Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đế quốc Áo-Hung”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi |
nKhông có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 92:
== Tan rã ==
Đầu năm [[1918]], làn sóng đấu tranh mạnh mẽ đòi chấm dứt chiến tranh và độc lập cho các dân tộc đang chịu sự áp bức của [[nhà Habsburg]] ngày càng lan rộng. Ngày [[16 tháng 10]], hoàng đế [[Karl I của Áo|Karl I]] ra tuyên bố cải cách Đế quốc Áo-Hung thành 1 liên bang các quốc gia dân tộc và trao quyền tự quyết cho các [[dân tộc]]. Tuy nhiên những cải cách này đã không cứu vãn được tình thế. Ngày [[28 tháng 10]], [[Tiệp Khắc]] tuyên bố tách khỏi Đế quốc Áo-Hung. Cùng ngày tại thủ đô [[Viên]] xảy ra 1 cuộc tổng đình công của công nhân Áo đòi chấm dứt chiến tranh. Ngày [[29 tháng 10]], lợi dụng những thất bại của [[Quân đội Áo-Hung]] trong cuộc chiến và không khí cách mạng dâng cao ở Viên, những [[Người Slav|dân tộc Slavơ]] phía nam tuyên bố tách khỏi Đế quốc Áo-Hung và thành lập nhà nước của [[người Serb]], [[người Croatia]] và [[người Slovenia]]. Ngày 21 tháng 10, các nghị sĩ hạ viện Áo tuyên bố thành lập Quốc hội lâm thời. Thất bại của Đế quốc Áo-Hung trong [[Chiến tranh thế giới thứ nhất]] và thắng lợi của [[Cách mạng tháng Mười Nga]] đã góp phần làm tan rã Đế quốc Áo-Hung. Ngày 11 tháng 11 năm 1918, cách mạng ở Đức lật đổ chế độ quân chủ, Chính phủ mới của Đức đầu hàng và Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc. Trước tin đó, hoàng đế Karl I đã tuyên bố thoái vị và chạy trốn khỏi Viên. Hiệp ước Véc-xay ngày 10 tháng 9 năm 1919 đã tách đế quốc Áo-Hung thành 2 quốc gia [[Liên bang Cộng hoà Áo]] và [[Cộng
Trong khi đó [[Hungary]] cũng chịu những ảnh hưởng nặng nề của cuộc chiến tranh do đó nhân dân Hungary cũng bất mãn với Đế quốc Áo-Hung. Đầu tháng 10 tin quân đội Áo-Hung thảm bại ở [[Ý]] càng làm nhân dân Hungary thêm căm phẫn. Ngày 31 tháng 10 năm 1918, công nhân và binh lính Hungary tiến hành khởi nghĩa ở [[Budapest]]. Binh lính Áo-Hung vứt bỏ quân hiệu vào thùng rác, tước vũ khí sĩ quan rồi tham gia khởi nghĩa cùng nhân dân. Những người khởi nghĩa nhanh chóng các vị trí quan trọng trong thành phố và đòi thiết lập nhà nước Cộng hòa Hungary độc lập. Một chính phủ liên hiệp đã được thành lập do [[Micha Karoli]] đứng đầu. Ngày 16 tháng 11, nước cộng hòa vô sản Hungary tuyên bố thành lập, nhà Hasburg bị lật đổ và Đế quốc Áo-Hung cũng chính thức chấm dứt sự tồn tại sau 51 năm và trên vùng lãnh thổ của Đế quốc Áo-Hung xây dựng nên 3 quốc gia: [[Áo]], [[Hungary]] và [[Tiệp Khắc]], một phần đất của [[Ba Lan]] và [[Nam Tư]].
| |||