Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tổ chức Hiệp ước Đông Nam Á”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 44:
== Khởi nguyên và cấu trúc ==
Tổ chức Hiệp ước Đông Nam Á được thành lập theo [[Chủ thuyết Truman]]<ref name=Jillson>{{chú thích sách|last=Jillson|first=Cal|title=American Government: Political Development and Institutional Change|publisher=Taylor & Francis|year=2009|isbn=9780415995702}}</ref>{{rp|439}}, nhằm át chế thế lực cộng sản chủ nghĩa tại châu Á<ref name=Ooi />{{rp|338-339}}, đồng thời phòng ngừa thế lực của Trung Quốc và Miền Bắc Việt Nam phát triển về phương nam<ref>{{chú thích web|url=http://www.gaogo.com/e_cate/e03_topic/E3_004b.htm|title=貳、"圍堵政策"的各個環節|date=2000|publisher=高行（國際）有限公司|accessdate=31 tháng 8 năm 2011|location=Hồng Kông}}</ref>. Trong thời gian [[Dwight D. Eisenhower|Eisenhower]] đảm nhiệm chức vụ Tổng thống Hoa Kỳ, Ngoại trưởng John Foster Dulles (tại nhiệm 1953–1959) mở rộng khái niệm phòng thủ tập thể chống cộng đến Đông Nam Á nhằm đạt được mục đích kể trên.<ref name=Franklin />{{rp|1}} Cuối năm 1953, Phó Tổng thống Hoa Kỳ đương thời là [[Richard Nixon]] sau khi công du châu Á đã chủ trương thành lập tại châu Á một tổ chức theo mô hình của [[Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương]] (NATO)<ref>"Nixon Alone," by Ralph de Toledano, p.</ref>{{rp|173-174}}. Ngoài ra, Hoa Kỳ và [[Việt Nam Cộng hòa]] đều không ủng hộ [[Hiệp định Genève, 1954|Hiệp định Genève 1954]]<ref name=SarDesai/>. Đến ngày 8 tháng 9 cùng năm, Hoa Kỳ cùng một số quốc gia khác tại Manila ký kết "Hiệp ước phòng thủ tập thể Đông Nam Á" (còn gọi là "Hiệp ước Manila"); chuyên gia của các quốc gia ký kết đã triển khai đàm phán nội dung hiệp ước từ vài ngày trước đó, đồng thời vào ngày 6 tháng 9 tại Manila triệu tập hội nghị, thành lập liên minh quân sự<ref name="ussr"/>. Các quốc gia ký kết "Hiệp ước Manila" sau đó căn cứ theo hiệp ước để lập nên Tổ chức Hiệp ước Đông Nam Á<ref name=Franklin>{{chú thích sách|first=John K.|last=Franklin|title=The Hollow Pact: Pacific Security and the Southeast Asia Treaty Organization|year=2006|publisher=ProQuest|isbn=9780542915635}}</ref>. Đối tượng mà tổ chức bao vây ngăn chặn là nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thi hành xã hội chủ nghĩa<ref name=涂>{{chú thích sách|title=克萊恩與台灣: 反共理想與理性之衝突和妥協|last=-{涂}-成吉|publisher=秀威資訊|year=2007|isbn=9789866909665}}</ref>{{rp|97}}. Quốc gia thành viên của Tổ chức Hiệp ước Đông Nam Á (đặc biệt là Hoa Kỳ) nhận định rằng thể chế này có
Sau khi thành lập tổ chức, các quốc gia phương tây từng có ý muốn phát triển thể chế này thành NATO phiên bản Đông Nam Á<ref name=Boyer>{{chú thích sách|title=The Enduring Vision|edition=6th AP|first=Paul|last=Boyer|first2=Clifford|last2=Clark, Jr.|first3=Joseph|last3=Kett|first4=Neal|last4=Salisbury|first5=Harvard|last5=Sitkoff|first6=Nancy|last6=Woloch|publisher=Houghton Mifflin|year=2007|isbn=978-0618801633}}</ref>{{rp|836}}. Tổ chức Hiệp ước Đông Nam Á điều phối quân đội các quốc gia thành viên nhằm đạt đến mục đích phòng vệ tập thể. Năm 1957, trong hội nghị của SEATO tại [[Canberra]] thiết lập Hội đồng Bộ trưởng, Bộ tham mưu quốc tế cùng các ủy ban về kinh tế, an ninh và thông tin,<ref name=Page548/> đồng thời lập chức vụ Tổng thư ký. Tổng thư ký đầu tiên của tổ chức là [[Pote Sarasin]], ông là một nhà ngoại giao và chính trị người Thái Lan, từng giữ chức Đại sứ Thái Lan tại Hoa Kỳ trong khoảng thời gian 1952-1957<ref name=Franklin />{{rp|186}}<ref>{{chú thích sách|page=351|title=Legacy of Ashes: The History of the CIA|first=Tim|last=Weiner|publisher=Random House Digital|year=2008|isbn=9780307389008}}</ref>, và từng giữ chức Thủ tướng Thái Lan từ tháng 9 đến hết năm 1957<ref>{{chú thích web|url=http://www.cabinet.thaigov.go.th/eng/pm_his.htm|title=History of Thai Prime Ministers|publisher=Chính phủ Hoàng gia Thái Lan|accessdate=22 tháng 4 năm 2011}}</ref>. Từ đó về sau, Tổ chức Hiệp ước Đông Nam Á do Tổng thư ký lãnh đạo.<ref name=Franklin />{{rp|184}}<ref name=Page548>{{chú thích sách|title=Colonialism: An International Social, Cultural, and Political Encyclopedia|editor-first=Melvin E.|page=548|editor-last=Page|publisher=ABC-CLIO|year=2003|isbn=9781576073353}}</ref>.
| |||