đại học Harvard]], đó là lý do tại sao Bhumibol là vị vua Thái Lan duy nhất sinh tại Mỹ.<ref name=Grossman-Faulder>{{cite book|last1=Grossman|first1=Nicholas|last2=Faulder|first2=Dominic|title=King Bhumibol Adulyadej – A Life's Work|publisher=Editions Didier Millet|isbn=9814260568|date=2012}}</ref> Bhumibol có một chị gái, công chúa [[Galyani Vadhana]], và một người anh trai, Hoàng tử [[Ananda Mahidol]].
Khi mới sinh, ông mang [[tên người Thái Lan|tên Thái]] là Pra Worawongse Ther Phra Ong Chao Bhumibol Adulyadej (พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภูมิพลอดุลยเดช), cho thấy bà mẹ là thứ dân. Nếu ra đời trước đó vài năm, trước khi chú của cậu, Vua [[Prajadhipok]], thông qua đạo luật cho phép con của một hoàng tử và một thường dân được gọi là ''Phra Ong Chao'' (hoàng thân với địa vị thấp hơn một ''Chao Fa''), cậu đã phải nhận danh hiệu ''Mom Chao'' (cấp thấp nhất trong vòng các hoàng thân Thái), giống anh chị của cậu.
Dòng 121:
== Sách tiểu sử ==
[[hình:King_Bhumibol_Adulyadej_2010-9-29.jpg|nhỏ|
Nhà báo Mỹ Paul Handley, 13 năm sống ở Thái Lan, năm 2005 viết quyển tiểu sử ''The King Never Smiles'' (Ông vua không bao giờ cười - ISBN 0-300-10682-3), được xuất bản bởi Nhà xuất bản [[Đại học Yale]] vào tháng 7 năm 2006. Tháng 1 năm 2006, Bộ Thông tin và Truyền thông Thái Lan ra lệnh cấm và phong toả website của Nhà xuất bản Đại học Yale. Trong một thông báo đề ngày [[19 tháng 1]] năm 2006, Tổng Giám đốc Cảnh sát Quốc gia Kowit Wattana nói rằng quyển sách có "nội dung ảnh hưởng đến an ninh quốc gia và đạo đức nhân dân".
Dòng 137:
===[[Maha Vajiralongkorn]]===
Vajiralongkorn, hiện 64 tuổi (2016), là một sĩ quan và phi công quân đội, có lối sống hào nhoáng, một người thích hưởng thụ và tiệc tùng<ref name=st>[http://www.stern.de/lifestyle/leute/thailand--kronprinz-vajiralongkorn---der-anti-prinz-charles-7102796.html Thailands Kronprinz: Der Anti-Prinz-Charles], stern, 14.10.2016</ref>, nhiều khi gây tranh cãi. Ông được cho là sống phần lớn thời gian ở hải ngoại. Ông đã lấy vợ ba lần, lần thứ hai và thứ ba kết thúc một cách đầy bê bối. Sau khi bỏ người vợ thứ hai, ông đã cắt hết quan hệ với vợ cũ và từ luôn bốn đứa con mà ông có với bà. Tổng cộng ông có 7 người con chính thức, và một người con trai sinh ra năm ngoái, con của người bạn đời hiện thời, một cựu nữ tiếp viên Hãng hàng không Thái.
== Lâm bệnh và qua đời ==
| |||