Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiếng Wales”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 22:
|minority=[[Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland]]<br />[[Argentina]]
|script=[[Bảng chữ cái Latinh|Latinh]]<br />[[Hệ thống chữ nổi tiếng Wales]]
|agency=[[Meri Huws]], [[
|iso1=cy
|iso2b=wel
Dòng 36:
[[Điều tra dân số Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland năm 2011|Điều tra dân số năm 2011]] cho thấy có 3,1 triệu người định cư tại Wales. Trong số này, 73% (2,2 triệu) xác nhận rằng không biết tiếng Wales. 27% (837,000) dân số toàn Wales được sinh ra ngoài Wales.<ref>{{chú thích web|url=http://www.ons.gov.uk/ons/rel/census/2011-census/key-statistics-for-unitary-authorities-in-wales/stb-2011-census-key-statistics-for-wales.html#tab---Usual-residents-born-outside-the-UK |title=O2011 Census: Key Statistics for Wales, March 2011 |publisher=Ons.gov.uk |date=March 2011 |accessdate=ngày 9 tháng 1 năm 2016}}</ref> Trong số dân trên ba tuổi, 19% (562.000) có thể nói, và 77% trong số này biết cả đọc, viết, và nói (431.000 người – hay 15% loài dân số Wales).<ref>{{chú thích web|url=http://ons.gov.uk/ons/rel/census/2011-census/key-statistics-for-unitary-authorities-in-wales/stb-2011-census-key-statistics-for-wales.html#tab---Proficiency-in-Welsh |title=Office for National Statistics 2012 report |publisher=Ons.gov.uk |date=ngày 11 tháng 12 năm 2012 |accessdate=ngày 27 tháng 2 năm 2014}}</ref> Có thể so sánh với điều tra năm 2001, trong đó 20,8% dân số (582.000) nhận rằng có khả năng nói.<ref>[http://www.ons.gov.uk/ons/rel/census/census-2001-report-on-the-welsh-language/report-on-the-welsh-language/report-on-the-welsh-language-.pdf Census 2001, Report on the Welsh language] (PDF)</ref> Ước tính 110.000 tới 150.000 người nói tiếng Wales tại [[Anh]].<ref name=WelshStatOverview>[http://www.webarchive.org.uk/wayback/archive/20120330040554/http://www.byig-wlb.org.uk/English/publications/Publications/A%20statistical%20overview%20of%20the%20Welsh%20languagef2.pdf Bwrdd yr Iaith Gymraeg, A statistical overview of the Welsh language], by Hywel M Jones, page 115, 13.5.1.6, England. Published February 2012. Truy cập ngày 28 tháng 3 năm 2016.</ref><ref>{{chú thích web|url=http://www.refworld.org/docid/49749c8cc.html |title=World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - United Kingdom: Welsh |publisher=Minority Rights Group International |year=2008 |accessdate=ngày 17 tháng 6 năm 2016}}</ref>
==Lịch sử==
Tiếng Wales xuất hiện vào khoảng thế kỷ 6, phát triển từ [[tiếng Britton Chung]] - tiền thân của tiếng Wales, [[tiếng Breton]], [[tiếng Cornwall]] và [[tiếng Cumbria]] đã tuyệt chủng.
Lịch sử tiếng Wales có bốn giai đoạn được xác định, với ranh giới tương đối rõ: thời kỳ ngay sau khi tách ra khỏi tiếng Britton đôi khi được gọi là tiếng Wales nguyên thủy;<ref name="koch">{{cite book |last= Koch|first= John T.|coauthors= |title= Celtic Culture: A Historical Encyclopedia| publisher= ABC-CLIO|year= 2006|page=1757 |isbn=}}</ref> sau đó là thời kỳ [[tiếng Wales cổ]], kéo dài từ thế kỷ 9 đến thế kỷ 12.<ref name="koch"/> Thời [[Tiếng Wales trung đại]] nối tiếp và kéo dài đến thế kỷ 14, khi thời tiếng Wales hiện đại bắt đầu.
Cái tên ''Welsh'' xuất phát từ một từ của người [[Anglo-Saxon]], nghĩa là "tiếng nói ngoại quốc" ([[Walhaz|Walha]]). Nội danh của tiếng Wales là ''Cymraeg'' ("Wales" là ''Cymru'').
===Nguồn gốc===
Tiếng Wales phát triển từ tiếng Britton, một [[ngữ tộc Celt|ngôn ngữ Celt]] cổ từng được [[người Briton]] nói. Tiếng Briton đến [[Đảo Anh]] vào [[thời kỳ đồ đồng]] hoặc [[thời kỳ đồ sắt|đồ sắt]] và có thể từng được nói trên toàn vùng phía nam [[cửa sông Forth]].<ref name="KochBritons">Koch, pp. 291–292.</ref> Vào [[sơ kỳ Trung Cổ]] tiếng Briton bắt đầu phân tách, phát triển thành tiếng Wales và một số khác ([[tiếng Breton]], [[tiếng Cornwall]], và [[tiếng Cumbria]]). Không rõ chính xác khi nào tiếng Wales trở thành ngôn ngữ riêng.<ref name=Koch1757>Koch, p. 1757.</ref>
== Tham khảo ==
{{tham khảo|2}}
| |||